Bu narahatlıq, əsasən, psixotik narahatlıqlarla, çox nadir halda isə psixotik olmayan hallarla birlikdə müşahidə edilə bilər. Narahatlıq şəxsin bir hadisə qarşısında bu hadisənin fərqli formada inkişaf edə biləcəyini düşünməsiylə, sərhədsiz növlərə ayırdığı xəyal məhsulu düşüncələrdən meydana gəlir.
Çox zaman xalq arasında həddən artıq şübhəçi insanlara da paranoik deyilir. Belə insanlar mütəmadi olaraq öldürüləcəkləri ilə bağlı fikirlər düşünər, narahat yaşayarlar. Şəxsin özünü narahat edən bu narahatlıqlar ətrafdakı insanlara da öz təsirini göstərir. Mənasız düşüncələrin reallığa çevriləcəyi fikri bu insanlar üçün hər zaman problem yaradır. Bu narahatlıqlar xəstəliyi xarakterizə edən tək əlamətlərdir. Xəstələrin tək bir problemlə bağlı düşüncələri olur. Xəstəlikdə izlənilmə, qısqanclıq, xəstələnmə, zəhərlənmə, aldadılma kimi əsası olmayan sayıqlamalar var. Bununla yanaşı paranoik xəstələr davranışları ilə də diqqət çəkirlər. Xəstəlik adətən 30-40 yaşlarından sonra müşahidə edilir.
Psixiatr İkram Rüstəmov deyir ki, xəstəlik genetik olaraq 10 faiz müşahidə edilər bilər. Müalicəyə qarşı müqavimətli və irəliləyici xüsusiyyətli bir xəstəlikdir. "Paranoik insanlar bütün həyatı boyunca xarakterləri, şəxsiyyətləri ilə əlaqəli bir narahatlığa sahib olurlar. Belə şəxslərlə mbahisəyə girmək məsləhət görülmür".
Çox zaman belə xəstələrə problemlərini xatırladanda qarşılarındakı insanı düşmən kimi görürlər. Paranoik xəstələri müəyyən etmək üçün onlara diqqət yetirmək kifayətdir. Çünki xəstələr mütəmadi olaraq ətraflarında baş verənlərə nəzarət edərək, onlara qarşı edilən davranışları kəşf etməyə çalışır. Belə ki, o bu müddət ərzində sayıqlamalarını yaradır və onları dəstəkləyən halları təyin edir: "Xəstəliyin persekusuya dövrü sayıqlamaların ortaya çıxdığı dövrdür. Bu dövrdə xəstə öldürülməsindən qorxursa, özünü, itirməyə nəyisə varsa, onu qorumağa çalışır. Xəstəliyin bu dövründə xəstə yollarını dəyişir və ya başqa yerə köçür. Olduqları yerdə qapı-pəncərəyə diqqət edər, ətrafda dinləmə cihazı axtararlar. Bir müddət sonra xəstədə böyüklük sayıqlama dövrü başlayır. Xəstə bu dövrdə özünü böyük görür, başqalarını istiqamətləndirən hesab edir və bu səbəblə də ona paxıllıq edildiyini düşünür. Xəstədə diqqət və yaddaş bu dövrdə daha güclü olur".
Paranoik insanların həyatının çox hissəsi məhkəmələrdə keçir. Çox zaman onlar haqlarının tapdandığını və ya onlara sui-qəsd hazırlandığını iddia edərlər. Zaman keçdikcə xəstədə müxtəlif problemlər ortaya çıxır. Edilmiş kəşflərdən birinin ona aid olduğunu düşünür və ya nəsə gərəksiz bir şeyin kəşfini isbatlamaq üçün zaman sərf edər.
Müsahibimiz bildirir ki, cəmiyyət üçün ən böyük təhlükə böyüklük paranoyasıdır. Çünki bu zaman xəstələr Həzrəti Mehdi, peyğəmbər və ya insanları qurtacaq biri olduqlarını iddia edərlər. Bu təlqinlərlə xəstələr ətrafına çox insan yığa bilər. Şüursuz insanları arxalarınca aparıb mitinqlər təşkil edər, nümayişlər keçirərlər. Ona mane olmaq istəyənlərə zərər verə və ya təcavüz edə bilərlər. Bəzi vəziyyətlərdə bu şəxslər böyük lider mövqeyinə də gələ bilərlər:
"Ən qorxulu paranoya hallarından biri qısqanclıq paranoyasıdır. Həyat yoldaşının, sevgilisinin xəyanətini isbat etmək üçün dəlil arxasınca qaçan xəstələr hamıdan şübhələnərlər. Belə insanların həyat yoldaşları və ya sevgililəri çox ağır həyat tərzi keçirir. Qısqanclıq paranoyası cinayətə belə sövq edə bilir".
