Məşhur pedaqoq C.G.Salzman araşdırma aparmaq üçün çəmənliyə çıxdığı günlərdən birində, çaxıl daşları arasında günəş şüasını qəbul edən xərçəng görür. Böyük olan ata və ya ana xərçəng idi, yanında da iki bala xərçəng vardı. Salzmanı görən böyük xərçəng, arxa-arxaya gedərək ordan uzaqlaşmaq istədi. Onu görən bala xərçənglər də bu hərəkəti təqlid edərək onun arxasınca getdilər. Bu hadisə Salzmanın beynində yeni fikir oyatdı:
“Uşaqlar, ata və analarından gördükləri şeyləri təqlid edir və nəticədə, onlara bənzəyirlər”.
Şəxsiyyətin inkişafında birinci dərəcədə təsirli olan ailədir, ətraf ondan sonra gəlir. Əgər ailədən götürdükləri numunə davranışlar ətrafdan və yoldaşlardan götürdüklərinə bənzəyirsə, uşağın şəxsiyyətinin səxsiyyətini formalaşmasında daha qalıcı bir təsir göstərir.
Pis əxlaqlı bir uşaq ya ananın, atanın, ya da hər ikisinin ortaq əsəridir. Ana və ataların çoxu uşaqlarında gördükləri səhv bir davranışın səbəblərini ətrafda axtarırlar. Uşağınızda səhv bir hərəkət gördüyünüz zaman ona xəbərdarlıq etməzdən əvvəl özünüzdə bu davranışın az da olsa olub, olmadığını araşdırın. Əgər bu davranış sizdə varsa, xəbərdarlıqlarınız və nəsihətləriniz boşa gedəcək.
Salzmanın “Xərçəng Kitabı” adıyla məşhur olan əsərində, uşağınızın yaxşı yetişməsi üçün isə ana-atalardan başlamalı olduğu izah edilir. Onun fikrincə bu tərs bir metodla edilə bilər. Yəni pis yetişdirmənin yollarını göstərərək yaxşıya çatmaq hədəf götürülür. Aşağıdakı maddələri oxuyarkən bu nəzərə alınmalıdır:
1.Cəsarətsiz və etibarsız uşaq yetişdirmənin yolları
Uşaqlarınızdan hər şeyin ən mükəmməlini etmələrini istəyin.
Etdikləri hər işdə mütləq bir səhv tapın.
Onları müvəffəqiyyətli qonşu, ya da qohum uşaqları ilə müqaisə edin.
Hər kəsin qarşısında səhvlərini üzünə vurun, utandırın.
Səylərini kiçik hesab edin.
2.Bacarıqsız və qorxaq uşaq yetişdirmənin yolları
Yeməyini siz yedirdin, paltarlarını, ayaqqabılarını siz geyindirin.
Özbaşına iş etməsinə icazə verməyin.
Sizin köməyiniz olmadan bir iş bacara bilməyəcəyini söyləyin.
Fiziki təzyiqlə, döyərək qorxudun.
3. Uşağı alçaltmağın yolları
Dürüstlüyün qarın doyurmadığını, pulun hər qapını açdığını, kasıbçılığın xəcalətverici bir həyat olduğunu izah edin.
Özlərində nə olursa olsun, həmişə başqalarında olanın yaxşı olduğunu vurğulayın.
4. Uşaqları inadkar etməyin yolları
Uşaqların hər istədiyini yerinə yetirin.
Onları oyuncaq və hədiyyə yağışına tutun.
Heç bir arzularını inkar etməyin.
Hər işi mütləq bir mükafat qarşılığında etdirin.
5. Uşaqları özünüzə qarşı kinli etməyin yolları
Uşağınıza qarşı daim tərs və qaş-qabaqlı olun.
Yoldaşlarının yanında qəbahətlərini üzünə vurun.
Niyyətinin nə olduğuna baxmadan ən kiçik qəbahətlərdə cəzalandırın.
6. Uşaqları yalana alışdırmağın yolları
Onlara yerinə yetirə bilməyəcəyiniz vədlər verin.
Başqalarına yalan danışaraq uşaqlarınıza nümunə olun.
Kiçik bir səhv etdikdə və bunu dürüstlüklə söylədikləri zaman vurun.
Yalanlarına göz yumun.
Uşaqlar, ata və analarından gördükləri şeyləri təqlid edir
Ardı var...
XƏBƏR LENTİ
Həyatdan nə öyrəndim? - Can Dündar
Tariflər ucuzlaşdı
Mesut Özil Bekhem və kral ailəsinin yeni qonşusu olur
Əlillərə daha bir güzəşt
Hər kəs bu insanın bəxtəvərliyindən danışır-SƏBƏB/FOTO
Şəkərli diabet
Bülent Ersoyun vanna otağı qızıldanmış-FOTO
Hava haqqında
8 yaşlı qızın mədəsindən çıxanlar QORXUTDU - FOTO
Uşaqlara oxumaq həvəsinin aşılanması
Gəlin makiyajı necə olmalıdır?
Gündəlik stressi azaltmağın yolları
Toxumağı öyrənək. Dərs 2
Emin və övladları işçini qorxutdular
Yağış, qar, külək - Sabahın havası
Kobra onu öpmək istəyən ilanoynadanı vurdu
Yonca Evcimik 56 yaşını belə qeyd etdi-FOTO
Tuba Büyüküstün rəssamlığa başladı-FOTO
17 dərəcə isti olacaq
2015-ci ilin qol çantaları
Azərbaycanda daha bir nəfər koronavirusdan öldü: 163 yeni yoluxma
Qış gəldi
Polikistoz zamanı overial drillinq əməliyyatı
Azərcell prezidentindən qiymətlər haqda - AÇIQLAMA
Düşmən Cəbrayılda tarixi abidəni məhv edib - VİDEO
Yeni Türkiyə gözəli odur - FOTO
Hava haqqında
Uşaqlarda yeriməyi gecikdirən səbəblər
Nazirlikdən avtomobillərlə bağlı açıqlama
ABŞ hakimiyyəti 4700 suriyalı qaçqının ölkəyə girişinə icazə verib
Dünyanın ən faydalı 13 meyvəsi
O, yeni fenomendir
Necati Şaşmazın BOŞANMA xəbəri yayıldı
İçimizi yeyən səhər yeməyi
Təbii doğuşun faydası
Sağlam və parlaq saçlar üçün vitaminlər
Şokoladlı tort (foto resept)
Müdafiə nazirinin müavini: “Düşmənə ağır və sarsıdıcı zərbə endirilib”
Çütlük xəstəxana palatasında evləndi-SƏBƏB/FOTO
Xaricdən gələn qonşusunun qapısına qıfıl vurdu-SƏBƏB
Kokos suyu sağlamlığın unikal iksiridir
Həcc ziyarətinin BAŞLANMA və BİTMƏ tarixi
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin ikitərəfli görüşü olub
"… kimi ol" axını haradan qaynaqlanır və insanlara nə hiss etdirir?
Zirəddin Rzayev "Ekstrasenslər"in olmadığını ETİRAF etdi-VİDEO
Putin Qarabağla bağlı gələcək məsləhətləşmələrdən danışdı
Hava haqqında - 29.01.2014
2017-2018-ci illərdə ən çox qazanan məşhurlar
Məşhur aktrisadan gözlənilməz cavab
Sizin doğulduğunuz gün,dünyada nələr olub?
- ŞƏRHLƏR