Bir neçə gün əvvəl türk televiziya kanallarının birində məhşur qadınlar haqqında çəkilmiş bir verilişdə Sürəyya adı diqqətimi cəlb etdi. Söhbət hüquq professoru Əhməd Ağaoğlunun qızı Sürəyya Ağaoğlundan gedirdi. Bəlkə də artıq bir çoxunuz onun haqqında bilirsiniz, amma mən hələ iki gün əvvəl eşitdim və qürur duydum, sevindim, həyəcanlandım. Və bu həyəcanımı sizinlə bölüşüb, bu qabaqcıl, gözəl insan haqqında yazmaq istədim.
Sürəyya Ağaoğlu 1903-cü ildə Azərbaycanın Şuşa şəhərində, Əhməd bəyin ailəsində anadan olmuşdur. Atası tanınmış ziyalı, yazıçı və siyasətçi, hüquq professoru Əhməd bəy Ağaoğludur. O, hüquq fakültəsini Parisdə bitirmişdir. Sürəyyanın anası Sitarə xanım olmuşdur. Onlar ailədə beş uşaq olmuşlar. Sürəyya ailənin böyük övladı idi. Qardaşları Əbdürrəhman Ağaoğlu mühəndis və iş adamı, Səməd Ağaoğlu ədəbiyyatşünas və hüqüqçu , bacısı Tezer Taskıran müəllimə və millət vəkili, nəhayət, kiçik bacısı Gültəkin Ağaoğlu uşaq həkimi olmuşdur.
Ağaoğlu ailəsi 1910-cu ildə Əhməd bəyin dəvəti ilə Türkiyəyə köçmüşdür. O zaman Əhməd bəy Türkiyədə fəaliyyət göstərirmiş. Uşaqlıq və gənclik illərini atasının işi və idealogiyasına görə Türk Ocaqları üzvlərinin və Mustafa Kamal Paşanın dostları arasında keçirmişdir.
1920-ci ildə İstanbul qız liseyini bitirdikdən sonra, 1921-ci ildə hüquq fakültəsinə qəbul olmaq üçün sənədlərini Darülfünuna (İndiki İstanbul Universitetinə) vermişdir. Hər kəsin başı örtülü gəzdiyi bir zamanda Türkiyədə qızlar üçün hüquq fakültəsi belə yox idi. Sürəyya Ağaoğlu qızlar üçün hüquq fakültəsinin açılmasını tələb etmiş, lakin cavabında "Bir nəfər üçün fakültə açıla bilməz" cavabını almışdır. Bu zaman Sürəyya öz məktəb yoldaşları Melda və Bedianı dilə tutaraq bu fakültəyə qəbul olmağa razı salmış, ilk qızlar üçün hüquq fakültəsi açılmışdır.
1925-ci ildə hüquq fakültəsini bitirdikdən sonra Ankara Dövlət Təzminat Şöbəsində işləməyə başlamışdır. 5 dekabr 1927-ci ildə Ankara Barosunda (Vəkillər Birliyi) qeydiyyatdan keçmiş, 1928-ci ildə sərbəst vəkillik icazəsi alaraq, "Türkiyənin ilk qadın vəkili" adını almış və həyatı boyunca bu sənətdə çalışmışdır. 1936-cı ildə İstambul Barosuna (Vəkillər birliyi) qeyd olmuşdur.
İngilis və fransızcanı mükəmməl bilən Sürəyya Ağaoğlu iş həyatı boyunca çoxlu sayda ölkələrarası konfranslarda Türkiyəni təmsil etmişdir.
1946-cı ildə Beynəlxalq Vəkillər Birliyinə üzv olmuşdur. 1946-1960-cı illər arasında bu birliyin tək qadın aparıcı üzvü olmuşdur. 1960-cı ildə Qadın Hüquqşünaslar Birliyinin Birləşmiş Millətlər Cenevrə Təşkilatının təmsilçisi seçilmişdir. 1980-1982-ci illərdə Hüquqşünas Qadınlar Fedarasiyasının ikinci başkanı vəzifəsinə təyin olunmuşdur.
1948-ci ildə Berlin Millətlərarası Hüquqçular Komissiyasının üzvü olan Sürəyya xanım Azad Fikir Yayma Dərnəyi, Türk-Amerikan Universitetlər Dərnəyi və Sürəyya Ağaoğlu Uşaq Dostları Dərnəyinini yaratmışdır.
