BBC Future Proqramı çərçivəsində 21 Oktyabr tarixində “Dünyanı Dəyişdirən Fikirlər” adlı konfrans keçirilmişdir. Konfransda elm, texnologiyalar və sağlamlıq haqqında yeniliklər müzakirə edilmişdir. Əsas müzakirə olunan məsələlərdən biri də kosmosda insan koloniyalarının qurulması ilə bağlı olmuşdur.
Planetimizdə əhali sayının sürətlə artması nəticəsində yaranan ərazi və resurs problemləri insanları yeni dünya axtarmağa məcbur edir. SpaceX adlı kosmik turizm şirkətinin sahibi Elon Mask bildirir ki, “Hər hansı bir fəlakət nəticəsində insan varlığını qorumaq üçün başqa planetlərdə yaşamağa imkan verən araşdırmalar vacibdir”. Kosmik koloniya haqqında ilk fikiri 1920-ci ildə Avstriyalı roket dizayneri Herman Potoçnik irəli sürmüşdür. Potoçnikin xəyal etdiyi layihə UFO-ya bənzər dairəvi kosmik aparat yaratmaq idi. Bu aparat süni yer cazibəsi yaratmaq üçün fırlanacaq və enerjini isə günəş palelləri vasitəsi ilə əldə edəcəkdi.
Digər alimlər isə kosmosda koloniya qurmaq əvəzinə başqa bir planetdə ya da Ayda insanın yaşaması üçün lazımi vasitələri özündə birləşdirən süni biosfer yaratmağı daha ağlabatan hesab edirlər. Bu sahədə ilk layihə “Mars 2025”-dir, hansı ki həmin ilə qədər Marsda yeni mədəniyyətin yaradılmasını nəzərdə tutur.
Bəs kosmosda yaşayış necə təşkil olunacaq?
Beynəlxalq Kosmos Stansiyası təcrübəsi kosmik koloniyalarda qarşılaşılacaq problemlər haqqında ilkin fikir yaratmağa kömək edir. Beləki, stansiyada 6 nəfər ekipaja su daşımaq üçün ildə 2 milyard dollar maliyyə vəsaiti xərclənir. Qida və oksigen tədarükünü nəzərə aldıqda xərclər daha da artır. Bu səbəbdən də öz-özünü təmin edən kosmik koloniyanın yaradılması zəruridir.
Digər önəmli problem insan orqanizminin qarşılaşa biləcəyi problemlərdir. Yer cazibəsinin az olması nəticəsində sümük və əzələlərdə zəiflik və başda təzyiq yüklənməsi yaranacaqdır. Bu nəticədə ömürlük və ya müvəqqəti göz xəstəliklərinə səbəb olur. Kosmik radiyasiya katarakt və xərçəng xəstəliyi riskini artırır. Moskva şəhərində Mars 500 layihəsi çərçivəsində 6 nəfər 520 gün ərzində 80 metrlik bir ərazidə yaşamaq məcburiyyətinə qalmış və nəticədə bir çoxunda yuxu, qavrama, depressiya kimi problemlər ortaya çıxmışdır. Kosmik koloniyalarda bu cür problemlər aradan qaldırılmalıdır.
Kosmosda doğulan və yaşayan insanlar bizdən fərqlimi olacaq?
Tətqiqatlara görə bu cür izolə edilmiş koloniyalarda yaşayan insanların özlərinə xas mədəniyyətləri olacaq. Bəlkə öz dillərini yaradacaqlar, hətta bəzi fiziki xüsusiyyətlərə sahib olacaqlar.
