Fevral ayının 14-ü Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri (HHQ) günüdür. 1992-ci ildən bəri hər il qeyd olunan bu bayramın qısa tarixcəsini xatırlamazdan əvvəl ilk hərbi təyyarəçimiz Fərrux ağa Qayıbovdan bəhs etmək məqsədəuyğun olar. Fərrux ağa Qayıbov 1891-ci il oktyabr ayının 2-də Qazax qəzasının Qıraq Salahlı kəndində dünyaya gəlmişdir. Qafqaz Leyb-Qvardiya Konvoy Eskadronunun dördüncü müsəlman vzvodunun yunkeri Məmmədkərim ağanın oğlu idi. Atasını cavan ikən itirən Fərrux ağa Qayıbov əmisi Səməd ağa Qayıbovun himayəsində böyüyür. Qeyd edim ki, Səməd ağa Qayıbov öz dövrünün maarifçilərindən idi və Fərrux ağa Qayıbovun təhsili ilə yaxından məşğul olurdu. Elə həmin kənddə 5 sinifli məktəbi bitirib, uzaq qohumu Əliağa Şıxlinskinin məsləhəti ilə Tiflis Kadet Korpusunda oxuyur.
1910-cu ildə təhsilini əla qiymətlərlə bitirdikdən sonra, Peterburq Konstantin Topçuluq Məktəbinə daxil olur. 1913-cü ildə hərbi məktəbi başa vurub podporuçik rütbəsi alır. Fərrux ağa Qayıbov xidmət etmək üçün 39-cu artilleriya briqadasına göndərilir. Daha sonra isə məşhur İlya Muroments -16 ekipajına qəbul edilir. I Dünya Müharibəsi başlayanda Fərrux ağa Qayıbovu Qərbdəki 11-ci Aviasiya korpusuna göndərirlər. Poruçik Fərrux ağa Qayıbov 1916-cı il sentyabrın 12-də Qərb cəbhəsi qərargahının tapşırığı ilə Borınaya hücum edir. Onun təyyarəsinə 4 alman qırıcısı hücuma keçir. Qayıbov onların üçünü məhv edir, lakin aldığı zərbədən təyyarə ilə yerə çırpılaraq həlak olur. Almanlar təyyarəçinin igidliyinə heyran qalırlar. Sabahsı gün almanlar tərəfdən Qayıbovun və heyətinin qəhrəmancasına vuruşaraq həlak olduğu və həmin ərazidə şərəflə dəfn edildiyi yazılmış kağız atılır. Fərrux ağa Qayıbovun təyyarəsi almanların müharibə boyunca vurduğu yeganə rus bombardmançı təyyarə olur. Uzun müddət poruçik Fərrux ağa Qayıbovun dəfn olunduğu yer naməlum olaraq qalırdı. Belarusiyalı könüllülər Boruna qəsəbəsi yaxınlığında Fərrux ağa Qayıbovun məzarını aşkar etmişlər.
1992-ci il aprel ayının 8-də baş leytenant Vaqif Qurbanov keçmiş sovet ordusunun Sitalçay aerodromundan "Su-25" döyüş təyyarəsini qaçıraraq Azərbaycan ordusuna gətirir. Bununla da Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələrinin ilk qırıcı təyarəsi olaraq qəbul edilir. Hacı Zeynalabdin Tağıyev adına hərbi aviasiya alayının komandiri, polkovnik V. Kravtsov (Qeyd edim ki, o, Azərbaycan HHQ-nin ilk komandanı olmuşdur) və polkovnik-leytenant A.Pleşin səyləri nəticəsində bu bazalardakı sovet aviasiyasına məxsus təyyarələr Azərbaycan ordusunun tabeçiliyinə verilir. 1992-ci ildən Azərbaycanda Hərbi Hava Qüvvələri ilə bağlı islahatlar dövrü başlanıb. Həmin il bu qurumun strukturu milliləşdirilib. General-mayor Rail Rzayev HHQ-nin komandanı təyin edilib. Sonra Hərbi Hava Qüvvələri Hava Hücumundan Müdafiə Qoşunları ilə birləşdirilib. General-leytenant rütbəsi alan Rail Rzayev Hərbi Hava Qüvvələri və Hava Hücumundan Müdafiə Qoşunlarının (HHQ və HHMQ) komandanı kimi fəaliyyətini davam etdirib.
