Depressiya istər yaşdan, istər cinsiyyətdən asılı olmayaraq hər peşədən ,hər etnik mənşədən olan insanlarda görülə bilən, təkcə intihar nisbəti yüksək xəstəlik deyil, eləcə də xəstələrin ailələrinə və cəmiyyətə də mənfi təsir edən, təkrarlama ehtimalı yüksək və müalicə edilə bilən bir xəstəlikdir. Bir insanın həyat boyu depressiyaya tutulma ehtimalının yüzdə 15 ətrafında olduğu ifadə edilir. Depressiya qadınlarda kişilərdən iki qat daha çox təsadüf olunur.
Maddi vəziyyətin aşağı səviyyəsində problemə daha yüksək nisbətdə rast gəlinir. İşsizlərdə depressiya görülmə nisbətinin isə işləyənlərə görə daha yüksək olduğu və iqtisadi böhranların bu nisbəti artırdığı ifadə edilir. Depressiya 2004-cü ildə ən çox bacarıq itirməyə səbəb olan xəstəliklər sıralamasında üçüncü sıradaykən, 2020-ci ildə ikinci, 2030-cu ildə isə birinci sırada olacağı nəzərdə tutulur.
Depressiyada olan insanların digər insanlara zərər verməyib, intihar cəhdiylə özlərinə zərər verdiklərinə diqqət çəkilir. İntihar səbəbiylə dünyada hər gün 3 min, hər il isə 1 milyon adamın həyatını itirdiyinə diqqət çəkilir.
Aşağıdakı suallar vəziyyətinizin depressiyayla nə qədər əlaqədar olduğunu təyin etməyə istiqamətli olaraq hazırlanmışdır. Bunlar elmi olaraq qəbul edilən olmaqla bərabər, psixiatrik müayinə edilmədən diaqnoz qoyulmasının da çətin olacağı unudulmamalıdır. Aşağıdakı sualları doğru və səmimi olaraq cavablayın və qiymətləndirməyi oxuyaraq vəziyyətiniz haqqında məlumat sahibi olun.
1. Əzablı, kədərli, bir ruhi vəziyyət içindəsinizmi?
a) Bəli b) Xeyr
2. Köhnədən maraqlandığınız və zövq aldığınız fəaliyyətlərə, seriallara, gəzməyə və s. marağınızın itirməsi və zövq almamanız varmı?
a) Bəli b) Xeyr
3. Diqqətinizdə və konsentrasiyanızda azalma varmı?
a) Bəli b) Xeyr
4. Enerjinizdə, yorğunluğa və hərəkət azalmasına gətirib çıxaracaq səviyyədə azalma və ya kiçik bir hərəkətlə asanca yorulma varmı?
a) Bəli b) Xeyr
5. Pəhriz saxlamadan həddindən artıq kilo itirdiniz və ya kilo aldınızmı?
a) Bəli b) Xeyr
6. Normal vəziyyətinizə görə yuxuya getməkdə çətinlik, yuxu bölünməsi, səhər erkən oyanma və ya həddindən artıq yatmaq kimi hallardan hər hansı biri varmı?
a) Bəli b) Xeyr
7. Başqalarının da müşahidə etdiyi, fiziki və zehni olaraq narahatlıq və ya yavaşlamanız varmı?
a) Bəli b) Xeyr
8. Dəyərsizlik, günahkarlıq, günahkarlıq duyğularınız varmı?
a) Bəli b) Xeyr
9. Gələcəyə istiqamətli olaraq fikirləriniz pessimistmi?
a) Bəli b) Xeyr
10. Özünüzə güvənmək və hörmətinizdə azalma varmı?
a) Bəli b) Xeyr
11. Kiçik bir səbəblə və ya səbəbsiz olaraq asanca ağlarsınızmı?
a) Bəli b) Xeyr
12. Özünüzə zərər vermə, intihar niyyət və düşüncəniz və ya davranışınız varmı?
a) Bəli b) Xeyr
13. İnsanlarla münasibətlərinizdə azalma və ya insanlardan uzaqlaşma və ya təkliyi seçmə varmı?
a) Bəli b) Xeyr
14. Yuxarıdakılardan ‘bəli' olaraq cavabladığınız vəziyyətlər ən az iki həftədir varmı?
a ) Bəli b) Xeyr
15. Yuxarıdakılardan ‘bəli' olaraq cavabladığınız vəziyyətlər gündəlik həyatınızı, iş,məktəb və ictimai funksiyalarınızı pozurmu?
a) Bəli b) Xeyr
Qiymətləndirmə
Depressiya riski
Birinci və ikinci suallardan ən az birinə və 3 -13-cü suallardan ən çox üçünə ‘bəli' cavabı verdinizsə, depressiya riski altındasınız deməkdir. Vəziyyətinizin qiymətləndirilməsi lazımdır.
