İsveçin paytaxtı Stokholmda Nobel həftəsi davam edir. Bu gün fizika sahəsində mükafat öz sahibini tapıb. Bu mükafata İsamu Akasaki, Hirosi Amano, Sudzi Nakamura layiq görülüb. Onlar LED işıqlarnın ixtirasına görə mükafatla təltif olunublar. Ötən gün tibb sahəsində Nobel mükafatı təqdim olunmuşdu. Bu ada 3 professor insan beynində daxili naviqasiya xüsusiyyətinin olduğunu müəyyənləşdirdiyi üçün layiq görülmüşdü. Bu həftə ərzində kimya, ədəbiyyat, sülh və iqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatları təqdim olunacaq. İki gündür Nobel mükafatı qaliblərinin elan olunması prosesi sözsüz ki, hər bir azərbaycanlıda doğma ad və soyad eşitmək marağı yenidən təzələnir.ANS TV-nin məlumatına görə, nədənsə hər il dünya Nobel mükafatı həyəcanını yaşayanda ürəyimizdən o mükafatın bir azərbaycanlıya da qismət olması arzusu keçir. Niyəsi əlbəttə də ilk növbədə Azərbaycanın, ikincisi nə qədər qəribə olsa da, Nobelin adı ilə bağlıdır. Çünki, Nobel Fondunu təşkil edən bu pulların böyük hissəsi Azərbaycanda qazanılıb. Bu sahəni tədqiq edən alimlərin fikrincə, 1879-cu ildə, yəni “Nobel qardaşları” şirkəti təsis edilərkən Alfred Nobelin adına cəmi 115 min rubl məbləğində səhm alınmışdı. Şirkətin əsas kapitalının cəmi 4 faizinə bərabər olan bu rəmzi səhm paketinin dəyəri 17 il ərzində artaraq 3 milyon 740 min İsvec kronuna catır. Fondun təsis edildiyi vaxtlarda mərhum Alfred Nobelin bütün əmlakının dəyərinin 31 milyon İsveç kronuna bərabər olduğunu nəzərə alsaq, asanlıqla demək olar ki, bu pulun çoxu şirkətin maliyyə dahiləri ilə yanaşı həm də Bakı fəhlələrinin əməyi nəticəsində qazanılıb.
Eləsə, bizim elm, təhsil xadimlərimizin, yazıçılarımızın, siyasət adamlarının da bu ali mükafata sahib çıxmağa haqqı çatmırmı?Axı bunun konkret nümunəsi var. Lev Landau - nəzəri fizikanın bir çox fundamental sahələrinə elmi töhfələr bəxş etmiş azərbaycanlı alim fizika üzrə Nobel mükafatını hələ 1962-ci ildə alıb. Düzdür, onun uğuru Azərbaycanın yox, sovet elminin ayağına yazılıb. Amma nə dəxli var. Landau ki, Bakılıydı. Ondan qabaq, yəni 1957-ci ildə isə Nobel mükafatına real namizəd daha bir azərbaycanlı - SSRİ-də alkilləşdirmə kralı kimi tanınan Yusif Məmmədəliyev olub. Qırıcı təyyarələr üçün keyfiyyətli benzin kəşfinə görə, onun namizədliyi SSRİ alimləri tərəfindən irəli sürülür və həmin ilini dekabrın 29-da, hətta SOV. KP MK-nın Siyasi Bürosunun iclasında müzakirəyə belə çıxarılır. Baş katib Xruşşov, büro üzvləri Yusif Məmmədəliyevin namizədliyinin Nobel Komitəsinə təqdim olunması haqda razılığa gələcəkdilər ki, ortalığa bir məktub çıxır. Bu, Sovet ordusu arxa təchizat idarəsinin rəisi, marşal Baqramyanın, Tank Qoşunları Komandanı general Babacanyanın dövlət sirri və hərbi sirr olduğu üçün bu ixtiraya dair məlumatların Stokholma göndərilməsini məsləhət görmədikləri məktub idi. SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini Mikoyan çıxış edərək məktub müəlliflərinə haqq qazandırır. Beləcə Yusif Məmmədəliyevin Nobel mükafatına namizədliyinin irəli sürülməsi baş tutmur.
