Muğam Azərbaycanın vizit kartıdır desəm yanılmaram. Muğamda poeziya, bəstəkarlıq və yüksək ifaçılıq mədəniyyəti cəmlənmişdir. Muğam sənətinə əruz vəzninin böyük təsiri olmuşdur. Azərbaycanda "Rast", "Segah", "Şur", "Bayatı-Şiraz", "Çahargah", "Şahnaz" muğamları geniş yayılmışdır. Hər muğamda özünəməxsus əhval-ruhiyyə, hisslər ifadə olunur. "Rast"da hünər, qəhrəmanlıq, "Segah"da məhəbbət hissləri ifadə olunur. Muğamlar qəzəl və qoşma üstündə oxunur.
Muğam ifa etmək böyük ustalıq tələb edir. O melodiyanın tədricən yüksəlməsi və emosional gərginliyin artması, hisslərin təsir qüvvəsinin güclənməsi və son olaraq zilə çatmasıdır. Həmçinin hisslərin və emosiyaların ilk vəziyyətə qayıtması da vacibdir. Ona görə də muğam ifa etmək üçün güclü səs və böyük ustalıq tələb olunur. Azərbaycanda bir çox muğam ifaçları vardır: Mənsum İbrahimov, Güllü Muradova, Elnarə Abdullayeva, Ağaxan Abdullayev və.s
Azərbaycan tarixində ilk dəfə Üzeyir Hacıbəyov "Leyli və Məcnun" milli muğam operasını yaratmışdır. Üzeyir bəy xeyli müddət idi ki, Azərbaycan operasını yaratmağı fikirləşirdi, fərdi qaydada bəstəkarlığın sirlərini öyrənir və nəhayət 1907-ci ildə Leyli və Məcnun operasını yazır. Bəstəkar Məhəmməd Füzulinin eyni adlı poemasına müraciət edir. Poemanın musiqi ifadəsi üçün klassik muğamlarımızdan və xalq mahnlarından istifadə edərək ilk operanı yaradr. Opera yazılsa da onu səhnələşdirmək lazım idi. Əsəri səhnələşdirmək üçün nə pul var, nə teatr, nə də peşəkar aktyor, heç kimdən də kömək yox idi. Yalnız milli, musiqili teatr yaratmaq haqqında əlçatmaz istək və arzu var. Üzeyir bəy dostları ilə həyətlərdə, küçələrdə, bazar meydanlarında gəzərək ilk operasının ifaçılarını axtarmağa başlayır. Çox çətin axtarışlardan sonra nəhayət kişi rollarının ifaçılarını tapmaq mükün olur. Amma qadın rollarına isə heç kəsi tapa bilmir. O dövrdə qadınlar nəinki səhnədə çıxış edə, heç teatr səhnəsinin qapısından bele keçə bilmirdilər. Ona görə də qadın rollarını da kişilər ifa edirdilər. Sənətə olan sevgi elə çox idi ki onlar təzyiqlərə, hücumlara baxmayaraq qadın rolunda səhnəyə çıxmağa razılıq vermişdilər. Onlar milli mədəniyyətin inkişafı naminə bütün çətinliklərə dözərək istəklərinə nail oldular.
Tamaşaya dramatik teatrın aktyoru və rejissoru Hüseyn Sarablinski quruluş verdi, tanınmış yazıçı Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev dirijorluq etdi. Və nəhayət "Leyli və Məcnun" operasının ilk tamaşası göstərildi. 1908-ci il yanvarın 12-i milli operanın yaranma günü kimi Azərbaycan mədəniyyəti tarixinə yazıldı.
Üzeyir bəy musiqisi elə ilk sədalarından tamaşaçıların qəlbini ovsunladı. Opera tamaşasında ilk dəfə çıxış etmələrinə baxmayaraq aktyorlar ilhamla, böyük ustalıqla oxuyurdular. Opera ilk tamaşasından böyük uğur qazandı, bu günə qədər də opera teatr səhnələrindən düşmür və böyük maraqla izlənilir.
XƏBƏR LENTİ
Bibərli çörək (foto resept)
Hamiləlik dövründə bunlardan zövq alın
Azərbaycanda magistratura pilləsinə qəbulda yenilik
Uşaqların sosial-psixoloji inkişafı-17
Rezidenturaya qəbul imtahanında iştirak edəcək namizədlərin nəzərinə
Bakı məktəblərinin I sinfinə qeydiyyatdan keçən şagirdlərin sayı açıqlandı
YouTube artıq çatdırmır
Məşhur aparıcıdan ETİRAF
Dərimizi qorumağın təbii yolları
Koronaviruslu şəxslə kontaktda olan hər kəs karantindədir
Dünyada ən minimalist telefon təqdim olundu
Şirniyyata sevgi insanı vaxtından əvvəl qocaldır
Dəniz Akkaya aksessuarları ilə diqqət çəkdi-FOTO
Ukrayna vahimə içində
Qeyri-iş günləri AÇIQLANDI
Ən yaxşı smartfonlar məlum oldu
Çay dəmləmənin qızıl qaydaları
Prezidentdən mühüm qərar
Bürcünüz saç rənginə təsir edir
Sevgilər günü üçün geyim tövsiyələri
Alimlər qeyri-adi planet aşkar etdilər
Nazirlik əhaliyə XƏBƏRDARLIQ etdi - Antisiklon gəlir
Almaniya Parlamentinin deputatı: "Apardığımız müşahidələr seçkilərin demokratik və şəffaf keçdiyini göstərir"
Silvestr Stallonenin ölüm xəbəri yayıldı
Bitkiləri sevənlər üçün
Özcan Deniz yeni serialına start verdi
Bu günün hava proqnozu
Bakıda misilsiz endirim başladı
Kosmetik vasitələrdən istifadə qaydaları
Arzularınızın çin olmasını istəyirsiniz?-Açıqlama
Pendirli kəsmikli piroq (foto resept)
Gəlin saç düzümləri
Azərbaycanda təhsil alan afrikalı tələbə qız: "Məni ələ salırlar..."
Günəş yanığının müalicəsi
Rəcəb Tayyib Ərdoğan “WhatsApp” messencerindən imtina edib
Birinci Xanımın nəcib hərəkəti
Kişiləri məftun edən qoxular
Avropanın ən çox qazanan ulduzları - Forbes
Yuxu yozmaları - G
Timati yenidən ata oldu-FOTO
Artur Şopenhauer - Dünya iztirabları
Azərbaycanın ilk qızıl medalı: Möhtəşəm qələbə-VİDEO
AFFA-dan "İnter"ə ağır cəza
Ramazanın 7-ci gününün duası, imsak və iftar vaxtı
Azərbaycanda üç sürüşmə sahəsi daha təhlükəlidir
İlham Əliyev: Avropa yeni enerji mənbəyi qazanacaq
Hacılar vətənə qayıdır
ÜST COVID-19-un üzərində qələbə üçün altı addımı sadaladı
Qadınların yaşını göstərən bədən üzvləri
"Azərbaycan yaxın vaxtlarda bizə böyük zərbə vuracaq"
- ŞƏRHLƏR