Danlama, anla!
23 510
90
Yol çox uzun idi, qısaltmaq üçün körpüyə ehtiyac vardı. Nicat sinəsinin sol tərəfindəki – ürəyindəki qovluğu açdı. Yarımçıq qalmış şeiri var idi:
Qələm nöqtə qoya bilmir
Gedənlərin arxasından...
Biraz bu parçaya yeni misralar qatmaq üçün qurcalandı, alınmadı. Bütün ilham pəriləri “onun”la getmişdi...
Bu qovluğu bağladı. Beynindəki qovluğu vərəqləməyə başladı. – problemlər qovluğunu. Deməli belə, Kamrana zəng etməliyəm, xəstədi. Qəzənfərin oğlunun toyudu, xərc yazdırmaq lazımdı. Evə kartof –soğan, 2 kq ət, bir qutu süd, 10 ədəd yumurta almalıyam, hamısı qurtarıb. Uşağa (balaca qardaşıma) çəkmə almalıyam, yağışlar başlayıb. Telefona qida bloku almalıyam, itib. Özümə arvad almalıyam, vaxtım keçir....
Dərindən ah çəkib beyninin başqa küncündəki iş qovluğuna nəzər saldı. Bu həftəyə cəmi 3 köynək satılıb, 2 şalvar. Axı niyə belə zəiflikdi? – düşünməyə başladı. Belə getsə bu ay da kisədən yeməli olacağam...
Şoferin – ay qardaş, düşməyəcəksən? –deməsi ilə Nicat fikirdən ayıldı. Son dayanacağa çatmışdılar. Bağışlayın, fikirə dalmışam – deyib sürətlə avtobusdan endi.
Bir xeyli piyada getməli idi. Addımlarını iri-iri ataraq yarı yeriş, yarı qaçış vəziyyətində irəliləməyə başladı. Işə tələsirdi. Səhər-səhər tezdən nə satdın, satdın. Satmadın yenə dilxorçuluq olacaq – düşüncələri onu daha da sürətləndirirdi...Aha, telefon... telefon zəng çalır. Heç yeridi? – gileylənə-gileylənə cavab verdi. Anası idi.
– Nicat, Sevincin (Nicatın xəstə bacısı idi) yenə halı dönüb, mama qurban, elə indicə huşunu itirdi...neynəyək, dərdli balam, neyləyək indi biz? – Ana ağlayırdı.
– Ana, ağlama, lütfən...bu saat gəlirəm...ana, təcili yardım çağırın bu saat gəlirəm. – telefonu söndürdü. Əsəbdən, qəmdən, kədərdən gözləri qıp-qırmızı qızarmışdı. Boğazının damarları şişmişdi. Əks istiqamətə dönüb sürətlə yenicə düşdüyü dayanacağa tərəf qaçmağa başladı. Qarşıdan şaqqanaq çəkib gülə-gülə 3 qız, 3 oğlandan ibarət bir dəstə gəlirdi, yolu demək olar ki, kəsmişdilər. Nicat onların böyründən sürətlə sıyrılıb keçmək istəsə də bu cəhdi alınmadı. Çiyni lap solda dayanan qızın çiyninə dəyib qızı yerə yıxdı. Qız elə yıxıla-yıxıla – göydəcə göyçək ağzını açdı: Eşşək, tərbiyəsiz, qanacaqsız...Sənin anan-bacın yoxdu...? Nicat tələsik – Ay xanım, çox üzr istəyirəm, bilmədən oldu – deyib yoluna davam etmək istəyirdi ki, oğlanlar onun qarşısını kəsdilər.
– Ala, qaqulya, bu nə əskiklikdi elədin sən?
– Vallah bilmədən oldu. Uşaqlar, tələsirəmee...- Nicatın sözləri ağzında qaldı. Düz burnunun üstündən möhkəm bir yumruq dəydi. Müvazinətini itirib yerə yıxıldı. Özünə gələndə oğlanlar çoxdan aradan əkilmişdilər. Burnundan qan açılmışdı. Dəsmalı yox idi deyə qoltuq cibindən balaca nisyə dəftərini çıxarıb 1-2 vərəqini cırdı. Burnunun qanını təmizlədi. Ağlaya-ağlaya yoluna davam etdi. Təbii ki, ağlamağı burnunun ağrısından deyil, içinin ağrısından idi. Sevinc yadına düşdü. Gözlərini qıyıb səsini içində boğacaq tərzdə hönkürdü...
