Caz pianoçuları üzərində edilən araşdırma nəticəsində duyğularını musiqi ilə ifadə edildiyi anlarda pianoçuların beyinlərindəki yaradıcılıqla əlaqədar olan fikirləri ciddi bir şəkildə dəyişikliyə uğradığı müşahidə edildi.
Ötən illərdə yaradıcılığı araşdırmaq üçün bir çox beyin görüntüləmə (neuroimaging) işləri edildi. Ancaq edilən son işlər beyin bölgələrinin kompleks quruluşunun fəaliyyətə keçmə və ya keçməməsi ilə yaradıcılığın tam olaraq açıqlanmayacağını ortaya qoydu. Araşdırmacılar, yaradıcılıqla əlaqədar hərəkətləri romantik ifadələrlə qarşılaşdığında beyindəki "yaradıcılıq sistemində" ciddi təsir olduğunu söyləyir.
Charles Limb, "Beynin alt qisimi duyğularla bağlıdır. Bir adam yaradıcı olduğunda bir yola ya da yaradıcı olduqda başqa bir yola müraciət etməsi kimi ikili bir vəziyyət ola bilər. Bunun yerinə, fərqli çeşidlərdə fərqli yaradıcılıq mərhələləri vardır. Bu fərqliliklərdə ən əhəmiyyətli rolu duyğular oynayar" deyir.
Yaradıcılıq əsnasında beyində planlaşdırma bölgələri hərəkətə keçir.
Scientific Reports'ta 4 Yanvar 2016-cı ildə nəşr olunan məqaləyə qədər bu mövzudakı bir çox yeni araşdırma John Hopkins Tibb Məktəbinin laboratoriyasında Limb tərəfindən icra edildi. Bundan əvvəlki araşdırmalarından birində Limb, funksional maqnetik rezonans göstərmə (fMRI) üsulunu istifadə edərək musiqi improvizə və karikaturaların çəkilmə mərhələsini araşdırdı. Bu araşdırma nəticəsində yaradıcılıqla əlaqədar bu hərəkətlərlə birlikdə beyindəki planlaşdırma bölgələrini də ehtiva edən dorsolateral prefontal korteksin hərəkətə keçdiyini müşahidə etdi.
Xoşbəxtlik ifadə edən deyil, qüssəli musiqilər.
Limbin də qrupda olduğu ancaq Malinda McPherson tərəfindən həyata keçirilən son araşdırmaya görə caz piyanistlərinin dorsolateral prefrontal kortekslərində müsbət bir görünüşü romantik olaraq ifadə edərkən, mənfi bir romantik ifadəyə görə daha çox hərəkətsizlik müşahidə edildi. Digər tərəfdən, mənfi görünüşləri ifadə etmənin beyində mükafat mərkəzlərini hərəkətə keçirdiyi müşahidə edildi. McPherson vəziyyətə bağlı "Şən musiqilərə qarşı bədbəxt musiqiləri bəstələmək zövqlü olması üçün beyində fərqli mexanizmlər ola bilər" deyir.
Görüntülərin göstərildiyi əsnada pianoçu beyinlərində bir fəaliyyət görülmədi. Musiqi icra edilməyə başlandığı anda beyində görülən fəaliyyət araşdırmaçıların yaradıcılığın romantik ifadələrlə olan bağını qavramalarına yol açdı.
XƏBƏR LENTİ
- ŞƏRHLƏR