Toyuqların yeminə 59 adda dərman qatılır
İndi hamı ağ ət deyib toyuq əti yeməyə çalışır ki, kökəlməsin, kilo almasın, bəzi xəstəliklərə yaxalanmasın. Amma çoxu hələ də bilmir ki, broyler toyuğu dediyimiz “əldəqayırma” məhsullarla qidalanma sağlamlığımızı daha çox təhlükədə qoyur. Bunu mən demirəm. Son illərin araşdırmaları, müşahidələri göstərir ki, broyler toyuğunun yetişdirilməsində istehsalçılar yenə də gəlir əldə etməyi hər şeydən üstün tuturlar.
42-45 günlük ömrü olan broyler toyuqları
Kənd toyuğu deyilən məhsulların gec bişməsini hamımız yaxşı bilirik. Bəzən saatlarla qaynadıqdan sonra yeməli vəziyyətə gəlir. Sümüyü də daha sərt olur. Broyler toyuqları isə 20-25 dəqiqəyə hazır olur. Həyət toyuğu gün işığı görür, sərbəstdir, broyler toyuğunun azadlığı məhduddur. Bütün günü yeyir, içir, “şişir”. Bəs bu toyuqlar necə olur ki, xəstələnmirlər?
Amerikalı Con Hopkins və Arizona Universiteti alimlərinin apardığı son araşdırmalar bu suala cavab verir. Belə ki, bütün dünyada, eləcə də qabaqcıl Avropa ölkələrində broyler təssərrüfatında istifadə edilən yemlərin tərkibinə çoxsaylı dərman vurulur. Hətta bu dərman sayının 59 olduğu bildirilir. Dərmanların çoxu antibiotik təsirlidir, bu isə toyuqların müqavimətinin güclənməsini və tez zamanda çəkisinin artmasını təmin edir. Halbuki 2002-ci ildə BMT-nin qəbul etdiyi Karfagen (Cartegena) Biogüvənlik Protokolu dərmanlardan kütləvi şəkildə istifadəni qadağan edir. Standartlara görə, ətlik toyuqlar kəsimə gedəcəksə, 7 gün əvvəl antibiotik və dərmanlı qidaların verilməsi dayandırılmalıdır. Buna səbəb insanların sağlamlığını nəzərə almaqdır. Deyilənlərə, elə yerli təssərrüfatlarda nə dərəcədə əməl olunduğunu demək çətindir. Amma broyler quşçuluqda işləyən bir işçinin dedikləri bu barədə təssəvvür yaradır. Belə ki, kəsimə gedən toyuqlar çox vaxt 6-7 həftəlik olur. “Buna səbəb satışda azçəkili toyuğa tələbatın olmasıdır. Kəsilən quşlar təmizləndikdən sonra xlordioksidli soyuq suda saxlanılır, daha sonra soyuduculara verilir. Kimyəvi maddəli sudan istifadənin məqsədi məhsulun uzun müddət təmiz qalmasını saxlamaq və mikroblardan uzaq qalması məqsədini daşıyır. Çəkisi müəyyən edildikdən sonra qablaşdırılır”.
Türkiyəli alimlər isə broyler toyuğunun “zəhərli” olduğunu deyirlər
Son illər broyler məhsullarının insanlarda müxtəlif xəstəliklərə yol açdığını bildirən çox iddialar irəli sürür. Türkiyənin tanınmış həkim, professorları Əhməd Rasim Küçük və Yavuz Dizdar bu barədə araşdırma və çıxışları ilə nüfuz qazanıblar. Yavuz Dizdar broyler toyuqların uşaqlara verilməsinin əleyhinədir. Onun fikrincə, antibiotiklə kökəldilən bu toyuqlar uşaqların əsasən sümük-əzələ sisteminin inkişafına pis təsir edir. İnsanlarda böyrək xərçənginin yaranmasına səbəb olur. Çünki broylerdə istifadə olunan yemin tərkibi geni dəyişdirilmiş orqanizmlərdən ibarətdir. Digər professor Əhməd Rasim Küçük isə broylerdə toyuqların hormonlu qidalarla bəsləndiyini deyir.
