Musiqi duyğu və düşüncələri ifadə edən səslərin təşkil sənətidir. Not da bu səslərin simvollaşdırma üzrə yazıya tökülmüş halıdır .
Köhnə Yunan dilindən gələn musiqi sözü səsin və səssizliyin müəyyən bir zaman intervalında ifadə edildiyi bədii bir forma olaraq ifadə edilir. Musiqi bir sənət sahəsi olduğu qədər həm də bir elmdir. Ibtidai insanın təbiətdəki səsləri təqlid etməsiylə başlayan musiqi, günümüzdəki müasir halını alana qədər uzun bir inkişafdan keçmişdir.
Səslərin yüksəkliklərini (incəlik və qalınlıqlarını) və müddətlərini göstərən işarəyə Not deyilir. Təxmin ediləcəyi kimi müəyyən bir zamana qədər musiqinin ötürülməsi ancaq və ancaq qulaqdan qulağa olmuşdur və dəyişikliyə uğraması, unudulmasına qarşı qoyulmuşdur.
Musiqidəki riyazi sirri kəşf edərək yazıya tökmənin ilk təməli dik üçbucaq teoremi ilə bildiyimiz Pifaqor (Pythagoras, M. Ö 530-450) tərəfindən atılmışdır. Pifagor bütün kainatın ədədlər və aralarındakı əlaqələrə görə qurulduğuna inanırdı. Musiqini təhlil etmək üçün də riyazi bir düstur tapmışdır.
Bir rəvayətə görə Pifaqor musiqinin içindəki riyaziyyatı bir dəmirçi dükanının qarşısından keçərkən kəşf etmişdir. Dəmirçi ustasının dəmir döyərkən istifadə etdiyi alətlərə görə dəyişik səslər çıxarması Pifaqorun marağını çəkmiş, dükanı bağlatdıraraq ustaya müxtəlif alətlər istifadə etdirmiş, çıxan səsləri araşdırmış və qeydlər götürmüşdür. Bu hesablamalar nəticəsində Pifaqor telin boyu yarısına endirildiyində səsin aktavına (səs diapazonu) çatdığını, tel 2/3 nisbətinə endirildiyində isə səsin beşlisini (bir səsə görə, üst və ya altdan öz daxil beşinci səsinə beşli deyilir) çatdığını kəşf etmişdir.
Qərb musiqisi 11-ci əsrin əvvələrinə qədər indiki vaxtda istifadə olunan notlardan xəbərsiz idi. Amma 6-cı əsrin əvvəllərində Romalı bir filosof olan Boethius səsləri hərflərlə adlandırdı. Hal-hazırda notaların A, B, C, D, E, F, G şəklində ifadə edilməsinin əsasları Boethius tərəfindən atılmış oldu.
11-ciəsrə gəlindiyində Toskanalı rahib Guidonun (Gui d'Arezzo) uşaqlara ilahi öyrətməyə çalışarkən notları tapdı. İlahini mətnə çevirən Guido, əl barmaqlarındakı girinti və çıxıntıları mətnin ilk hecalarını yazır. Beləcə bir qəm serialının səkkiz notunu birdən sıralamış olur. Bu üsul musiqi tarixində Guido'nun Əli olaraq xatırlanır.
Guido notların adlarını Lohannes Battista ilahisindəki misraların birinci hecasından alır.
Ut queant laxis (“Ut” 12-ci yüzillikdə “do” olmuşdur)
Re- sonare fibris
Mi- ra gestorum
Fa- muli tourum
Sol -ve polluti
Lya- bil reatum
Soncte iohannes (Sonradan 13-cü yüzillikdə “si” olmuştur – Soncte iohannes kelimesinin baş harfleri)
Notalama sistemi səslərin yüksəkliyini qəti olaraq ifadə etməyə başlamasıyla musiqidə böyük bir irəliləmə qeyd edildi. 11-ci əsrdə notların üzərinə düzüldüyü beş xətdən ibarət "Port" nin istifadə edilməsiylə notların yüksəkliyi (do, re, mi ...) və müddəti (birlik, ikilik, dördlük ...) qəti şəkildə təyin olundu.
