Hər hansı səbəbdən zəhərlənən insan zəhərin təsirini məhv edən dərman qəbul etməli və ya zəhər tibbi yolla orqanizmdən xaric edilməlidir. Zəhərlənmə haqqında tibbi məlumatı olmayan bir şəxsin hər hansı bitkidən və ya maddədən istifadə edərək öz-özünü müalicə etməsi mümkün deyil.
Ancaq bəzi canlılar çox insanın təhsil alaraq əldə etdiyi bu biliyə doğulduğu andan malikdir. Şüuru, ağlı, zəkası olmayan heyvanlar bir çox hallarda xəstəliklərini özləri müalicə edirlər. Heyvanların özlərini müalicə etmək üçün istifadə etdikləri üsullardakı diqqətçəkən cəhət hamısının nə edəcəklərini çox yaxşı bilmələri, hansı xəstəliyə nəyin faydalı olduğunu müəyyən etmələridir. Bəs bunu edən, həqiqətən, heyvanların özləridirmi? Heyvanlar bu məlumatları necə əldə ediblər? Təkamülçülər canlıların bu cür davranışlarının bir çoxunun instinktiv olduğunu iddia edirlər, ancaq instinktlərin mənbəyini, bu davranışların ilk dəfə necə ortaya çıxdığını açıqlaya bilmirlər.
Əvvəla, canlıların bunları zaman ərzində öyrənmələri mümkün deyil. Məsələn, zəhərlənən bir heyvan dərhal ölər. Zəhərlənməsinə səbəb olan amili necə aradan qaldıracağını təcrübədən keçirərək öyrənməsi mümkün deyil. Unudulmamalıdır ki, bir heyvanın belə bir şeyi düşünmək üçün şüuru da yoxdur.
Heyvanların öz-özlərini müalicə edərkən nümayiş etdirdikləri şüurlu davranışlarına bir misalla baxaq. Araralar tropik Amerikada yaşayan tutuquşu növüdür. Cəlbedici rəngləri olan bu canlıların ən təəccüblü cəhəti zəhərli toxumlarla qidalanmalarıdır. İri qarmağı xatırladan dimdikləri ilə çox bərk qabıqları belə qıran bu quşlar zəhərli toxumlar üzrə sanki mütəxəssisdirlər. Bu, olduqca təəccüblü haldır, çünki zəhərli toxumu yedikdə quş zəhərlənməlidir. Ancaq bu baş vermir və quş zəhərli toxumları yedikdən sonra dərhal qayalıqlara doğru uçur və orada gilli qaya parçalarını gəmirib udmağa başlayır. Bu davranışın səbəbi gilli qaya parçalarının toxumların içindəki toksini sorması və zəhərin təsirini aradan qaldırmasıdır. Quşlar bu sayədə toxumları zəhərlənmədən həzm edirlər.
Bir bitkidəki zəhərin necə zərərsizləşdirilməsini araraların öz-özlərinə bilməsi, əlbəttə, mümkün deyil. Canlılardakı bu cür şüurlu davranışların heyvanların özlərindən qaynaqlanmadığı, bunun mənbəyinin təbiətdə mövcud olan başqa bir güc və ya təsir olmadığı da aydındır. Gözlə görünməyən bu güc bütün canlıların davranışlarına nəzarət edir, yəni onlara ilham edir. Bu bənzərsiz güc Allah’a məxsusdur. Üstün elm sahibi olan Allah hər işi yoluna qoyub idarə edəndir, yaratdıqlarını qoruyandır.
R Əkbərov
XƏBƏR LENTİ
Vəfat edənlərə koronavirusdan ölümlə bağlı arayış verilir? - RƏSMİ
Regionda ən geniş tədbirlərdən olan "Xəzər İnşaat Həftəsi" gələn ay keçiriləcək
Gəncə də ağ örpəyə büründü
DİM 24-25 iyunda keçiriləcək imtahanlarda iştirak edəcək şəxslərin NƏZƏRİNƏ
Boşanmanın əsl səbəbi məlum oldu-FOTO
Selfe çəkmək istədi ŞOK nəticə-FOTO
Hamiləlikdə ağız və diş sağlamlığının pozulması
Jennifer Lopez ilin ikonası adına layiq görüldü-FOTO
Adi çay xərçəng əleyhinə yeni terapiya üçün dayaq ola bilər
Koronavirusun yeni dağlası harda alovlanacaq? - ÜST rəsmiləri elan etdi
Ən çox əsgəri olan ölkələr
Reanimasiyada olan xəstələrin sayı azaldı
Sağlam və formada qalmaq üçün 3 şərt
Medalyer sənəti
Yuxuda orqazm
İspan omleti "Tortilla" (foto resept)
Facebook-dan Türkiyəyə qarşı səhv addım
Viktoriya dövrünün uzun saçlı qadınları
Kişilərin nifrət etdiyi qadınlar
"Facebook"un bu yeniliyi sevilməyəcək
Leyla Əliyeva müharibə və əmək əlilləri üçün pansionatda olub
Fransız qadınlarının gözəllik sirləri
15 yaşlı azərbaycanlı girov geri qaytarıldı
Jirinovskidən ümidli Qarabağ açıqlaması
Həcc ziyarətinin vaxtı açıqlandı
Üç qat keks (foto resept)
Hava şəraiti kəskin dəyişəcək
Dünyanın ən cazibədar qadınına hökm oxundu
Sürətli dırnaq uzadan maska
İlham Əliyevdən Qarabağda yaşayan ermənilərə ÇAĞIRIŞ: “Narahat olmasınlar, onların canını qurtaracağıq”
Süni xal xərçəngdən xəbər verəcək
Sərnişinləri COVID-19 virusundan qoruyan qatar istehsal edilib
Dəridəki ləkələri təmizləyən maskalar
Yeni ildə kişilərə nə hədiyyə etməli?
Fərqli badımcan turşusu (foto resept)
Bu məhsulların ölkədən çıxışına qadağa qoyuldu - Siyahı
Dərini gözəlləşdirən şaftalı
R.T.Ərdoğan Demet Akalına zəng etdi-SƏBƏB
Nazirlik 5-11-ci siniflər üçün qərar verdi - Açıqlama
Nəhəng pişik: uzunluğu 1 metr, çəkisi 13 kq - FOTO
Azərbaycanda dezinfeksiya işlərinin zərərləri ilə bağlı MÜHÜM AÇIQLAMA
23 dekabr qeyri- iş günüdür-SƏBƏB
UEFA-dan şok qərar
Cümə günü, ayın 13-ü: ilin sonuncu “qara” günündən nəyi gözləmək olar?
Qeyri-adi restoranlar
Fahriye Evcen paylaşımı ilə diqqət çəkdi-FOTO
Özünü zombiyə çevirdi
Azərbaycanda kitabxanaçılığın inkişafı üzrə yeni Dövlət Proqramının layihəsi hazırlanır
Məşhurların ilk rol aldığı filmdən şəkillər
Paris moda həftəsi küçə stilləri
- ŞƏRHLƏR