Atəşkəs müqaviləsi (1994) imzalandıqdan sonra Azərbaycanda başlanan hərbi islahatların mərkəzini HHQ və HHMQ təşkil edib. Çünki işğal olunmuş Azərbaycan əraziləri yüksək relyefə malikdir və geri qaytarmaq üçün qırıcıların, hərbi təyyarələrin və hava hədəflərini vuracaq texnikaların əvəzi yoxdur.
Azərbaycanın Ali Hərbi Təyyarəçilik Məktəbi milli hərbi təyyarəçilərimizin buraxılışına 1997-ci ildən başlayıb. 2005-ci ildən etibarən Azərbaycanda müdafiəyə ayrılmış vəsaitin bir hissəsi məhz HHQ və HHMQ-nin dirçəldilməsinə sərf edilir.
İndiki dövrdə Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələrinin pilotları MDB məkanında ən çox uçuşlar keçirmiş pilotlar hesab edilir. Azərbaycan pilotları əsasən Azərbaycan Ali Hərbi Təyyarəçilik Məktəbində hazırlansa da, Türkiyə, Ukrayna, ABŞ və bir sıra ölkələrdə ixtisasartırma kursları keçirlər.
Vətənimizi qoruyan "şahinlərimizi" bu gözəl bayram münasibəti ilə təbrik edir, onlara cansağlığı, uzun ömür və aydın səma diləyirik.
XƏBƏR LENTİ
Günün qoroskopu:Məqsədli olun!
4 yaşlı uşağa ömürlük həbs cəzası verildi
1 günə izləyicilərinin sayı 2 milyona çatdı - FOTO
İcaze.e-gov.az vasitəsilə hərəkətinə icazə verilən şəxslər - SİYAHI
Zeynəb Bastık bir reklamdan 500 min qazanacaq
3D rəsmləri ilə tanınan Stefan
Xanımından Kıvançla bağlı romantik paylaşım
Tarkan gözəllik salonu açır-FOTO
Pianonun ruhumuzla valsı: Evgeniy Grinko
AQTA-dan toylara icazə verilməsi ilə bağlı AÇIQLAMA
Hande Ataizinin gözəllik sirri məlum oldu
Uşaq xəstəxanaları
Müxtəlif dizaynlı saatlar
Barak Obamadan İrana jest
Ermənistan radioaktiv tullantıları Qarabağda yaya bilər
Altıncı hissi gücləndirməyin yolları
Alimlərin yeni iddiası: Buzlaşma dövrü 2020-də başlayacaq
Megan Marklın təbii saçı hər kəsi təəccübləndirdi-FOTO
Hava haqqında
Culiya Robertsdən dəyərli məsləhətlər
Bakının küçələrindən biri dəyişir - XƏRİTƏ
Tərəvəzli makaron (foto-resept)
Qadin.Netlilərin maraq dünyası (SON)
Azərbaycanlı boksçu növbəti döyüşünə hazırlaşır
Boğaz ağrısında təbii müalicə üsulları
Qiyməli, pendirli sousda kannelloni (foto resept)
Alişan uşaqlıq FOTOsunu yaydı
Valideyn-övlad münasibəti və narkotiklər
Qarşı cinslə necə tanış olmalı?
Koronavirus onu da vurdu - FOTO
Başınız sağ olsun - Avrasiya öldü...
Rus bulkası "Vatruşka", Sadə bulki və Sosiskalı peraşki (foto resept)
Hikmət Hacıyev: “Erməni işğalçıları əhalimizə qadağan edilmiş silahlardan atəş açırlar” - VİDEO
2050-ci ildə kosmik lift istifadəyə veriləcəkgünün
Satışa çıxarılan Harry Potter evi: De Vere House
Rəngarəng corab modelləri
Yaşamaq üçün ən yaxşı şəhər seçildi
2015 yay ayaqqabıları
İspanaqlı börək (foto-resept)
Bakıda "çolaq" işıqfor
Bakının ən təhlükəli sürüşmə əraziləri açıqlandı - SİYAHI
Xəstəliklərimiz özünü dırnaqlarımızda göstərir
Həddindən artıq yemək istəyinə səbəb olan hallar
2017-nin yaz trendi ayaqqabıları
Miranda Kerridən AÇIQLAMA
Azərbaycanda bütün məzarlıqlar eyni olacaq - QANUN LAYİHƏSİ
Xəzəri Bakıda böləcəklər
İcazə alan bəzi şəxslər cərimələnə bilər - RƏSMİ
Boyu kiçik olanların DİQQƏTİNƏ!
150 minlik nişan üzüyü ilə gündəm oldu-Əslində isə-FOTO
- ŞƏRHLƏR