Xalq təsərrüfatı və tibbi əhəmiyyəti
Kəndir bitkilərinin müasir təbabətdə çox mühüm əhəmiyyəti vardır. Onların tərkibində olan K -strofantin və simarin qlikozidləri ürək-damar sistemi xəstəliklərinin müalicəsində ən vacib dərmandır. Azərbaycanda yayılan növlərin kökümsov gövdəsində 0,24- 0,28 %-ə qədər K-strofantin və simarin qlikozidləri müəyyən edilmişdir.
Botaniki təsviri və bioloji xüsusiyyətləri
Kəndir ( Apocynum cannabinum L.) kəndir (Apocynaceae) fəsiləsindəndir. Çoxillik bitki olub, zəngin kökümsov gövdəyə malikdir. Şaxəli kökümsov gövdəsi son dərəcə yoğun, uzunluğu bir metrə çatır. Kökləri isə incə və düyünlüdür. Bitkinin kökümsov gövdəsindən istifadə edərək onu sənaye məqsədilə vegetativ yolla becərirlər. Yaz aylarında bitkinin kökümsov gövdəsindən hündürlüyü 1-1,5 m-ə çatan çiçəkli bir neçə yerüstü gövdə yetişir ki, onun da üzərində qarşı-qarşıya düzülmüş yumurta şəkilli, kənarı bütöv yarpaqları və qalxanvari müxtəlif rəngli (növündən asılı olaraq) çiçəkləri yerləşir. İki hissəli silindrik vərəqdən ibarət olan meyvələri yetişəndə qonur -sarı rəngə boyanır. Toxumları uzunsov, yumurta şəklində olub, gümüşü boz rəngdədir.
Yayılması
Kəndir bitkisinin bir sıra növlərinə təsadüf olunur. Bunlardan müasir təbabətdə ən çox istifadə olunanı əkin kəndiri adlanır. Bu, çox qiymətli dərman bitkisi olduğu üçün son illərdə bir çox ölkələrdə becərilir, o cümlədən onu 1932-ci ildən sənaye əhəmiyyətli bitki kimi Ümumittifaq Dərman Bitkiləri İnstitutu (VİLR) geniş miqyasda becərir. Əkin kəndiri ilə yanaşı son illərdə Azərbaycanda (Füzuli və Laçın rayonlarında) yayılan iki növ kəndir bitkisi Azərbaycan alimləri tərəfindən öyrənilmişdir. Azərbaycan florasında qeyd edilmiş bu bitkilərdə K-strofantin və simarin adlı iki ürək qlikozidi tapılmışdır. Eyni zamanda müəyyən edilmişdir ki, göstərilən hər iki kəndir bitkisinin respublikamızda çoxlu ehtiyatı vardır. Abşeronda (AMEA-nın Botanika İnstitutunun ərazisində) 1964-cü ildən bəri becərilir.
Yığılması
Dərman məqsədilə kəndir bitkilərinin kökləri ilə bir yerdə payızın son aylarında (Oktyabr-Noyabr) toplayır, soyuq su ilə yuyub təmizlədikdən sonra xüsusi binalarda 45-50 dərəcə temperaturda qurudurlar. Qurudulmuş xammalı xüsusi torbalara yığıb kimya-əczaçılıq zavodlarına göndərirlər.
Dərman əhmiyyətli bitkilər
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Doğulduğumuz fəslin xasiyyətimizə təsiri
"Faylin" Hindistanı cənginə alıb: 5 nəfər ölüb, 500 min nəfər təxliyyə olunub
Azərbaycana 40 sm qar yağdı, əlaqəni kəsdi
Baş nazirdən məktəblərdə tədris ilinin müddəti ilə bağlı MÜHÜM QƏRAR
Prezident Vidadi Muradovu “Azərxalça” ASC-nin İdarə Heyətinin sədri vəzifəsindən azad etdi - SƏRƏNCAM
“Xocavənd, Xankəndi və Xocalı sakinlərinə Azərbaycan pasportu veriləcək” - AÇIQLAMA
Qadına hər yaşda lazım olan vitaminlər
Messi imicini dəyişdi-FOTO
Günün ulduz falı
Uşaqların yataq otaqlarının hekayələri
Xaçmazda bir gün qaz olmayacaq
Azərbaycanın yeni avtomatı – AZ-7,62
30 milyona ev aldılar
“WhatsApp” yeni rekorda hazırlaşır
Koronavirusla bağlı SON STATİSTİKA
İçkili axşamın bəlasından xilas olmaq üçün oxuyun
Yay fəslində payız havası
Dünyanın İT şirkətləri Azərbaycanda birgə istehsal yarada bilərlər
Hava haqqında - 20.01.2014
Dünyanın ən yaşlı “Youtuber”i vəfat etdi - 107 yaşında
Qaraçörəkotu yağının faydaları
Putindən ABŞ-a nüvə hədəsi
Yuli Qusman: "Bakı da mənim vətənimdir, Moskva da"
Xına qoyma sənəti - Mehndi
Həclə bağlı SEVİNDİRMƏYƏN qərar
Bu məhsul ucuzlaşdı - FOTO
600-ə yaxın usağın dövlət uşaq müəssisələrinə düşməsinin qarşısı alınıb
Laçın rayonunun yeni giriş tablosu
Bu gün Günəş tutulacaq
Xudafərin körpüsünə ilk ayaq basan 18 yaşlı qazimiz - VİDEO
Moskvada yüzlərlə skinhed qafqazlı miqrantlara hücum edib
"Sərkisyan hərbi cinayətkar elan olunsun"
Yeni VİRUS tapıldı-"Lassa"-NECƏ QORUNMALI?
Facebook yeni şirkət aldı
Qeydiyyat və Notariat Baş İdarəsi fasiləsiz iş rejiminə keçib
Sulu, şokoladlı keks
“WhatsApp”dan yeni gizlilik müqaviləsi ilə bağlı AÇIQLAMA
Qadınlar və kişilər haqqında maraqlı məlumatlar
Ermənistan ərazisindən Qubadlı rayonu atəşə tutulur - RƏSMİ
Aşiq olduğunuzu göstərən işarələr
Bir şəklinin qiyməti 40 avrodur
Bir ailədə iki rekord: Bacı-qardaş 700 bal topladı - FOTO
Sindi Krouford Sakinlərin Borcunu Ödədi
Azərbaycanda peşə məktəblərində yenilik
Ən etibarsız parollar - SİYAHI
Dünyanın ən balaca iti odur
Aspirin maskaları ilə təmiz, parlaq dəriyə sahib olun!
Qara tutun faydaları
"Sannois" ləqəbli bəstəkar
Qeyri-adi etiraz aksiyası
- ŞƏRHLƏR