Portland Universitetinin professor Kameron Smitə görə 2000 insandan ibarət olan bir kosmik koloniyanın sakinləri 300 ildən sonar bizdən fərqli bir görünüşə, fərqli davranış formalarına, saç quruluşuna, fərqli dəriyə, aşağı yer çəkiminə uyğun manevr etmək bacarığına malik hündür bədən quruluşuna və.s malik olacaqlar. Smitə görə, hətta bu koloniyalarda genetik mühəndislik yolu ilə yeni orqanlar belə yaradıla bilər. Məsəl üçün, kosmik şüalardan qorunmaq üçün orqanlar və yaxud karbondioksidi oksigenə çevirə biləcək qəlsəmələr yaradılacaq. Bu yolla artıq insan süni biosferdən çıxaraq yeni evlərinə tam olaraq yerləşmiş olacaq.
XƏBƏR LENTİ
Ətli tərəvəzli soba kababı (foto resept)
Qadin.Netlə birlikdə hamiləlik (XXIII həftə)
General-mayor Ramil Əsgərov vəzifəsindən azad edildi
Pomidor-limon diyeti
Tələbələrin təqaüdləri artırıldı
Azərbaycan tarixindən yüz şəxsiyyət-23
Uşaqların ailədaxili vəzifələri
Azərbaycanda qaz təchizatında məhdudiyyətlər olacaq
Radara düşən sürücülərin nəzərinə
Beyonsun səhnə geyimi sevənlərini heyran etdi-FOTO
Alimlər ŞOKDA: Ayın səthi pasla örtülür
Timati Bakıda restoran açdı-FOTO
Alimlər istənilən səthi sensora çevirməyi öyrəniblər
Ermənistan prezidenti hökuməti və parlamenti növbədənkənar seçkilərə hazırlaşmağa çağırdı
Kapello: ""Real Madrid" Çempionlar Liqasının qalibi olacaq"
Şahzadə Beatris hər kəsdən gizli ərə getdi
ÜST onlayn dərslərin uşaqların psixi sağlamlığına təsirini qiymətləndirib
Məktəbə gedən uşaqları virusdan belə QORUMAQ OLAR
Limonlu-qozlu keks (foto-resept)
Molla Nəsrəddin lətifələri
Kəs və yapışdır-32
Azərbaycan Silahlı Qüvvələri onlardan xilas olur
Gözəllik salonları və bərbərxanalara getmək üçün belə icazə alınmalıdır - AÇIQLAMA
Suriyadan gələn ermənilər də Tovuz döyüşlərinə cəlb olunub - RƏSMİ
Hirslənibsiniz? Bədən və nəfəsi unutmayın!
15 ildir xəstə anasını belində gəzdirir
Necati Şaşmaz oğlu ilə şəkil paylaşdı
Jurnalist olmaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ
Hande Erçel və Kerem Bürsinin yeni serialı bəlli oldu
Qeyri-adi ixtiralar
Koronavirusun İKİNCİ DALДћASI gəlir
Gürcü ekspert: "Ermənistan müharibə istəyir"
FHN rəsmi məlumat yaydı
HAVA necə olacaq?
Karantin günlərində yastıq dəbi
Əsgər yolu gözləyənlər
Gəncədə böyük izdiham yaşanır
Google buludları yoxlayır
CV necə yazılır?
Uşağınızın boğazında çöp qalır?
Təbiətin nəhəngləri
Seren Serengilin əri haqqında ŞOK İDDİA-FOTO
“Bakı Metropoliteni”nə subsidiya azaldılır
İşğaldan azad etdiyimiz Hadrut qəsəbəsinin eksklüziv görüntüləri - VİDEO
Litvalı jurnalist: “Ermənistan mülki obyektlərin içərisində raket qurğuları yerləşdirib”
Bakı bulvarının qağayıları hara uçdular?
Pınar Altuğ İMİCİNİ DƏYİŞDİ-FOTO
Paşinyan biabır oldu: Müsahibə zamanı hökumət evinin işığı söndü - VİDEO
Sürücülər, diqqət! - Sabah cərimələnə bilərsiniz
Koronavirusdan ölüm riskini 40 faiz artıran SƏBƏB
- ŞƏRHLƏR