2005-ci ildə Beynəlxalq Atom Agentliyində işləyən azərbaycanlı Bəxtiyar Siracovun MAQATE-nin qazandığı Nobel sülh mükafatına kollektivin üzvü kimi ortaq olmasını nəzərə almasaq, bu gün adını fəxrlə çəkəcək elə bir adamımız yoxdu. Amma Bakıda - vaxtilə Nobel qardaşlarının tikdirdiyi neft villasında məskunlaşan Bakı Nobel İrsi Fondumuz var. Bu fond nə işlə məşğul olur? Azərbaycanda Nobel mükafatına iddialılar varmı və əgər varsa, Bakı Nobel İrsi Fondu onlara dəstək ola bilirmi? Bu haqda sabahkı süjetimizdə görəcəksiz.Nobel mükafatının rəsmi təqdimetmə mərasimi isə ənənəyə uyğun olaraq dekabrın 10-da Alfred Nobelin ölüm günündə təqdim olunacaq.
Mənbə: ANS PRESS
![](/sfiles/img/icons/news-icon.png)
XƏBƏR LENTİ
Dondurma ilə bağlı VACİB XƏBƏRDARLIQ
Qurama (Dərs-3)
Nazir rütbələr verdi
Rusiya azərbaycanlı girovların taleyindən narahatdır
"13" rəqəminin mistikası...
Məmurlara iPhone-dan istifadə qadağan edildi
Bu avtobusda imkansız şəxslər pulsuz daşınır
Bibərli toyuq ruleti (foto resept)
Naxçıvan dolması (foto resept)
Məşhur aktyor yeni "Batman" olacaq-FOTO
Günün qoroskopu: əsəbləşməyin...
Yeməklərdən hazırlanmış sənət
Dünyanın ən bahalı brilyantları
Karantində insan üçün vacib olan vitamin açıqlandı
Rusiyanın RBK telekanalı: “Kilsə bu illər ərzində ermənilər tərəfindən təmir edilməyib” - VİDEO
Nikahdan öncə tibbi müayinədən keçməyin hansı üstünlükləri var?
Yulaflı şirniyyat (foto resept)
"Cəmil Həsənlinin sədr seçilməsi heç nəyi dəyişməyəcək"
Naomi Kempbellin yeni vəzifəsi keniyalıları qəzəbləndirdi
8 May Şuşanın işğalı
Türkiyədə korrupsiya qalmaqalı ilə bağlı həbs olunmuş şəxslərin əmlakı müsadirə olunub
Albalı pudinq (foto resept)
Bayram üçün kombin tövsiyələri
Hamiləlik zamanı həkim müayinəsi
Səhər qaçışına ac, yoxsa tox çıxmalı?
"Qızıl qlobus"da yeni trend - FOTO
Alimlərdən qorxunc proqnoz - Günəşdə "super partlayış" olacaq
Uzaq sahillərdə Mehdi Hüseynzadə yenidən gündəmə gəlir
İki məşhur bir filmdə-FOTO
İtkin düşənlər nə zaman ölmüş elan edilə bilər?
Qarğıdalı pəhrizi
Bütün Dünya Bu qızdan danışır-SƏBƏB/VİDEO
Ölümə meydan oxuyan model-FOTO
Kürəkdəki sızanaqlardan necə xilas olmalı?
Kişilərin cəlbedici hesab etdiyi qəribə davranışlar
Skype-da daha bir yenilik işə düşdü
Az qaldı - işıqpuluna qənaət edəcəksiniz
Attraksionda bir saat başıaşağı qaldılar - VİDEO
Boyun və kürək ağrıları üçün 3 hərəkət
Azərbaycanda karantin rejimi yenidən sərtləşdirilir? - RƏSMİ
2019 Amerika Musiqi Mükafatları: Qırmızı Xalça
Evi hansı qurğuyla qızdıraq?
"Perinatal ölüm haqqında tibbi şəhadətnamə" yeni formada qəbul ediləcək
Bu gün 20 dərəcə isti olacaq
Bakı, Sumqayıt və Abşeronda koronavirusa yoluxanların sayı açıqlandı
Uşaqlara söz haqqı verin
Xətdə qalan sevgili (ARAŞDIRMA)
Göz iltihabı
Məşhurların çəhrayı saçları
"Facebook"da Dövlət İmtahan Mərkəzi adı altında SAXTAKARLIQ
![](/sfiles/img/icons/valuable-icon.png)
- ŞƏRHLƏR