1949-cu ildə Amerikada səyahətdə olan Sürəyya Ağaoğlu orada kimsəsiz uşaqlar üçün yaradılmış mərkəzi görür və qayıtdıqdan sonra belə bir mərkəzi Türkiyədə də yaratmağı qərara alır. Döndükdən sonra yuxarıda adı çəkilən dərnəyi yaradır.
1960-cı ildə Ekrem Alicanın liderliyi ilə yaradılan Yeni Türkiyə Partiyasında siyasi həyata atılır və partiyanın İstanbul bölməsinin başçısı olur. “Londonda gördüklərim” və “Bir ömür belə keçdi” adlı kitablarında çox sayda hüquqi məqalələr yazmışdır. Sürəyya Ağaoğlu atası və qardaşı Səməd Ağaoğlunun vəkilliyini də özü etmişdir.
1950-ci ilin əvvəllərində alman hüquqşünas Verner Taschenberqer ilə evlənən Sürəyya xanımın evliliyi 1960-cı ilədək davam etmişdir. Bu evlilikdən onun övladı olmamışdır.
Sürəyya Ağaoğlu 1989-cu il dekabrın 29-da İstanbulda qatıldığı “Qadın hüquqları və çağdaşlaşma” adlı iclasdan çıxarkən pilləkənlərdən yıxılaraq beyninə qan sızması nəticəsində vəfat etmişdir.
İndi Türkiyədə onun adını daşıyan küçə vardır. Yaratdıgı Sürəyya Ağaoğlu Uşaq Dostları Dərnəyi hələ də fəaliyyət göstərir.
XƏBƏR LENTİ
Obama İŞİD-ə qarşı strategiyasını elan edəcək
HAVA necə olacaq?
Uçan avtomobil
3 boksçumuz finalda!
Sabahın HAVAsı
6 aya arıqlayın
Anar Eyvazov: “Sübut edilib ki, ordumuz muzdlu əcnəbilərlə mübarizə aparır”
Klaç çanta modelləri
Valideynlərə təcili kömək -5
Azərbaycanda daha 23 nəfər koronavirusdan sağaldı - RƏSMİ
"Sovetski" sakinlərinə kompensasiya verilməsi dayandırıldı
Ölənlərin sayı 1810-a çatdı
Yeni şalvar trendi
Body-art
Sərt karantinin yumşaldılmasından sonra çimərliklərdə ilk gün - VİDEOREPORTAJ
Bensu Soralın toyundan FOTOlar
İrem Derici 54 minlik əməliyyatından danışdı-FOTO
Nəqliyyatda kartlaşma ilə bağlı AÇIQLAMA
Ronaldo daha bir rekord vurdu
Bakıda növbəti dəfə geniş dezinfeksiya işləri aparılır
Şuşasız 24 il...
Yahoo! virus yayır
Cəbhədə son vəziyyət
ABŞ-dan Avro-2016 ilə bağlı terror xəbərdarlığı
“Dilmanc”dan yenilik
Pankeks (foto-resept)
Almeda Abazi yeni doğulan körpəsindən danışdı-FOTO
Çantalar
Temperatur 22 dərəcəyə yüksələcək
Zerrinin qayınatası oğlu haqqında AÇIQLAMA verdi
Günün qoroskopu:Uğurlu gündür!
Erməni əsgərin etirafı: “Vəziyyət çox pisdir” - VİDEO
İlk addımı ondan gözləyirsiniz?
Moskvanı dəhşətə gətirən sirli obyekt – Şok VİDEO
Serdar Ortaç - "GOLD & RAY" albomları
Ayağı yaralamayan ayaqqabını necə seçməli?
Prezident: "Gürcüstan Rusiya ilə əməkdaşlığın genişləndirilməsində maraqlıdır"
"Bakcell"lə "Nar" birləşir?
Günün ulduz falı
Ərdoğan Quran oxudu - VİDEO
Attestatla xarici universitetlərə qəbul olanlara BƏD XƏBƏR
Bürcünüzə görə keçmiş həyatınızda kim idiniz?
Sabah meteohəssas insanlar üçün əlverişsiz hava gözlənilir - PROQNOZ
Dünya şöhrətli fransalı məşhurlar erməni separatizminə açıq şəkildə dəstək ifadə edib
Prezident: “Dövlətin gücü bölgələrin gücündən qaynaqlanır”
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?-17 noyabr
"Qorxmayın, adamyeyən deyiləm"
Uşaqlarınıza öyrətməli olduğunuz 4 qayda
Azərbaycanda Neftçilər Günü qeyd edilir
İncə dodaqları necə dolğun göstərmək olar?
- ŞƏRHLƏR