Muğam Azərbaycanın vizit kartıdır desəm yanılmaram. Muğamda poeziya, bəstəkarlıq və yüksək ifaçılıq mədəniyyəti cəmlənmişdir. Muğam sənətinə əruz vəzninin böyük təsiri olmuşdur. Azərbaycanda "Rast", "Segah", "Şur", "Bayatı-Şiraz", "Çahargah", "Şahnaz" muğamları geniş yayılmışdır. Hər muğamda özünəməxsus əhval-ruhiyyə, hisslər ifadə olunur. "Rast"da hünər, qəhrəmanlıq, "Segah"da məhəbbət hissləri ifadə olunur. Muğamlar qəzəl və qoşma üstündə oxunur.
Muğam ifa etmək böyük ustalıq tələb edir. O melodiyanın tədricən yüksəlməsi və emosional gərginliyin artması, hisslərin təsir qüvvəsinin güclənməsi və son olaraq zilə çatmasıdır. Həmçinin hisslərin və emosiyaların ilk vəziyyətə qayıtması da vacibdir. Ona görə də muğam ifa etmək üçün güclü səs və böyük ustalıq tələb olunur. Azərbaycanda bir çox muğam ifaçları vardır: Mənsum İbrahimov, Güllü Muradova, Elnarə Abdullayeva, Ağaxan Abdullayev və.s
Azərbaycan tarixində ilk dəfə Üzeyir Hacıbəyov "Leyli və Məcnun" milli muğam operasını yaratmışdır. Üzeyir bəy xeyli müddət idi ki, Azərbaycan operasını yaratmağı fikirləşirdi, fərdi qaydada bəstəkarlığın sirlərini öyrənir və nəhayət 1907-ci ildə Leyli və Məcnun operasını yazır. Bəstəkar Məhəmməd Füzulinin eyni adlı poemasına müraciət edir. Poemanın musiqi ifadəsi üçün klassik muğamlarımızdan və xalq mahnlarından istifadə edərək ilk operanı yaradr. Opera yazılsa da onu səhnələşdirmək lazım idi. Əsəri səhnələşdirmək üçün nə pul var, nə teatr, nə də peşəkar aktyor, heç kimdən də kömək yox idi. Yalnız milli, musiqili teatr yaratmaq haqqında əlçatmaz istək və arzu var. Üzeyir bəy dostları ilə həyətlərdə, küçələrdə, bazar meydanlarında gəzərək ilk operasının ifaçılarını axtarmağa başlayır. Çox çətin axtarışlardan sonra nəhayət kişi rollarının ifaçılarını tapmaq mükün olur. Amma qadın rollarına isə heç kəsi tapa bilmir. O dövrdə qadınlar nəinki səhnədə çıxış edə, heç teatr səhnəsinin qapısından bele keçə bilmirdilər. Ona görə də qadın rollarını da kişilər ifa edirdilər. Sənətə olan sevgi elə çox idi ki onlar təzyiqlərə, hücumlara baxmayaraq qadın rolunda səhnəyə çıxmağa razılıq vermişdilər. Onlar milli mədəniyyətin inkişafı naminə bütün çətinliklərə dözərək istəklərinə nail oldular.
Tamaşaya dramatik teatrın aktyoru və rejissoru Hüseyn Sarablinski quruluş verdi, tanınmış yazıçı Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev dirijorluq etdi. Və nəhayət "Leyli və Məcnun" operasının ilk tamaşası göstərildi. 1908-ci il yanvarın 12-i milli operanın yaranma günü kimi Azərbaycan mədəniyyəti tarixinə yazıldı.
Üzeyir bəy musiqisi elə ilk sədalarından tamaşaçıların qəlbini ovsunladı. Opera tamaşasında ilk dəfə çıxış etmələrinə baxmayaraq aktyorlar ilhamla, böyük ustalıqla oxuyurdular. Opera ilk tamaşasından böyük uğur qazandı, bu günə qədər də opera teatr səhnələrindən düşmür və böyük maraqla izlənilir.
XƏBƏR LENTİ
Soğanın faydaları
Düşmənin yaşayış məntəqələrimizə atdığı top mərmiləri aşkarlandı
Dırnaqlardakı ağ ləkələr sağlamlığınız haqqında nə deyir?
Türkiyə aviabazasına ABŞ Hərbi-Hava Qüvvələrinin 3 yük təyyarəsi enib
Gəncədə möhtəşəm idman tədbiri keçirilib
Məşhur müğənni ilin dəb ikonası seçildi
ABŞ-ın Konqres kitabxanası
Magistraturanın boş qalan yerlərinə ixtisas seçimi başlayır
Çiyələkli maffinlər (foto resept)
Koronavirusdan ölüm riskini 40 faiz artıran SƏBƏB
Aydan gələn ilk saat 28 il sonra tapıldı - FOTO
Yeni dərs ilində uşaqlarınızı onurğa əyriliklərindən necə qorumalı?
Qızıl 3 dollardan çox bahalaşıb
Bakıda güclü külək fəsadlar törədib
Türkiyə millisi yoldaşlıq oyununda Monteneqroya qalib gəlib
Günün ramazan təqvimi (8 iyul)
"Yallı" YUNESKO-nun Təcili Qorunma Siyahısına daxil edilib
"Kral" kuboku götürdü
Ərəblər İŞİD-ə qarşı ittifaq yaratdılar
Bananlı eskimo(foto resept)
Uşaq vaxtı öyrədiləcək 8 məqam
Bakıda paradda erməni əsirlər nümayiş etdiriləcək? - RƏSMİ AÇIQLAMA
Məktəblərdə yeni dərs ilinə hazırlıq başlanıldı - VİDEO
Niyə "Sevgililər günü"?
Dünya çempionatının 23 xanımı
Putin Ermənistanı dağıdacaq
Soçi milli komandamızı geridə qoydu
Başqa dünyalar bir rəssamın gözü ilə
Moruqlu dondurma (foto resept)
Giləmeyvəli piroq (foto resept)
Kitab yarmarkasına "start" verildi
2016-cı ildə bu gəlinliklər dəb olacaq
Qarışqalarla mübarizənin ən asan üsulu
Düşüncələr dilə gəldi
Kitab rekord qiymətə satıldı
Sağlam saçlar üçün ən yaxşı 5 qida
Azərinin “Çırpınırdı Qara dəniz” mahnısı Türkiyədə REKORD QIRDI
Ağcaqanad dişlədiyi yerə təbii üsullar
İnteryerdə televizorların yerləşməsi
Zəfəran çayının faydası
Yaponiyada ticarət mərkəzinə girən ayı qorxulu anlar yaşatdı - VİDEO
Günün qoroskopu: yaxşı tanımadığınız adamlara inanmağa dəyməz
Belə ömrü kişilər yaşayır...
10 min manatlıq güzəşt reallaşır
Günün ulduz falı
Müasir vanna otaqları
Dünyada ən populyar brauzer hansıdır?
Müəllimləri müsabiqədənkənar işə qəbul edəcək məktəblərin SİYAHISI
Oyunlardan nə qazanacağıq?
Saç tökülməsinə qarşı acı bibər maskası
- ŞƏRHLƏR