Bu dəfəki xəbərimdə hər birimizin sevərək istifadə etdiyi, hətta hər gün azı bir ədəd də olsa yediyimiz dadlı banandan bəhs edəcəyəm. Bananı çox zaman bir meyvə olaraq düşünüb istifadə edirik. Halbuki, banan nəinki meyvə, hətta diset sayılır. Adətən arıqlamaq istəyən xanımlar gərgin idman hərəkətlərindən sonra bir ədəd banan yeyirlər. Bununla itirdikləri enerji mənbəyini bərpa etmək və eləcə də bananın tərkibindəki kalsiumdan faydalanmaq istəyirlər. Əslində isə banan şəkər tərkibli disertdir. İdman hərəkətlərindən dərhal sonra onu yeməkdənsə böyürtkən şirəsi və ya kök şirəsi içə bilərsiz. Bu həm itirilmiş enerjini bərpa edər, həm də sağlam şəkildə pəhrizinizi davam etdirməyinizə kömək olar. Bu misalı çəkməkdə məqsədim odur ki, banan haqda hələ bilinməyən çox məlumat var. Hansı ki, o məlumatı hər tərəfli araşdıraraq, vahid şəkildə bizlərə təqdim edən Azərbaycan yazıçı-publisisti, biologiya üzrə fəlsəfə doktoru Nübar xanım Həkimovadır. Elə məhz onun əldə etdiyi nəticələr əsasında sizə bu günkü xəbəri təqdim edirəm. Burada siz bananın kimyəvi tərkibi və faydaları haqda öyrənə bilərsiz.
Banan ot bitkisi olub güclü şirəli kök sisteminə malikdir. Bananı cənnət çörəyi, tərəvəz xörəyi, yol çörəyi, bağ çörəyi və s. adlandırırlar. Çiçək saplağı tüklərlə əhatə olunub, çiçək yanlığı isə tünd qırmızı rəngdədir. Meyvələri uzun olub, yetişən dövrdə uzunsov, üç üzlü olur, özəyi unludur. Toxumu (əgər varsa) çox yastılanmış şəkildə olur. Banan meyvəsinin tərkibində 75-76%-ə qədər su, 15-25%-ə qədər şəkər, 7% nişasta, 1,3% zülal, 0,3-0,6% efir yağı, sellüloza, alma turşusu, ferment, pektin maddələri, kalium duzları, C, B2, PP, E və provitamin A tapılmışdır. Qabıq hissəsində çoxlu tanin və karotin maddələri vardır. Bananın tərkibində olan sulu karbonlu maddələr buğdanın tərkibində olanlardan tez həll olurlar. Meyvənin xoş iyi onun tərkibində olan efir yağının miqdarından asılı olur.
Banandan ən çox təzə halında desert yeməklərində istifadə olunur. Yetişməmişindən isə ədviyyat məqsədləri üçün tərəvəz xorəklərinin tərkibinə əlavə edilir. Ətli hissəsindən un, pudra, cem, həliməşik şirə, marmelad, sirop və s. hazırlanır. Meyvələrindən dərman kimi işlətmə və mədə xəstəliklərində istifadə olunur. Yetişməmiş meyvə və çiçək hissələrindən hazırlanan mürəbbədən şəkər xəstəliklərində istifadə edilir. Meyvələrindən hazırlanan müxtəlif şirələrdən, gərgin əməklə məşğul olan adamlarda əmələ gələn ateroskleroz, hipertoniya, dizenteriya, nazik bağırsaq, mədə iltihabın, böyrək və s. xəstəliklərdə istifadə olunur. Şəkər xəstəliklərində mədədə turşuluq prosesi artdığına görə həmin xəstələrə banan meyvəsindən qəbul etməyə icazə vermirlər. Tərkibində qiymətli fizioloji-aktiv maddələrin: serotin, nerpi-nefrin, dopamin, katexolamin və s. olması ilə əlaqədar olaraq bundan bağırsaq və mədədə əmələ gələn yaraların müalicəsində müvəffəqiyyətlə istifadə edilir. Bunun şirəsi ilə daxili qanaxmaların dayandırılmasında, dizenteriya, onikibarmaq bağırsağın iltihabının əleyhinə, vəba xəstəliklərində istifadə edirlər. Bundan başqa bananın şirəsindən həyəcanlanma, ürək keçmələrində də istifadə olunur. Bitkinin kök hissəsindən alınan küldən qurdsalıcı vasitə kimi istifadə edilir.
