Muğam Azərbaycanın vizit kartıdır desəm yanılmaram. Muğamda poeziya, bəstəkarlıq və yüksək ifaçılıq mədəniyyəti cəmlənmişdir. Muğam sənətinə əruz vəzninin böyük təsiri olmuşdur. Azərbaycanda "Rast", "Segah", "Şur", "Bayatı-Şiraz", "Çahargah", "Şahnaz" muğamları geniş yayılmışdır. Hər muğamda özünəməxsus əhval-ruhiyyə, hisslər ifadə olunur. "Rast"da hünər, qəhrəmanlıq, "Segah"da məhəbbət hissləri ifadə olunur. Muğamlar qəzəl və qoşma üstündə oxunur.
Muğam ifa etmək böyük ustalıq tələb edir. O melodiyanın tədricən yüksəlməsi və emosional gərginliyin artması, hisslərin təsir qüvvəsinin güclənməsi və son olaraq zilə çatmasıdır. Həmçinin hisslərin və emosiyaların ilk vəziyyətə qayıtması da vacibdir. Ona görə də muğam ifa etmək üçün güclü səs və böyük ustalıq tələb olunur. Azərbaycanda bir çox muğam ifaçları vardır: Mənsum İbrahimov, Güllü Muradova, Elnarə Abdullayeva, Ağaxan Abdullayev və.s
Azərbaycan tarixində ilk dəfə Üzeyir Hacıbəyov "Leyli və Məcnun" milli muğam operasını yaratmışdır. Üzeyir bəy xeyli müddət idi ki, Azərbaycan operasını yaratmağı fikirləşirdi, fərdi qaydada bəstəkarlığın sirlərini öyrənir və nəhayət 1907-ci ildə Leyli və Məcnun operasını yazır. Bəstəkar Məhəmməd Füzulinin eyni adlı poemasına müraciət edir. Poemanın musiqi ifadəsi üçün klassik muğamlarımızdan və xalq mahnlarından istifadə edərək ilk operanı yaradr. Opera yazılsa da onu səhnələşdirmək lazım idi. Əsəri səhnələşdirmək üçün nə pul var, nə teatr, nə də peşəkar aktyor, heç kimdən də kömək yox idi. Yalnız milli, musiqili teatr yaratmaq haqqında əlçatmaz istək və arzu var. Üzeyir bəy dostları ilə həyətlərdə, küçələrdə, bazar meydanlarında gəzərək ilk operasının ifaçılarını axtarmağa başlayır. Çox çətin axtarışlardan sonra nəhayət kişi rollarının ifaçılarını tapmaq mükün olur. Amma qadın rollarına isə heç kəsi tapa bilmir. O dövrdə qadınlar nəinki səhnədə çıxış edə, heç teatr səhnəsinin qapısından bele keçə bilmirdilər. Ona görə də qadın rollarını da kişilər ifa edirdilər. Sənətə olan sevgi elə çox idi ki onlar təzyiqlərə, hücumlara baxmayaraq qadın rolunda səhnəyə çıxmağa razılıq vermişdilər. Onlar milli mədəniyyətin inkişafı naminə bütün çətinliklərə dözərək istəklərinə nail oldular.
Tamaşaya dramatik teatrın aktyoru və rejissoru Hüseyn Sarablinski quruluş verdi, tanınmış yazıçı Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev dirijorluq etdi. Və nəhayət "Leyli və Məcnun" operasının ilk tamaşası göstərildi. 1908-ci il yanvarın 12-i milli operanın yaranma günü kimi Azərbaycan mədəniyyəti tarixinə yazıldı.
Üzeyir bəy musiqisi elə ilk sədalarından tamaşaçıların qəlbini ovsunladı. Opera tamaşasında ilk dəfə çıxış etmələrinə baxmayaraq aktyorlar ilhamla, böyük ustalıqla oxuyurdular. Opera ilk tamaşasından böyük uğur qazandı, bu günə qədər də opera teatr səhnələrindən düşmür və böyük maraqla izlənilir.
XƏBƏR LENTİ
Azərbaycan dünyada ən sürətlə inkişaf edən, bütün sahələrdə yeniləşən dövlətdir
Qarpızın faydaları
Bəşəriyyət üçün daha bir təhlükə: Qaz sızıntısı aşkarlandı
Günün qoroskopu: ailə üzvləri ilə həssas davranın
Sürücü idarəetməni itirdi, avtomobil attraksiona çırpıldı - ANBAAN VİDEO
Kraliça ilə vida mərasimi keçirilir - FOTO
Oxumamaq dərdi: buna görə əsəbləşməyə dəyərmi?
Bayranqabağı hava
Rəqibimiz "Barselona" oldu
İran kapitalı Azərbaycana gələrsə...
Gül suyunun faydaları
Alimlər xolesterinin mədəyə təsirini izah etdilər
Azərbaycanda koronavirusa yoluxmanın ən yüksək olduğu yerlər açıqlandı - SİYAHI
Qorxma, yaxınlaş anana
Məşhur aktyor yenidən evlənir-FOTO
Hamiləlikdə dəriyə qulluq
Hava haqqında - 21.09.2013
İnternet problemi nə vaxt həll olunacaq?
Ölkənin ən gözəl qızı seçiləcək
WhatsApp-da möhtəşəm yenilik
Yaz üçün gözəl donlar
Rayan Reynolds 300 kimsəsiz uşağı qış geyimi ilə təmin etdi
"Mars one"layihəsi
Qadınları qıcıqlandıran 8 əsas səbəb
Qeyri-adi uşaq saç düzümləri
Ermənilər daha bir terror təşkilatı yaratdılar
Ordumuz üçün 60 milyon
Yaponiya kosmosa "zibilyığanlar" buraxacaq
Telefonumuzu bəzəyək
"Snikers" dondurması (foto-resept)
Qurban bayramında qeyri-iş günlərinin sayı açıqlandı
Bakıda saxta pul çap edənlər tutuldu
Bakıda bu şəxslər üçün avtobuslar pulsuz olacaq
Bakıda pulsuz avtobuslar
Dünyanın ən hündür ikinci heykəli - FOTO
Leksika - 1
Koronaviruslu şəxs xəstəxanadan qaçdı - FOTO
Aclıq hissini yox edin
Azərbaycan iqtisadiyyatında artım
Lənkəranda bu ilin 8 ayı ərzində 146 nəfər xərçəng xəstəsi qeydə alınıb
Berlində sürücüsüz hərəkət edən pulsuz elektrobuslar işə başlayır
Şərq ulduz falı
Sabahın HAVAsı
Kağızdan saat düzəldilməsi
Bakı 2015: Hansı ölkə medal sayına görə irəlidədir?
Həyəcan siqnalı: tanklarımız təlim rayonlarına çatdırıldı
Marşrutların fəaliyyəti tamamilə dayandırıla bilər
Burma peçenye (foto resept)
Azərbaycan Rusiyaya nota verdi
Məşhur həkim koronavirusdan danışdı: "Yeni ilə kimi...."
- ŞƏRHLƏR