Yüksək depressiya riski
Birinci və ikinci suallardan ən az birinə və 3 -13-cü suallardan ən az dördünə ‘bəli' cavabı verdinizsə, bu vəziyyət yüksək depressiya riski altında olduğunuz mənasına gəlir. 14 və 15-ci suallara verilən cavablar da diqqətə alınmalı və vəziyyətiniz bir psixoloq tərəfindən mütləq qiymətləndirilməlidir.
Diqqət depressiyadasınız!
Birinci və ikinci suallardan ən az birinə, 3 -13-cü suallardan ən az dördü ilə 14 və 15-ci suallara ‘bəli' cavabı verdinizsə depressiyadasınız deməkdir. Mütləq bir psixoloqa müraciət etməniz və müalicə olmanız lazımdır.
Rahat olun
Birinci və ikinci suallardan ikisinə də ‘bəli' cavabı vermədinizsə, 3 -13-cü suallardan ən çox da - ikisinə və ya daha azına ‘bəli' dedinizsə ( və ya heç birinə ‘bəli' cavabı vermədinizsə) depressiya riskiniz yox deyiləcək qədər az və ya yoxdur. Rahat ola bilərsiniz.
XƏBƏR LENTİ
Almalı tort(foto resept)
Eser Yenenlerin xanımı doğumdan 15 gün SONRA-FOTO
Direktor olmaq istəyənlər, qaydalar dəyişdirilir
Qadınlar və kişilər: kim qazanır, kim yorulur?
Soyuducuda olan təhlükələr
Daşların şəfalı gücü
Payız üçün köynəklər
Aleksandr Samedov: "Azərbaycan mənim vətənim deyil"
Sizi yoran bir də bilirsiniz nədir?
Sənətkarların həyatından bəhs edən 5 film
Qaynadılmış kartof sayəsində işıq yandırdı-VİDEO
Ermənistandan növbəti ekoloji terror: Azərbaycan çaylarına zəhər axıdır
Azərbaycana qar yağacaq
Beren Saat hər kəsi TƏƏCCÜBLƏNDİRDİ-FOTO
Romantik yataq otağı mebelləri
Avropa İrəvanı cəzalandırır
Azərbaycanda daha iki nəfər koronavirusdan öldü: 108 yeni yoluxma
Emrahın oğlu"Survivor"dakı açıqlamaları ilə Gündəmdədir -FOTO
Android üçün yeni servis olacaq
Xoşbəxtlik zəif yaddaşdır...
Oruc tutmaq istəyən uşaqlarla bağlı tövsiyələr
ABŞ-dan Azərbaycana jest
Tərəvəz ilə bişmiş toyuq (foto resept)
Güllərin rənginə görə mənası
"Qoca sinyora" qonağını parçaladı
Ən yaşlı kişi uzunömürlülüyünün sirri ilə bölüşdü
Hər kəs bu itdən danışır-FOTO
Qızardılmış toyuq (foto resept)
İngiltərədə qız yadplanetlini lentə aldı - FOTO
Labirint-7
Son dəbə uyğun eynəklər
Aşura günü toplanan bəzi qanlarda infeksiya aşkarlanıb
Avtobus sürən qadın ölkədə məşhurdur
Möhtəşəm üzük modelləri
Orhan Gencebayın vəziyyəti ağırlaşdı
Nazim Süleymanov: "Əgər onlar "Neftçi"nin çempionluğunu istəmirsə..."
Azərbaycan gimnastı Qran-pri turnirində çoxnövçülükdə altıncı oldu
Cinsi münasibətlərdən utanırsınız?
Con Frenç Sloanın rəsmləri (6)
Suriya baş naziri: "Savaşı qazanırıq"
Pəncərə kənarındakı möcüzə-Kalanxoe-2
Prezident ilk twitini yazdı
Üz dərinizin qeydinə qalın
Bakı küçələrində yolkəsənlər peyda olub
Sabahın HAVAsı
“Kimdə istilik yoxdursa...” - “Azəristiliktəchizat”dan açıqlama
Son dəbə uyğun gəlinliklər
Pirşağı çimərliyinə gedənlərin nəzərinə
Dünyada koronavirusa yoluxanların sayı 300 mini keçdi
Azərbaycanda süd vəzisi xərçəngi cavanlaşıb
- ŞƏRHLƏR