İnsanlıq tarixinin başlanğıcından etibarən var olan təcavüzkarlıq, fərdlər və insanlar arasında qarşılıqlı təsirə və cəmiyyətə təsir edən əhəmiyyətli bir xüsusiyyətdir. Kişilər isə fiziki hücum edir.
Trakya Universiteti (TÜ) Təhsil Fakültəsi Təhsil Elmləri Ana Elm sahəsi Müəllim Yrd. Dosent. Dr. Dəbilqə Arıcak, kişilərin qadınlara nisbətən daha təcavüzkar olduğunu ifadə edir.
Yrd. Dos. Dr. Arıcak, insanlıq tarixinin başlanğıcından etibarən mövcud olan təcavüzkarlığın, fərdi, insanlar arasındakı qarşılıqlı təsiri və cəmiyyətə təsir edən əhəmiyyətli bir xüsusiyyət olduğunu ifadə edir.
Ekoloji faktorlar və bioloji faktor
Təcavüzkarlığın ümumiyyətlə “kişinin digərinə ya da özünə zərər vermə məqsədini ehtiva edən duyğu, düşüncə və davranışlar bütünü” olaraq təyin olunduğunu ifadə edən Yrd. Dos. Dr. Arıcak, təcavüzkarlıqda bioloji, fərdə xas psixoloji və ekoloji faktorların təsirinin olduğunu qeyd etdi.
Yrd. Dos. Dr. Arıcak, bunları söylədi:
“Aqressivlik duyğusuna bir çox faktor təsir edir. Təcavüzkarlıq duyğusunu, fiziki və orqanik narahatlıqlar, hormonal dəyişmələr bioloji olaraq fərdin təcavüzkarlığa hazır olduğuna təsir edər. Bəzi qadınların menustrasiyadan əvvəl bir neçə gündə sıx bir hirslilik və əsəbilik dövrünə girmələri ya da xəstə olan qadının dözüm gücünün zəifləməsi və hirslilik reaksiyaları verməsi buna nümunə olaraq göstərilə bilər. Ayrıca qadının uşaqlıqdan etibarən zehni, romantik, ictimai və psixoseksual inkişafı öyrənmələri, götürdüyü modellər, təcrübələri, hadisələrə yüklədiyi məna, gözləmələri təcavüzkarlıq meylinə və növünə təsir edən əhəmiyyətli fərdi fərqlilikləri yaradır.”
Dözüm və hövsələsizlik
Təcavüzkarlığı artıran istiqamətdə ekoloji xəbərdarlıqçıların hər kəsdə eyni təsirə sahib olmasalar da ümumiyyətlə stress yaradan müəyyən xəbərdarlıqçılar olduğunu ifadə edən Yrd. Dos. Dr. Arıcak, “Xüsusilə səs-küy, istilik, hava çirkliliyi fiziki stress yaradanlardır. Səs-küyün çətinlik verici və maneə törədilməyə qarşı dözümə azaldıcı təsiri vardır” dedi.
Yrd. Dos. Dr. Arıcak, cinsiyyətin təcavüzkarlıq üzərində təsiri araşdırmalarında cinsiyyət genlərinin və hormonlarının təcavüzkarlığı təsir etdiyinin təyin olunduğunu ifadə edərək, bunları qeyd etdi:
Qadın passiv olanı seçir
“Araşdırmalar nəticəsində kişilərin qadınlara nisbətən təcavüzkarlıq duyğusunun daha ön planda olduğu müəyyən olunmuşdur. Araşdırma nəticələrinin cinsiyyətə görə analiz edildiyində, kişilərin qadınlara nisbətlə daha yüksək bacarma, avtonomluq, liderlik və təcavüzkarlıq ehtiyacına sahib olduqları təsbit edilmişdir. Əslində kişilərin daha doğrudan, aktiv və fiziki təcavüzkarlığa yönəldikləri, qadınların isə bilvasitə, passiv və şifahi təcavüzkarlığı seçdikləri düşünülə bilər. Nəticə olaraq təcavüzkarlığın cinsiyyətə görə fərqliləşməsi, genetik və hormonal əsaslı olmaq üzrə, fərdin ictimailəşməsi və öyrənmələri nəticəsində yaranmaqdadır.”