Paranoik xəstələr səbəb olmadığı halda başqaları tərəfindən aldadıldıqlarını düşünər, ətrafdakı insanların etibarına şübhə ilə yanaşarlar. Sirr verməz, normal sözlərdən belə alçadıldıqlarını düşünərlər. Haqsızlığı bağışlamazlar, qisas almağa can atarlar.
Həmsöhbətimizə görə, xəstəlik daha çox kişilərdə müşahidə edilir. Məhkumlarda, mühacirlərdə, yaşlılarda, eşitmə problemi olanlarda da paranoid fikirlər zamanla artır və müşahidə edilir.
XƏBƏR LENTİ
Ingilis Dili-XIII Dərs
"Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli yalnız Minsk Qrupu çərçivəsində mümkündür"
Defne Samyeli yeni FOTOları ilə Gündəmdə
“General Polad Həşimov xatirələrdə” kitabı nəşr olundu!
Keçən ilin möhtəşəm şəkilləri
Bakıda yağış yerini küləyə verdi
Şokoladlı, vanilli cizkeyk (foto resept)
Faydalı məsləhətlər
Yeyə biləcəyiniz buketlər
Məşhur aktrisadan Estetik Əməliyyat Açıqlaması-FOTO
Azərbaycan Tibb Universitetinin yeni təmir olunmuş yataqxanası istifadəyə verilib
Maykl Ceksonun həyatı film olur
Bu çimərliklərə getməyin!
Fındıq əzməli peçenye (foto resept)
Yaşlı cütlüyün illərə meydan oxuyan sevgisi dillərə düşdü - VİDEO
İlandan hazırlanan alkoqollu içkilər
Uşaqlarda həkim fobiyası
Fraktal həndəsə
Şahzadə Harri və Meqan Markl titullarından məhrum olacaqlar-SƏBƏB
Maska qıtlığı yaradanlara SƏRT XƏBƏRDARLIQ
Günün qoroskopu:Fiziki işdə fayda var
Reklamlar beynimizə necə təsir edir?
Rahat həyat ömrü qısaldır
Misirdə 50-dən çox mumiya tapıldı
Bu il doğuş zamanı baş verən ana ölümlərinin sayı açıqlanıb
Uzun kirpiklər üçün nə etməli?
Günün qoroskopu: Bədxərclik etməyin!
Uşaqların boyunu uzadan qidalar
Stalini hansı düşməni aradan götürüb?
"Qeysəriyyə əməliyyatlarının artmasında biznes maraqları var"
Əbülfəz Elçibəyin doğum günüdür
Ordumuz erməni polkovnik-leytenantı məhv etdi
Instagram-da yeni funksiya
"Facebook"a qarşı sərt tədbirlər görüləcək
Murad Dadaşov, Rafael və Coşqun əməkdar artist oldular
Sağlam uşaq xəstələnməlidir - ÜST
Atanızla yaşadığınız ən xoş və kədərli bir anınız
Qənirə Paşayeva müəllimlərlə görüşdü
İşğal edilmiş rayonlardakı muzeylərdə olan unikal kolleksiyalar digər dövlətlərdə satışa çıxarılıb
Dünyaca məşhur aktrisa ərə gedir-FOTO
Qəribə gəlinliklər
Sensasiya: Marsda həyat tapıldı
Əmək pensiyalarının sığorta hissəsi artırıldı
Bu adaya gələnlər yoxa çıxır
Yaşamaq üçün savaşanlar
Möhtəşəm yay ayaqqabları
Alimlər Yer kürəsinin səsini dinlədi - “Uğultu”nun SİRRİ AÇILDI
Ruh əkizinizi tapdığınızı göstərən 7 işarə
Günün qoroskopu: problemlər az deyil
Ümummilli lideri H. Əliyevin anadan olmasının 91-ci ildönümüdür
- ŞƏRHLƏR