Banan kalium elementinin mənbəyidir. İnsan orqanizminin daxili hüceyrələrində toplanan K elementi ürəyin, qaraciyərin, beynin və ən çox isə əzələlərin normal fəaliyyət göstərməsinə xidmət edir. Şəkər xəstəliyinə düçar olan insanların banan yemələri məsləhət görülmür. Banan mədə yaralarını müalicə edir. İnsanların 50%-i mədə yarasından əziyyət çəkirlər. Mədə yarasının müalicəsində banandan hazırlanan sıyıqlardan, cövhər və şərbətlərdən geniş istifadə edilir. Belə ki, banan preparatları mədənin selikli qişasına müsbət təsir edib, onun tez bir zamanda bərpa olunmasına səbəb olur. Mədə yaralarını adi meyvələri yeməklə də müalicə etmək olar. Banan insanın əhval-ruhiyyəsini yaxşılaşdırır. Banan meyvəsinin tərkibində tonuslaşdırıcı təsirə malik efedrin maddəsi olduğundan onu qəbul edən zaman qan təzyiqi aşağı olan insanlarda arterial qan təzyiqi normaya düşür, bunun nəticəsində mərkəzi sinir sisteminin müsbətə doğru fəaliyyəti yüksəlir, sonda şəkərin miqdarı qaydaya düşür, ağciyər bronxlarının əzələlərinə təsir güclənir. Banan qəbul edən insanda tonus artır, iş qabiliyyəti yüksəlir, yorğunluq aradan qalxır.
XƏBƏR LENTİ
Dekabra manat bahalaşa bilər
Azərbaycan müsəlman ölkələrinin əksəriyyətindən daha qabaqcıl və demokratikdir
Deniz Çakır məşhur seriala qayıdır-VİDEO
Hindli xanımların gözəl geyimləri
Ana südü haqqında bilinməyənlər
Hamiləlikdə mənəvi qidalar
Gəncədə böyük izdiham yaşanır
Sabahdan 40% bahalaşma
Qısqanmaq və tərk etmək
Müasir bərbərliyin inkişafı
Yerin yeni əkizi tapıldı - FOTO
Səhiyyə Nazirliyində "təmizlik" davam edir
Türkiyə HHQ qırıcıları üçün orta mənzilli raketlər ala bilər
Uşaqların həyatdakı uğurunu artırmaq üçün ...
Oğruların, quldurların qənimi: onlar haqda nə bilirik?
Bakıda unikal əməliyyat
Bergüzar Koreldən 1 milyon sevinci-FOTO
Prezident İlham Əliyev: "Ermənistan silahlı qüvvələrinin atəşi nəticəsində iki azərbaycanlı mülki şəxsin qətlə yetirilməsi növbəti hərbi cinayətdir"
Azərbaycanda münaqişəli ailələrin sayı artıb
Qadın.netlilərə gülək-2
Həyatda kim olaraq doğulmaq istərdiniz?
Qırmızı tuflilərdən qorxmayın!
Azərbaycanda koronavirusdan rekord ölüm qeydə alındı
Google ixtiraya 1 milyon dollar ödəyəcək
BMW Z4 təqdim olundu
Azərbaycanlı tələbələr maraqlı qurğu hazırladı: “Su qıtlığının qarşısını ala biləcək” - VİDEO
Yaşlanmağın qarşısını alan maska
Ətsiz xoşbəxlik olar?
2019 Yaz Gəlinlik Trendləri
Çağla Şikel ilk dəfə etiraf etdi
Kakaolu qar dənəsi peçenyesi (foto resept)
HAVA necə olacaq?
Cəbrayılın işğaldan azad edilmiş Şəybəy kəndinin görüntüləri - VİDEO
Qadın din xadimləri də yetişdiriləcək
Yüz yaşını qeyd edən yaponların sayı 70 min nəfəri ötüb
Parlaq saçlar üçün məşhurlardan super məsləhətlər
Bu gün Su çərşənbəsidir
Pankek (video-resept)
Rəsm cəkməyi öyrənək-2
Dərs buraxan şagirdlərə pul cəzası!
Vüqar Həşimova həsr olunan şahmat turniri başladı
Azərbaycan rəssamına qraf titulu verildi
Azərbaycanda gimnastika
Aldığı saatın içində 25 min avro tapdı
Yazda cücərdərəm səni…
Milli Qəhrəmana həsr edilmiş film təqdim edildi
O, dünyanın ən incə belli qadınıdır?
Qadın.Net-lilərin qorxu dolu anları (II hissə)
Yarınızı tapdığınızı göstərən 12 əlamət
Göz altı kölgələr
- ŞƏRHLƏR