TOXLUQ: NİYƏ, NECƏ, NƏ QƏDƏR… ?
Canlılar həyatlarını davam etdirə bilmək üçün lazımlı enerjini ətrafdan götürdükləri qidalarla qarşılayarlar. Enerjiyə ehtiyac meydana gəldikdə aclıq hissi, yemək yemək istəyi yaranar. Buna iştah deyilir. Ehtiyaca görə artar ya da azalar. İştahın normadan aşağı və ya normadan yuxarı olması həyat keyfiyyətini və həyatı təhdid edən vəziyyətlərə səbəb ola bilər. İştahın canlının həyatını davam etdirməsində lazımlı olduğu və tarazlıqda tutulmasının əhəmiyyətli olduğu açıqdır. Edilən işlər iştahın idarəsini, beyinin hipotalamus bölgəsi ilə mədə, bağırsaq, pankreas və yağ toxuması kimi orqanların arasında bir idarə mexanizmi olduğunu göstərir. Hipotalamusun yan bölgəsi aclıq, alt orta bölgəsinin isə toxluqla əlaqədar olduğu nəticəsinə gəlinmişdir. İndiki vaxtda bir çox adamlar məşhur diyet bolluğuna qatılıb hər gün yeni bir üsulla zəifləməyə çalışırlar. Bir çoxu bu mövzuda müvəffəqiyyətsiz olduğu üçün özünü günahlandırır. Ancaq bir ümid var. Son on ildə həzm sistemində rol alan kimyəvilərlə əlaqədar bildiklərimizdə əhəmiyyətli bir artım var və yaxşı xəbər budur ki elm adamları iştahımızın necə işə başladığını öyrənməyə başlayıblar.
Ən son elmi araşdırmaların kalorilərə yüklənmədən toxluq hissi təmin etməyinizə kömək edə biləcəyini öyrənmək xoşunuza gələcək. Yeməy arzunuzu siz də idarəniz altına saxlaya bilərsiniz. Müxtəlif qaynaqlardakı bir çox diyet planı daha az yeməyinizi söyləyir, ancaq bu sizi ac və gücsüz hala salır. Buna əlavə olaraq bu vəziyyətdə diyetin xaricinə çıxmanız qaçınılmazdır. İştahın idarəsi artıq çəkinizi verməyinizin açarı ola bilər. Acısanız, şiddətli mədə qazıntınlarınız sizi axır əvvəl məğlub etdirəcək. Toxluq hiss etsəniz, daha az yeyər və artıq çəkilərinizi verərsiniz. Aclıq hiss etmədən diyet etmək çəkisinə diqqət yetirən hər kəsin xəyalıdır. Diyetdə yeni şüar "doymaq"dır. Bir yeməyin ardından özünüzü nə qədər tox hiss etsəniz sonrakı payda o qədər az yeyərsiniz. 1995-ci ildə də Avstraliyada Sydney Universitetindən Dr. Susanıla Holt doyma hissi ilə əlaqədar etdiyi işdə təəccüblü nəticələrə çatdı. Ağ çörək, şirin və xəmir işləri kimi yeməklər istehlak edən kəslərin daha tez acdığı müşahidə edildi. Ən uzun toxluq hissi verən qidaların isə, soyuq kartof(qaynadılmış) , ümumiyyətlə tərəvəz və meyvələr olduğu təyin olunmuşdur. Buradan da aydın olacağı kimi lif nisbəti yüksək qidalar tox qalmağımızı təmin etdiyi kimi cəmdə daha balanslı kalori götürməyimizə köməkçi olacaqdır. Lif, taxıl, meyvə, çiy və az bişmiş tərəvəzlər kimi bitki mənşəli qidalarda tapılar. Xüsusilə çörək seçimində lif və kalori dəyəri yüksək tam taxıllı buğda çörəklərini seçmək toxluq hissi üçün faydalı olacaq. Mədəmiz boş olduğun zaman bol miqdarda qrelin hormonu çıxarar, buda hipotalamusun yemə istəyi düyməsini basmasına səbəb olar. Yemək yedikdən sonra mədə divarımız sıxılar və qrelin istehsalı dayanar. Qrelin olmadığında hipotalamus “bucağım” düyməsini bağlayar. Aşağı kalorili şorbalar isə qarınınızı doyurmanın başqa bir möcüzəvi yoludur. Xüsusilə tərəvəzli və quru paxlayla bol olan şorbalar bəsləyici olmalarıyla yanaşı toxluq hissidə yarada bilər. Ancaq bu vəziyyət yalnız həddindən artıq köklər üçün faydalı olacaq. Zəif fərdlərdə yeməkdən əvvəl şorba içmək mədəni dolduraraq əsas yeməyin istehlak edilməsinə maneə törədə bilər. Aclığı gecikdirmənin bir başqa açarı da zülaldır. Zülal zəngin qidalar
,ümumiyyətlə yağlı və karbohidrat nisbəti yüksək qidalara görə daha doyurucudur. Zülalı ağır qidalar arasında; yağsız ət, balıq, süd, pendir, yumurta, quru paxlalar və qabıqlı yemişlər tapılır. Bu qidaları istehlak edərək həm diyetimizdə daha balanslı bir görüntü meydana gətirib həm də çəkimizi idarə altında tutmuş olacağıq. İnsanların iştahlarını azaltmaq üçün istifadə etdiyi bir başqa strategiyada yavaş yeməkdir. Əsas fikir, iştah siqnallarının beyinə çatmasının zaman götürməsidir, o halda yavaş yemək doyma siqnallarına daha çox qulaq asmamız mənasını verməkdədir. Nəticə olaraq, bir çox bəslənmə mütəxəssisi artıq fərqli qidaların enerji sıxlığına, milli litrəsində nə qədər kalori yaratdığını bildirir. Bəzi yeməklər (xüsusilədə yağlı yeməklər) enerjisi sıx yeməklərdir, kiçik bir həcmdə çox çox kalori yaradarlar. Bir şəkər qaşığı zeytun yağı ilə 1 qab tərəvəzdə aşağı yuxarı eyni miqdarda kalori yaranır. Ancaq bir qab dolusu tərəvəz sizi daha çox doyuracaq. Enerji sıxlığı yüksək qidalar yeyərsinizsə çox kalori götürərsiniz.Unutmayın hər diyet
hər bir adama ayrı ayrılıqda məxsusdur. Hər kəs üçün istifadə edilə bilinməsi mümkün deyil.