Yrd. Dos. Dr. Arıcak, təcavüzkarlığın doğuşdan gələn qeyri-şüuri bir davranış olduğunu, ancaq təcavüzkarlığı ortaya çıxaran faktorların isə psixoloji və ictimai faktorlar olduğunu yazaraq, “Təcavüzkarlıq davranışı ağırlıqlı olaraq öyrənmələrimiz nəticəsində olmaqdadır. Bu baxımdan təcavüzkarlıq motivinin idman, sənət və intellektualla məşğul olmaq şəklində yönləndirilməsi həm fərdin həm də cəmiyyətin faydasına olacaqdır” deyə danışdı.
XƏBƏR LENTİ
Peskov: “Rusiya KTMT-yə görə Qarabağ qarşısında yox, Ermənistan qarşısında öhdəlik daşıyır”
Prezident onlara fəxri adlar verdi - SƏRƏNCAM
“Kurtlar vadisi”nin aktyoru boşanır
Öncə anasınız, yoxsa həyat yoldaşı?
Günün qoroskopu: borcları qaytarın
Manatın məzənnəsi
Hərbi xidmətə çağırışla bağlı sərəncam imzalandı
Ev şəraitində yığa biləcəyiniz saç modelləri (2)
Tarixin ən qəddar hökmdarları
Rusiyanın COVID-19 əleyhinə peyvəndi dünyada ilk sertifikatlaşdırılmış vaksin olacaq
Qoltuqaltı qaraltılarının yaranma səbəbləri
"Məhkəmənin qərarı siyasi yönümlüdür"
36 saata tikilən ev-FOTO
"Arka Sokaklar" serialında böyük AYRILIQ-FOTO
Prezident ailəsində xoş gün
Yoluxanların sayı bu gün artdı
Azərbaycanda kreditlə bağlı şərtlər dəyişdi
Laçın rayonunun Hüsülü və Malıbəy kəndlərinin görüntüləri - VİDEO
Symantec-in gəlirləri azalır
Qvinet Peltrou izləyicilərini HEYRƏTLƏNDİRDİ-FOTO
Nazir: Devalvasiya qaçılmaz idi...
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir? -14 İyun
Vərəm olduğunuzu göstərən 6 hal
Günün ulduz falı
Ərdoğan qalibdir, amma...
Emosional vampirlərin 5 tipi
Daha bir bank bağlandı
İlham Əliyev Azərbaycan xalqını təbrik etdi
Manat sabah bu qiymətə olacaq
Bakıda Hindistan toyu oldu-VİDEO
Mehriban Əliyeva: "Bu, doğum günü üçün ən yaxşı hədiyyədir"
Serialların dillər əzbəri olan sevgiləri
Ölkələrə görə dəyişən süfrə qaydaları
Koronaviruslu şəxslə kontaktda olan hər kəs karantindədir
"Məqsəd yaxşı oxumaq yox, stress atmaqdır"
MN-dən erməni nazirə cavab
Bərbər və gözəllik salonları belə işləyəcək - YENİ QAYDALAR
Kiçik çillə bitdi
"Yasin" surəsini oxumağın gizli təsirləri
Hande və Murad barışdı?
Məşhur aparıcının əri həbs olundu-SƏBƏB
Göbələyin faydaları
Facebook-da yayılan virusla bağlı XƏBƏRDARLIQ: səxsi məlumatlarınız oğurlana bilər
"Fransız" saç kəsimi
Neftin qiyməti müxtəlif istiqamətlərdə dəyişib
Köynək düymələri
Mişel Platini "Qızıl Top"dan danışdı: "İki mükəmməl futbolçu var..."
Azərbaycanda mobil telefonlara görə "qonaq vergisi"
Prezidentdən Ağdamdakı Ortaq Mərkəzlə bağlı AÇIQLAMA
Mehriban Əliyeva İtaliya Senatının sədri ilə görüşüb
- ŞƏRHLƏR