Muğam Azərbaycanın vizit kartıdır desəm yanılmaram. Muğamda poeziya, bəstəkarlıq və yüksək ifaçılıq mədəniyyəti cəmlənmişdir. Muğam sənətinə əruz vəzninin böyük təsiri olmuşdur. Azərbaycanda "Rast", "Segah", "Şur", "Bayatı-Şiraz", "Çahargah", "Şahnaz" muğamları geniş yayılmışdır. Hər muğamda özünəməxsus əhval-ruhiyyə, hisslər ifadə olunur. "Rast"da hünər, qəhrəmanlıq, "Segah"da məhəbbət hissləri ifadə olunur. Muğamlar qəzəl və qoşma üstündə oxunur.
Muğam ifa etmək böyük ustalıq tələb edir. O melodiyanın tədricən yüksəlməsi və emosional gərginliyin artması, hisslərin təsir qüvvəsinin güclənməsi və son olaraq zilə çatmasıdır. Həmçinin hisslərin və emosiyaların ilk vəziyyətə qayıtması da vacibdir. Ona görə də muğam ifa etmək üçün güclü səs və böyük ustalıq tələb olunur. Azərbaycanda bir çox muğam ifaçları vardır: Mənsum İbrahimov, Güllü Muradova, Elnarə Abdullayeva, Ağaxan Abdullayev və.s
Azərbaycan tarixində ilk dəfə Üzeyir Hacıbəyov "Leyli və Məcnun" milli muğam operasını yaratmışdır. Üzeyir bəy xeyli müddət idi ki, Azərbaycan operasını yaratmağı fikirləşirdi, fərdi qaydada bəstəkarlığın sirlərini öyrənir və nəhayət 1907-ci ildə Leyli və Məcnun operasını yazır. Bəstəkar Məhəmməd Füzulinin eyni adlı poemasına müraciət edir. Poemanın musiqi ifadəsi üçün klassik muğamlarımızdan və xalq mahnlarından istifadə edərək ilk operanı yaradr. Opera yazılsa da onu səhnələşdirmək lazım idi. Əsəri səhnələşdirmək üçün nə pul var, nə teatr, nə də peşəkar aktyor, heç kimdən də kömək yox idi. Yalnız milli, musiqili teatr yaratmaq haqqında əlçatmaz istək və arzu var. Üzeyir bəy dostları ilə həyətlərdə, küçələrdə, bazar meydanlarında gəzərək ilk operasının ifaçılarını axtarmağa başlayır. Çox çətin axtarışlardan sonra nəhayət kişi rollarının ifaçılarını tapmaq mükün olur. Amma qadın rollarına isə heç kəsi tapa bilmir. O dövrdə qadınlar nəinki səhnədə çıxış edə, heç teatr səhnəsinin qapısından bele keçə bilmirdilər. Ona görə də qadın rollarını da kişilər ifa edirdilər. Sənətə olan sevgi elə çox idi ki onlar təzyiqlərə, hücumlara baxmayaraq qadın rolunda səhnəyə çıxmağa razılıq vermişdilər. Onlar milli mədəniyyətin inkişafı naminə bütün çətinliklərə dözərək istəklərinə nail oldular.
Tamaşaya dramatik teatrın aktyoru və rejissoru Hüseyn Sarablinski quruluş verdi, tanınmış yazıçı Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev dirijorluq etdi. Və nəhayət "Leyli və Məcnun" operasının ilk tamaşası göstərildi. 1908-ci il yanvarın 12-i milli operanın yaranma günü kimi Azərbaycan mədəniyyəti tarixinə yazıldı.
Üzeyir bəy musiqisi elə ilk sədalarından tamaşaçıların qəlbini ovsunladı. Opera tamaşasında ilk dəfə çıxış etmələrinə baxmayaraq aktyorlar ilhamla, böyük ustalıqla oxuyurdular. Opera ilk tamaşasından böyük uğur qazandı, bu günə qədər də opera teatr səhnələrindən düşmür və böyük maraqla izlənilir.
XƏBƏR LENTİ
Türkiyənin məşhur müğənnisindən Qarabağ mesajı
Turşməzə sousla hindi əti (foto resept)
Obama Ərdoğana başsağlığı verdi
Günün qoroskopu: olayların bir çoxunu əvvəlcədən təxminləmək mümkündür
Çörək alarkən nəyə diqqət etməli?
Geyimlərinizi tamamlayacaq 4 bahar aksesuarı
Həyatı asanlaşdıran əşyalar
Erməniləri qorxudacaq təlim başlayır
Ana olmağa hazırlaşanlar, oxusanız məsləhətdir!
Uşaqların böyük həyatı
Ermənistan hərbçiləri azərbaycanlını girov götürüblər
Aromaterapiyanın faydaları
Universitetlərdə kredit sistemi ilə tədrisin təşkili qaydaları təsdiqləndi
Neft ucuzlaşıb
Hava haqqında
Azərbaycanın "Robinzon"u: "Bu adada beş qəbir olacaq, beşinci mənim..."
Doğum gününə görə xarekter (noyabr)
1 əsrdən çox yaşı olan iki lüləkli samovar
Birinci siniflərə məktəbi necə sevdirməli?
Keysəriyyə yolu ilə doğulan körpələrin artıq çəki ilə üzləşmə riski ikiqat çoxdur
İşçilər hansı halda intizam məsuliyyətinə cəlb edilə bilərlər?
44 günlük Vətən müharibəsində yaralanan mayorumuz evinə qayıtdı - VİDEO
“Ağıllı” geyim ürəyimizdən xəbər verəcək
Bakıda daha bir hind toyu-FOTO
Hər qadın bunları bilməlidir
Can Yamanla Demet münasibətlərini gizlədə bilmədilər-FOTO
Okeanda müəmmalı varlıqlar peyda oldu - Alimlər ŞOKda
Bakıda qumrular kütləvi şəkildə ölür: Virus, yoxsa zəhərlənmə? - FOTO
Həyat dərsi
Ətəyi düşən model 500 reklam təklifi alıb-FOTO
BlackBerry batır
Hamı oktyabrın 16-nı gözləyir
Kür çayı buz bağladı
Avstriyada ilk “ağıllı küçə”nin açılışı oldu
İş yerində arıqlamaq istərdinizmi?
Azərbaycanda 4387 yeni yoluxma qeydə alındı: 38 nəfər vəfat etdi
Məşhur aktyor üçüncü dəfə ata oldu-FOTO
Azərbaycanda sosial şəbəkə qoçuları kimlərdir?
Qəbul imtahanına belə girdilər - Sosial məsafəyə diqqət
Salatlarınız süfrəyə layiq olsun!
Toxumaq dərsləri-6
Serdar Ortaçın keçmiş xanımı Türkiyəni tərk etdi-FOTO
İntihar etmək istəyən şəxsə necə kömək edək? – PSİXİATR YAZIR
Pendirli, pomidor souslu küftələr (foto resept)
Azərbaycanda ruhi xəstələrin sayı çaşdırdı
Ana olmaq asandır, bəs sonra?
I və II sinifdə ev tapşırıqları ləğv edilsin - Deputatdan TƏKLİF
ABŞ ordusunda hicaba icazə verildi
Buraxılış gecəsi pəhrizi
ABŞ-da şaxta rekord həddə çatıb
- ŞƏRHLƏR