XƏBƏR LENTİ
Günün qoroskopu:Vaxtınıza dəyər verin!
ABŞ çoxdan gözlənilən qətnaməni qəbul etdi
Sabahdan 8 rayonda analoq televiziya yayımı dayandırılacaq
Bakı metropoliteni Yeni ilə necə hazırlaşır?
Ronaldu və Messi olmayan yerdə: ilin ən gözəl qolunu kim vuracaq?
Halle Berry gözəlliyinin sirri
Uşağı bəzi əxlaqsız saytlardan qoruyaq
"Doğduğun ev kaderindir" serialı ilə bağlı yeni qərar
İştahasız uşaqları yedizdirməyin 5 yolu
Məşhurların çəhrayı saçları
İllər sonra etiraf etdi: Mən uşaqkən anam məni 80 yaşlı ... - FOTO
Ən ucuz Novruz bazarlığını harda etmək olar?-QİYMƏTLƏR
İstanbul su altında
Duz lampası nədir, faydaları nələrdir?
Möhtəşəm gəlinliklər
Azərbaycanda ilk dəfə: yediyimiz ətin nə olduğunu biləcəyik (FOTO)
İsti çay və xərçəng xəstəliyi
Dünyada ən böyük ekstremal əyləncə parkı açılır
Azanı təhqir edən aktrisa həbs olunacaq
2018-ci il bu telefonların ili olacaq - FOTO
Vüqar Həşimovun xatirəsinə ənənəvi turnir təsis olunacaq
Vizasız gedə biləcəyimiz ölkələrin SİYAHIsı
"Venesiya" salatı (foto-resept)
Fitnes salonlarında qarşılaşılan 7 problem
Sağlamlıq, ya gözəllik?
Ordumuz düşmənin səkkiz topunu canlı qüvvəsi ilə birlikdə məhv edib - VİDEO
Qarabağda yeganə Rus Pravoslav Kilsəsi də erməni vandalizminin qurbanı olub - FOTO
Qapı-qapı gəzib su filtri satanlarla bağlı AÇIQLAMA
Quru saçlar üçün yumurta maskası
ABŞ dövlət katibi Rusiyanı yeni sanksiyalarla hədələdi
Azərbaycanda havanın temperaturu 37 dərəcə olacaq
Hər kəs bu yeniyetmədən danışır
ÜST mütəxəssisləri Hindistanda başlayan naməlum xəstəliyin öyrənilməsinə qoşuldu
Məşhur Dr.Dukan arıqlamağın ən asan YOLUNU GÖSTƏRDİ - MÜTLƏQ OXUYUN!
İnsanların mənfi enerjisindən necə qorunmalı?
Ermənistanla sərhədin bir addımlığında - VİDEO
Karantin dövründə icazə ilə bağlı MÜHÜM YENİLİK
Simli qaş trendi dəbdədir
Bakıda yeni yol nişanları quraşdırılır
Ermənistan ordusu Azərbaycan ərazilərini atəşə tutub
3 aylıq əsiri poçtalyon xilas etdi-FOTO
Cem Yılmaz 30 kq arıqladı-FOTO
Metin Haranın yeni sevgilisi Simgedir?-FOTO
Atası Sabirin şeir dəftərini cırıb
Əsl qış çantaları
Günə yaxşı başlamaq üçün 5 idman hərəkəti
Cennifer Lopezdən yeni möhtəşəm klip-VİDEO
Xərçənglə mübarizədə yeni üsul tapıldı
Saçları uzadan xardal yağı
Özünə inam testi
- ŞƏRHLƏR