“Ölmüş toyuqların satışda olduğunu heç kəs təxmin edə bilməz”
Azərbaycanda broyler toyuq fermalarının sayı son illərdə sürətlə satılır. Amma broyler toyuğunun sağlamlıq baxımından qiymətini açıq sözlə deyən yoxdur. Tək onu bilirik ki, mütəxəssislər, eləcə də həkimlər kənd, həyət toyuğunun daha xeyirli olduğunu vurğulayırlar. Azad İstehlakçılar Birliyinin sədri Eyyub Hüseynovdəfələrlə broyler məhsulları haqqında fikrini deməkdən çəkinməyib. Mütəxəssis təkcə qablaşdırmada böyük səhvə yol verildiyini deyir. “Toyuqların qablaşdırılmasında istifadə olunan streç sellofanlar Koreya və Çində istehsal olunan keyfiyyətsiz məhsullardır. Polivinilxlor tərkibli məhsullar zərərlidir. Bu gün, demək olar ki, ucuz başa gəldiyindən bundan kütləvi şəkildə istifadə olunur. Bizim iradımız Nazirliyə bildirilib, onlar da müraciətini edib, amma nəticə yoxdur. Bir də bizə edilən şikayətlər arasında ölmüş toyuqların satışa çıxarılması məsələsidir. Bu isə sahibkarın insafına qalır”.
Mənbə: Milli.Az
XƏBƏR LENTİ
Azərbaycan gölləri
Siqaret yaddaş itkisinə səbəb olur
Sadə və yüngül keks (foto resept)
"Survivor"-da gözlənilməz qəza-FOTO
Soyuqda papaq taxmayanların nəzərinə
Ermənilər çaylarımızı yenə bulandırır
Uşaq ölümünü uşağa necə izah etməli?
Xanım idmançımız Azərbaycanda ilkə imza atdı
Seren Serengil 4-cü dəfə övladını itirdi
Qəlbimizi pak saxlamaq üçün nə edək?
HAVA necə olacaq?
Uşaq aləmi
Mehriban Əliyeva Ağdamın işğaldan azad edilməsi münasibətilə Azərbaycan xalqını təbrik edib
Yeni cərimələr müəyyənləşdi-4000 manatadək
İmkan verin, bir az da yatım...
Məşhur modeldən şok ETİRAF-FOTO
Dünyanı kim idarə edir?
Dünyanı yeni xəstəlik bürüyür: "WhatsAppitis"
Nə üçün gizli günahlardan qorxuruq?
XXI əsrin "analoqu olmayan" məktəbləri Azərbaycanda
Azərbaycan coğrafiyasının inkişaf tarixi-7 (son)
Böyük Dostoyevski 192 yaşında
Zəncirbəndlə fərqli görünüş
Yaddaşı bərpa etmək olacaq?
Rus Dili dərs-21 (Test)
ANAMA ləğv edildi
Tətildə izləyə biləcəyiniz filmlər
Məşhur aktrisa ən böyük qorxusunu AÇIQLADI-FOTO
Aşura günü münasibətilə qanvermə aksiyası keçirilib
Məşhur aktrisa gündəmdədir-SƏBƏB/FOTO
Sürətli çəki artırmağın 20 yolu (2)
Koronavirusla bağlı son STATİSTİKA
Həkim müalicə edir, təbiət sağaldır...
Pişikləri haqqında bunları bilirsiniz?
"Gələcəyə dönüş"-filmində 2015-ci il
Günün qoroskopu: Qətiyyətli olun!
İnkişaf nədir?
Sirli təbiət
Suxarı yedilər, zəhərləndilər
Məşhur nağıllarımız planşet və smartfonlarda
Soyuducuda saxlanılması qadağan olunan 12 qida məhsulu
Bakı rəsmən imtina etdi
Murat Boz Aslını sildi
Abdulla və Mulan: dünyanın ən qəribə dostluğu
Evdə güldan düzəltmək
Dəvə sümüyündən velosiped -FOTO
İrem Derici manyak fanatından gizlənir
Apple və Motorola barışır
İşləyən ananın uşağı
Azərbaycanda istilik mövsümü yenidən uzadıldı
- ŞƏRHLƏR