Müxtəlif səsləri ifadə etmək və bunların bir-birlərinə qarışmasını önləmək üçün səsləri təmsil edən notlar, İngiliscədə və Almancada hərflərlə göstərildi. (C = do, D = re, E = mi, F = fa, G = sol, A = la, B = si-Eng., H = si-Alm.)
Notalama, musiqiçini əzbərdən qurtararaq repertuarın zənginləşməsinə və növlərə ayırılmasına imkan vermişdir. Not sayəsində bir musiqiçi bilmədiyi bir musiqi parçasını notlara baxmaqla ifa edə bilmişdir.
XƏBƏR LENTİ
Duen Conson dəmir darvazanı sındırdı- FOTO
Sizi sakitləşdirəcək nəfəs məşqləri
"Sandıq "salatı (foto-resept)
Gəlin buketləri
Yuxusuzluğa qarşı necə mübarizə aparmalı?
Çində koronavirusla bağlı məlumatların gizlədilməsinin səbəbi açıqlandı
Uzunömürlülər
Nüsrət minlərlə izləyicisinə hədiyyə payladı - VİDEO
2020-ci ilin Bürclər üzrə PROQNOZU
Pensiyaçılara bayram müjdəsi
Daha bir ayrılıq nişanəsi-FOTO
2014-cü ildə Azərbaycan dövlət büdcəsinin xərcləri 25 milyard manatı ötəcək
2018/19 Payız - Qış aksesuar trendləri
Putin Lukaşenkoya az yatmasından şikayətlənib
Kıvanç ərəb qadınların təklifini rədd etdi-SƏBƏB
Yayda sağlam qidalanma üçün tövsiyələr
Ən güclü Mercedes S-Class göstərildi
Döymə həvəskarı olan 77 qadın-FOTO
Məşhur aktrisa evinə girən fanatlarından yazdı-FOTO
Arıqladan dadlı detoks
Azərbaycanda koronavirusla bağlı son vəziyyət açıqlanıb - VİDEO
Məşhur otel sahibindən Adelə inanılmaz təklif
Türk kürəyinə alman bıçağı
Sərt karantin rejiminin qüvvədə qaldığı rayon və şəhərlər: Həftəsonları nəqliyyat işləməyəcək - SİYAHI
Göz makiyajı edərkən gözləri necə qoruya bilərik?
II Bakı Beynəlxalq Turizm Filmləri Festivalı keçiriləcək
Gəncədə 2193 abituriyent qəbul imtahanında iştirak edib
Çəhrayı ürək tortu(foto resept)
Narın faydası və zərəri
Ebrudan HAMİLƏLİK açıqlaması
İran Xəzər sahilində AES tikəcək
Bakıda keçiriləcək I Avropa Oyunlarının loqosu "Atletiko Madrid"in idman formasında əks olunacaq
"İran Qarabağ münaqişəsinin nizamlanmasında da rol oynaya bilər" - Natali Qule
Qəzzada atəşkəs pozuldu
Bütün ilboyu yay
Krediti xarici valyuta ilə alanların taleyi necə olacaq?
Kayli Cenner şirkətinin 51%-ni REKORD Məbləğə Satır
Beşinci dəfə Ceyms Bond olacaq-FOTO
II və III qrup üzrə qəbul imtahanının nəticələri açıqlanıb
Gülşən qazancından danışdı-FOTO
Uşaqların istedadını üzə çıxarmaq üçün...
Paxlava (foto resept)
Fetoskopi və ya ana bətnində fotoşəkil
Psixoloji gərginlik yaradan filmlər
Şuşasız 22 il...
Tezliklə Bakıda "şeytan təkəri" işə düşəcək
Cennifer Lopez məhkəməlik oldu-SƏBƏB
Günün ulduz falı
Mahir sinoptiklər
Tarixin ən böyük yalanları
- ŞƏRHLƏR