Burnunun qanını sildiyi kağızları əlində büküb saxlamışdı. Atmağa zibil qabı yox idi... Zəng...yenə zəng gəlirdi...Nicat özündən xəbərsiz halda əlindən o kağızı bir kənara tullayıb telefonunu cibindən çıxartdı. Rəşad idi. Həmişəki kimi gözəl bir misra istəyəcəkdi Nicatdan. Sevdiyi qızla görüşə gedəndə Rəşad həmişə belə edirdi. Nicat - mən nə hayda, sən nə hayda?- deyib telefonun “məşğul” düyməsini basdı. Qarşıdakı döngəyə çatanda bir qrup gənc əllərində mikrofon, kamera Nicatın qarşısını kəsdilər. – Biz “şəhərimizi təmiz saxlayaq” adlı monitorinq çəkiliş qrupundanıq. Sizi gördük, əlinizdəki çirkli kağızı (kağızı da götürmüşdülər, o yan-bu yanın kamera ilə lentə alırdılar) zibil qutusuna deyil, küçəyə tulladınız. Sizdən bu natəmiz hərəkətinizə açıqlama istəyirik. Nicatın elə bil başına qaynar su tökdülər. – Ay allah, bunlar məni hardan tapdı? -əl çəkin məndən, deyib uzaqlaşmaq istədi. Bu zaman bayaqdan onların yanında dayanan iki PPX əməkdaşı yaxınlaşıb, Nicatın bayaq yerə atdığı kağızı ona göstərdilər. - Vətəndaş, bu nə qandı? Bu kimin qanıdı? Niyə belə nigaransan? Hara tələsirsən, kimdən qaçırsan? Burnuna nə olub? və s. avtomat kimi ard-arda suallar yağdırdırmağa başladılar. Nicat nə qədər yalvardısa, ay millət, ay qardaş, buraxıne məni, tələsirəm, xəstəm var...Kim idi ona inanan? PPX–nın əməkdaşları harasa zəng etdikdən sonra - bizimlə bölməyə gəlməlisən, deyib onun son ümidünü də qırdılar. Nicatın bu dəfə ruhu itirdi müvazinətini. Yenildi. Təslim oldu. İki əlini də qabağa uzadıb bağırdı: - Qandallayın məni!
Polislər bunu etiraf kimi qəbul edib tələsik Nicatın əllərini qandalladılar. Elə bu zaman Nicatın o köhnə telefonuna yenidən zəng gəldi. Telefonu götürmək istədi, amma əli bağlı idi. Polislər sanki sirli bir qətlin üstünü açırmışlar kimi Nicatın cibindən telefonu çıxarıb özləri açdılar. Xırıltılı, yorğun, donmuş və naümid səslə danışan Nicatın anası idi: - Oğlum, bacın öldü...
PS. Mühakimə etməyə tələsmə,
Əvvəl özünü 1-2 qram onun yerinə qoy, 2-3 sm onun addımlarıyla yeri, 3-4 dəfə onun yıxıldığı yerdə yıxıl, 4-5 kərə qalx, üstünü çırp, 5-6 dəfə yağışda islan, 6-7 dəfə palçığa bat, 7-8 dəfə xor baxışlar altında əzil, 8-9 dəfə ac qal...Bütün bunlardan sonra bax, gör sən də eyni ilə onun kimi etməzmiydin?!
Mühakimə etmə,
qınama,
danlama,
anla!
Şoferin – ay qardaş, düşməyəcəksən? –deməsi ilə Nicat fikirdən ayıldı. Son dayanacağa çatmışdılar. Bağışlayın, fikirə dalmışam – deyib sürətlə avtobusdan endi.
Bir xeyli piyada getməli idi. Addımlarını iri-iri ataraq yarı yeriş, yarı qaçış vəziyyətində irəliləməyə başladı. Işə tələsirdi. Səhər-səhər tezdən nə satdın, satdın. Satmadın yenə dilxorçuluq olacaq – düşüncələri onu daha da sürətləndirirdi...Aha, telefon... telefon zəng çalır. Heç yeridi? – gileylənə-gileylənə cavab verdi. Anası idi.
– Nicat, Sevincin (Nicatın xəstə bacısı idi) yenə halı dönüb, mama qurban, elə indicə huşunu itirdi...neynəyək, dərdli balam, neyləyək indi biz? – Ana ağlayırdı.
– Ana, ağlama, lütfən...bu saat gəlirəm...ana, təcili yardım çağırın bu saat gəlirəm. – telefonu söndürdü. Əsəbdən, qəmdən, kədərdən gözləri qıp-qırmızı qızarmışdı. Boğazının damarları şişmişdi. Əks istiqamətə dönüb sürətlə yenicə düşdüyü dayanacağa tərəf qaçmağa başladı. Qarşıdan şaqqanaq çəkib gülə-gülə 3 qız, 3 oğlandan ibarət bir dəstə gəlirdi, yolu demək olar ki, kəsmişdilər. Nicat onların böyründən sürətlə sıyrılıb keçmək istəsə də bu cəhdi alınmadı. Çiyni lap solda dayanan qızın çiyninə dəyib qızı yerə yıxdı. Qız elə yıxıla-yıxıla – göydəcə göyçək ağzını açdı: Eşşək, tərbiyəsiz, qanacaqsız...Sənin anan-bacın yoxdu...? Nicat tələsik – Ay xanım, çox üzr istəyirəm, bilmədən oldu – deyib yoluna davam etmək istəyirdi ki, oğlanlar onun qarşısını kəsdilər.
