Bəzən ürəyimiz sıxılar və biz heç bir şey edə bilməyəcəyimizi düşünərik. İdarəmizi itirəcəyimizə inanarıq, nəfəs alışımız sürətlənər, sıxışdırar insanı, ölüm gəlir ağılımıza, normal şərtlərdə heç xatırlamaq istəmədiyimiz halda dərinlərdə bir yerə, bir anda, gündəm olar bütün bədənimizdə.
…Ölmək, bu dünyadan tərki-diyar etmək, imtina etmək əlindəkilərdən, qazanılıan hər şeyi buraxmaq... İndilərdə qazandığımız nələri buraxa bilirik gerilərdə, nələri fəda edə bilirik. Çox çətin, heç bir qarşılıq götürmədən buraxa bilmək.
Yaxşı, bunun qəbul edən psixoloji istiqaməti nədir? Nə faydası var ki bizə? Buna psixologiyada altruizm, inanc sistemində isar deyirik, daha bir çox din və nüfuzda bir adı mövcud. Xristianlıqda sandviç nəsli deyilir bu vəziyyətə, yəni həm özünə, həm ailəsinə, həm uşaqlarına yetişən nəsil deyə təyin edirlər. Xoşbəxtliyi belə axtarırlar və tapdıqlarını söyləyirlər.
Yenə Mövlananın bir sözü var: "Bir şam digər bir şamı alovlandırmaqla işığından bir şeylər itirməz". Bəli, itirməz, əksinə qazanar. Digər bir faydası ortaya çıxar ki, o da işə yaradığını hiss edən insan, özünə ehtiyac olduğunu düşünən insan depressiyaya girmə ehtimalı olduqca aşağıdır. Çünki yaşatma məqsədilə yaşayır. Burada təbii ki, ifrata düşməmək, hər vəziyyətdə balanslı olmaq lazımdır. Özünüzü həddindən artıq əldən salmaq da bir problemdir, hətta özünü heç düşünməmək də xəstəlikli bir düşüncə formasıdır. Həddindən artıq etmə halı da psixoloji problemdir, iç qarşıdurmadan fədakarlıq edərək çıxmağı bacarmaqdır.
Fransız August Comte düşünür: hər fərdin digərlərinin haqlarının qorunmasında, ya da insanlığın daha yaxşıya çatdırılmasında əxlaqi məsuliyyətinin olması altruizm olaraq adlandırılan etik qaydanı meydana gətirmişdir. Altruizm, digərlərinin mənfəətlərini öz mənfəətlərindən üstün tutaraq digər insanlara xidmət edilə bilməkdir.
Altruizmin kollektiv məsuliyyət anlayışını ortaya çıxaran fikri bir yanaşma olduğunu söyləyə bilərik. Çünki kollektiv məsuliyyət anlayışı həm zərərə səbəb olan şəxsləri sorğulayar və həm də bu şəxslərə zərər yaratmalarına icazə verdikləri üçün bütün digər insanları da günahkar tutar. Çünki hər şəxsin daşıması lazım olan fərqli məsuliyyətlər vardır. Məsələn, hökumətlər vətəndaşlarının vətəndaşlıq haqlarını qorumaqdan məsuldurlar, şirkətlər işçilərinin insan haqlarına hörmət göstərməkdən və bu haqlar mövzusunda onları cəsarətləndirməkdən məsuldurlar, vətəndaşlar qanunlara uyğun gəlməkdən məsuldurlar və vətəndaş cəmiyyət quruluşları isə kollektiv şüur yaradaraq qərar vermə müddətlərinə aktiv iştirakı təmin edərək, ictimai rifah səviyyəsinə qatqı yaratmaqdan məsuldurlar.
