Uşaqlara təsirli göstərişlər necə verilməlidir?
Nümunə:
"Zəhmət olmasa, oyuncaqlarını toplayarsan?", desəniz, bu yalnız sadə bir istəkdir.
"Yeməkləri yerə atmağı kəs!", ya da "Bura gəl, yerə atdığın paltarını bu dəqiqə yerinə qoy!" cümlələri tam olaraq əmr cümlələridir. Sözə qulaq asmayan uşaqların ana-ataları onlara təsirli və açıq şəkildə əmr cümlələri ilə müraciətdə səhvə yol verirlər. Hər bir ana və ata uşaqlarının düzgün davranışı ilə əlaqədar doğru əmrləri verməyi öyrənməlidir. Əmr vermək deyiləndə, burada hərbi sistemdəki kimi komandirin əsgərlərə verdiyi əmrdən söhbət getmir. Sözə qulaq asmayan uşaqlara doğru şəkildə əmrlər, göstərişlər verilməsi necə olmalıdır və nə zaman verilməlidir?
Uşağınızın müəyyən bir arzu olunmayan davranışına son vermək istədikdə, bunu ona istək şəklində bildirərəkən uşaq əməl etməkdən imtina etdikdə əmr cümlələrinə keçmək zamanı gəlmişdir.
Deyək ki, qonaq otağına girirsiniz və yeddi yaşındakı qızınızın (oğlunuz) yeni aldığınız divanın üstündə tullandığını görürsünüz. Bu vəziyyətdə həmin dəqiqə üzünüzə ciddi ifadə verərək ona tərəf gedin; gözlərinin içinə baxın; gözünüzü onun gözündən ayırmadan ona adı ilə səslənərək sərt bir səs tonu ilə açıq əmrinizi verin. Ona belə deyin: "Aydan, mebellərin üstündə tullanmaq ev qaydalarına ziddir. Bu dəqiqə divandan aşağı en!" Bu halda uşağın açıq şəkildə başa düşəcəyi formada əmr vermiş olursunuz.
Nə deyilməsi açıq şəkildə anlaşıla bilməyən, qeyri-müəyyən göstərişlər valideynlərə kömək etməyəcək. Məsələn, " Buraya gəl və oyuncaqlarını topla", desəniz uşağın sizi dinləmək ehtimalı yüksəkdir. "Bu oyuncaqların çarəsinə bax", desəniz, belə bir göstərişə əməl edilməsi ehtimalı çox azdır.
Yadda saxlamalısınız ki, əmr və ya göstəriş verərkən sual vermək, yaxud "Divanın üstündə tullanmaq xoş deyil", kimi bir şərh vermək işə yaramaz. Nə badə uşağa " Niyə divanın üstündə tullanırsan?" kimi sual verməyəsiniz. Bəziləri, misalçün, gülüb "Çox əyləncəlidir, ona görə", deyə cavab da verə bilər. Uşaq pis davranış sərgilədiyi vaxtda ona tətbiq ediləcək qaydanın səbəblərini də izah etməyə səy göstərməyin. Qanun-qaydalar haqqında izahatın zamanı ya uşağın qaydaya zidd davranmasından əvvəl olmalıdır, ya da pis davranışa son verməsindən sonra olmalıdır.
Bir də valideynlərin uşaqları pis davranışlarına görə danladıqları zamanı işlətdikləri səhv cümlələr olur; məsələn, Aydan nümunəsində valideyn Aydana belə deyir: "Divanın üstündə tullana bilməzsən. Bu divan heç bilirsən neçəyə alınıb? Kreditlərin ödənilməsi hələ də bitməyib. Borcumuz var. Tullanmaq səbəbindən divanın yayları yerindən çıxa bilər." Bu sözlər əvəzinə Aydana birbaşa olaraq "Düş divandan aşağıya" deməlisiniz.
Hesab edək ki, Aydan əmr etdiyiniz halda da sizə qulaq asmadı və divanda tullanmağa davam etdi. Bu zaman hansı qərarı verməlisiniz?
Ardı növbəti xəbərdə izah olunacaq.
Linn Klark "SOS! Ana-atalara kömək"
Tərcümə: Ceylan Mumoğlu
XƏBƏR LENTİ
Karamelli keks (foto resept)
“Forbes” Ən Çox Qazanan Aktyorları Açıqladı
Müasir memarlıq: sevməmək mümkün deyil
Uşaqlar niyə oğurluq edirlər?
Dünya xalqlarının çay mədəniyyəti
Məşhurlar makiyajsız necə görünür?
Sahibinə yol göstərən ayaqqabı
Axmaqlığın beş qanunu
Günün qoroskopu: sizi çox çətin gün gözləyir
200 min dollar ödəyin Marsa uçun
Kənanın qardaşı yenidən evləndi-FOTO
"Erkenci Kuş" un məşhur cütlüyü evlənir-FOTO
Hava şəraiti kəskin dəyişəcək
Sadə və dəbli qış geyimləri
Azərbaycanda yeni tədris ilinin tətil günləri təsdiqləndi
Yaşı 30-dan çox olan və kosmetikasız qadınlar maşın sürə biləcəklər
Qış aylarında dəri baxımı
Ayda mobil rabitə şəbəkəsi yaradılacaq
Bakıda möhtəşəm sərgi olacaq
Uşaqlarda özünə inam
Tuba Büyüküstün jurnalistlərə qəzəbləndi
Mənzil almaq istəyən müəllimlərə ŞAD XƏBƏR - VİDEO
Bu da Toyota Avalon
Dərketmə gücünü inkişaf etdirmək üçün bunları edin
Rüştü Reçber koronavirusa qalib gəldi
Koronavirusla bağlı SON STATİSTİKA
Bakı-Ankara reysi bu xanıma görə təxirə salındı
Qadın.netin xaricdəki xanımları (I hissə)
Feyxoa mürəbbəsi və kompotu(foto resept)
Qərargahı olmayan partiyaların fəaliyyəti qadağan olunacaq
Milli Məclisə notebookla giriş də qadağan olundu
Bu bölgələrdə həftəsonları ictimai nəqliyyatın fəaliyyəti dayandırılacaq
Kraliça türk serialına görə Çağırış etdi
Lobya şorbası (foto-resept)
DTX xarici ölkəyə casusluq edən ər-arvadı həbs etdi
Uşağı əlaçılığa vadar etmək
Demet Özdemir hər kəsi TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ
Luçano Pavarottinin dul xanımı ərə getdi
Bakı metropoliteni iş qrafikini dəyişəcək
Avropa Oyunlarında ilk medalımızı qazandıq
Mühərrikləri normadan artıq qaz ixrac edən avtomobillərin sahibləri cəzalandırılacaq
Azərbaycanın üzləşəcəyi təhlükə
Carnival Row-un fraqmentləri yayımlandı - VİDEO
Günəş ləkələrindən xilas olmağın yolu
"Qeybət etməkdən necə xilas ola bilərəm?"
Kreditlər hansı halda silinə bilər?
Qvardiola rəqibinin tərifini göyə qaldırdı
Ana olmağa hazırlaşanlar, oxusanız məsləhətdir!
Kimlər mütəmadi olaraq tibbi maskalardan istifadə etməlidir?
Qızlara nə qədər pul xərcləməli
- ŞƏRHLƏR