– Ala, qaqulya, bu nə əskiklikdi elədin sən?
– Vallah bilmədən oldu. Uşaqlar, tələsirəmee...- Nicatın sözləri ağzında qaldı. Düz burnunun üstündən möhkəm bir yumruq dəydi. Müvazinətini itirib yerə yıxıldı. Özünə gələndə oğlanlar çoxdan aradan əkilmişdilər. Burnundan qan açılmışdı. Dəsmalı yox idi deyə qoltuq cibindən balaca nisyə dəftərini çıxarıb 1-2 vərəqini cırdı. Burnunun qanını təmizlədi. Ağlaya-ağlaya yoluna davam etdi. Təbii ki, ağlamağı burnunun ağrısından deyil, içinin ağrısından idi. Sevinc yadına düşdü. Gözlərini qıyıb səsini içində boğacaq tərzdə hönkürdü...
Burnunun qanını sildiyi kağızları əlində büküb saxlamışdı. Atmağa zibil qabı yox idi... Zəng...yenə zəng gəlirdi...Nicat özündən xəbərsiz halda əlindən o kağızı bir kənara tullayıb telefonunu cibindən çıxartdı. Rəşad idi. Həmişəki kimi gözəl bir misra istəyəcəkdi Nicatdan. Sevdiyi qızla görüşə gedəndə Rəşad həmişə belə edirdi. Nicat - mən nə hayda, sən nə hayda?- deyib telefonun “məşğul” düyməsini basdı. Qarşıdakı döngəyə çatanda bir qrup gənc əllərində mikrofon, kamera Nicatın qarşısını kəsdilər. – Biz “şəhərimizi təmiz saxlayaq” adlı monitorinq çəkiliş qrupundanıq. Sizi gördük, əlinizdəki çirkli kağızı (kağızı da götürmüşdülər, o yan-bu yanın kamera ilə lentə alırdılar) zibil qutusuna deyil, küçəyə tulladınız. Sizdən bu natəmiz hərəkətinizə açıqlama istəyirik. Nicatın elə bil başına qaynar su tökdülər. – Ay allah, bunlar məni hardan tapdı? -əl çəkin məndən, deyib uzaqlaşmaq istədi. Bu zaman bayaqdan onların yanında dayanan iki PPX əməkdaşı yaxınlaşıb, Nicatın bayaq yerə atdığı kağızı ona göstərdilər. - Vətəndaş, bu nə qandı? Bu kimin qanıdı? Niyə belə nigaransan? Hara tələsirsən, kimdən qaçırsan? Burnuna nə olub? və s. avtomat kimi ard-arda suallar yağdırdırmağa başladılar. Nicat nə qədər yalvardısa, ay millət, ay qardaş, buraxıne məni, tələsirəm, xəstəm var...Kim idi ona inanan? PPX–nın əməkdaşları harasa zəng etdikdən sonra - bizimlə bölməyə gəlməlisən, deyib onun son ümidünü də qırdılar. Nicatın bu dəfə ruhu itirdi müvazinətini. Yenildi. Təslim oldu. İki əlini də qabağa uzadıb bağırdı: - Qandallayın məni!
Polislər bunu etiraf kimi qəbul edib tələsik Nicatın əllərini qandalladılar. Elə bu zaman Nicatın o köhnə telefonuna yenidən zəng gəldi. Telefonu götürmək istədi, amma əli bağlı idi. Polislər sanki sirli bir qətlin üstünü açırmışlar kimi Nicatın cibindən telefonu çıxarıb özləri açdılar. Xırıltılı, yorğun, donmuş və naümid səslə danışan Nicatın anası idi: - Oğlum, bacın öldü...
PS. Mühakimə etməyə tələsmə,
Əvvəl özünü 1-2 qram onun yerinə qoy, 2-3 sm onun addımlarıyla yeri, 3-4 dəfə onun yıxıldığı yerdə yıxıl, 4-5 kərə qalx, üstünü çırp, 5-6 dəfə yağışda islan, 6-7 dəfə palçığa bat, 7-8 dəfə xor baxışlar altında əzil, 8-9 dəfə ac qal...Bütün bunlardan sonra bax, gör sən də eyni ilə onun kimi etməzmiydin?!
Mühakimə etmə,
qınama,
danlama,
anla!
XƏBƏR LENTİ
- ŞƏRHLƏR