Kollektiv şüur fransız ictimai alim Emile Durkheim tərəfindən yaradılmış termindir. Kollektiv şüur meydana gətirmək fərdləri paylaşdıqları bənzər dəyər və ya dəyərlər ətrafında bir araya gətirmək mənasını daşıyır və STK-lərin təşəkkül etməsində əhəmiyyətlidir. Yəni "mən" olma vəziyyətindən "biz" olma vəziyyətinə keçməkdir ki, bu vəziyyət insani mənada mərtəbə qət etmək, özünü tamamlamaq yolunda böyük addımdır.
Bu ekoloji sistemdə nə olduğunun əhəmiyyəti yoxdur. Bir işin ucundan tutmaq, sistemdə işə faydalı olduğumuzu görmək xoşbəxtlik bəxş edən və bəsləyici bir hərəkətdir.
XƏBƏR LENTİ
6000 illik cins parça tapıldı
"Qara bazar"da üzü qaraldılan manatımız
Sabahdan hava kəskin dəyişir
Azərbaycanda yeni zavod tikiləcək
Bülent Ersoy 6 saata 500 min xərclədi-FOTO
Fransalı deputatlar Qarabağa səfər ediblər
Düşüncələrimizə məsafə qoymağı bacarmaq
Bol tərəvəzli skumbriya(foto resept)
Rusiya Suriyada 3 uşaq öldürdü
Xərçəngin yox edilməsində YENİ ERA BAŞLADI: Sadəcə 3 aya...
Evliliklərdə uyğunlaşma varsa yaş fərqi problem olmaz
Almaniya - Braziliya: hansı kanalda?
Selin Dionun makiyajsız halı sevənlərini qorxutdu-FOTO
Kəlləyə bənzəyən asteroid yaxınlaşır-FOTO
Emel Sayın 73 yaşını səhnədə qeyd etdi-FOTO
Saçlarınızı 5 addımda uzadın
Putinin xəbərdarlığı Obamanı özündən çıxardı
Salfet üçün üzüklər
Bakıda nəqliyyat vasitələrinin hərəkətinə məhdudiyyət qoyula bilər - RƏSMİ
Azərbaycan dünya ikincisi oldu!
ABŞ-dan Rusiyaya müharibə siqnalı
Budurmu sevgi?
Hava haqqında - 29.08.2013
COVID-19 velosiped sənayesi üçün fürsət oldu
İlk sualtı mağaza açılacaq
Kənan Doğulu Beren Saata mahnı həsr etdi
Kibariye borc ödəmək üçün evini satdı-FOTO
Kimlərin qapanma günlərində işləyəcəyi açıqlandı - RƏSMİ
Tufandan sonra qırılmış ağacdan heykəl düzəltdi
Uşaqların üzməsi üçün 3 səbəb
Şakiraya 6 cinayət işi açıldı
Dinarın dünyaya gəlişi
Obama xalqını təhqir etdi
Qaranlıq beyni inkişaf etdirir
Klublarımız Çempionlar Liqası ilə vidalaşdı
Maraqlı arxitekturaya sahib yerlər
Meqan Markl Kral ailəsinin əsas qanunu pozdu-FOTO
Məşhur futbolçunun 300 milyonu oğurlandı
Kor olmaq istəmirsinizsə, ondan uzaq durun
Bu abituriyentlər ali məktəblərə imtahansız qəbul olundular - SİYAHI
Uşağı gələcəyə sağlam hazırlayaq (1)
Günün qoroskopu: istənilən məsələnin həlli çətinləşir
İşğaldan azad olunan doqquz yaşayış məntəqəsi hansı rayonlara məxsusdur?
42 yaşlı aktrisadan yeni hamiləlik pozu
Doğulmağın, yaşamağın çətin - getməyin asan olduğu bədbəxt ölkə
Əyləncəli ev heyvanları
Hansı kişilər kök qadınları sevirlər?
Hande Erçel arıqladı-FOTO
Gigi Hadid çılpaq FOTOsessiya etdirdi
Tarixin ağ ləkələri
- ŞƏRHLƏR