İstirahət halında maddələr mübadiləsi sürəti (kkal / kq / g) leben formasında bir bezdir. Bu ifraz hormonları hüceyrələrdə enerji istehsalının sürətini tənzimləyir. "Əgər tiroid bezi həddindən artıq işləyirsə, tez-tez tərləyərsiniz, bol miqdarda yemək yemənizə baxmayaraq çəkiniz artmaz"- deyən İmperial College London endokrinolog və maddələr mübadiləsi mütəxəssisi Steve Bloom, "Bunun tam tərsinə, tiroid az işləsə tez-tez üşüyərsiniz, iştahınız olmadığı halda çəki almağa dəvam edərsiniz "-deyir. Bloom, maddələr mübadiləsi sürətin bədən ağırlığına nəzarət etdiyini deyir. Ancaq bu faktdan yola çıxaraq sürətli maddələr mübadiləsinin zəif, yavaş maddələr mübadiləsinin kök insanlarda olmasını söyləyə bilmərik. Çünki sistem bu qədər sadə deyil. Bir insanın istirahət halında maddələr mübadiləsi sürətinin çəkilməsində kiçik bir otaqdan istifadə edilir. Çəkiləcək insan təqribi olaraq bu otaqda 24 saat saxlanılır.
Bu arada xaricə ifraz olunan istilik, istifadə edilən oksigen, qəbul etdikləri karbon dioksid və çıxardıqları azot diqqətlə ölçülərək ümumi enerji qəbulu hesablanır. Kök və arıq insanları bu üsul ilə qarşılaşdırdığınızda ortaya təəccüblü bir nəticə çıxar. "Kök və arıq iki insanı rahat halda çəkisini çəksəniz, kök insanın daha çox enerji istifadə etdiyini görərsiniz"- deyən Loughborough universitetindən David Stensel, indi bu fərqin səbəblərini axtarır. Əvvəlcə daha iri olan insan normal olaraq daha çox sayda hüceyrəyə malikdir. Ancaq sadəcə hüceyrə sayı deyil, hüceyrənin forması da burda əhəmiyyətlidir.
Əzələ hüceyrələri enerjini, yağ hüceyrələrindən üç qat daha sürətli yandırır. Ancaq əzələ hüceyrələrinin istirahət əsnasında daha çox kaloriyə ehtiyacı olduğunu deyə bilmərik; 1 kq əzələ gündə 13 kalori yandırarkən, yenə sakit halda 1 kq ürək və ya böyrək toxuması 440 kalori yandırar. Kök insanlar daha çox yağa sahib olmaqla bərabər, yağdan təmizlənmiş kütlələri daha çoxdur və orqanları daha böyükdür. Qadınlar eyni yaşda olarkən bənzərliklər olduğu haqda fikirlər var. Təcrübələr əkizlərdə də belə olması fikrini təsdiqlənmişdir. Digər tərəfdən bəzi əkiz cütlərinin, digər əkiz siyahısına nisbətlə üç qatı daha çox çəkili olduğuna şahid olublar. Eyni təcrübə proqramı vasitəsilə çəki itirməyə cəhd göstərən əkizlər də təkrarlanmış və nəticədə oxşar bir vəziyyət ortaya çıxmışdı. Halbuki arıq olanlar enerjini yağdan alırlar. O anda ehtiyacları olmadığı artıq kaloriləri isə kisədə yığılır. Ancaq arıq olanın qanında daha çox qlükoza olduğu üçün qalan qlükoza sonradan istifadə edilməsi üçün yağa çevrilir. Bu prosesdə daha çox enerji itirilir. Bouchard'a görə bu fərqlilik "yanacaq qarışığı"ndakı prosesdən əmələ gəlir. Bu da bəzi insanların bədəninin çox yeməkləri, çəki almayacaq formada daha yaxşı qaldığını göstərir.
Bu fikrə söykənərək işlər görən Denver universitetindən Daniel Bessesen, insanları iki qrupa ayırır: "Köklüyə müqavimətli insanlar", "Köklüyə meyilli insanlar". Yuxu əsnasında kökəlməyə müqavimət göstərən insanlar, həddindən artıq yemək yedikləri vaxt köklüyə meyilli insanlardan daha çox yağ yandırarlar. Yuxunun kökəlmək üzərindəki təsiri mövzusunda hələ qəti bir nəticəyə gəlinməyib. Bessesen bu barədə belə deyir: "Yuxu insanların həyatında çox əhəmiyyətli bir dövrdür. Bu dövrdə beyin, gün içində olub keçənləri bir xatirə formasına salar. Eyni şeyin maddələr mübadiləsi üçün də etibarlı olub-olmadığını yoxlayırlar. Beyin: Bu gün nə qədər yemək yedim? -sualına bir cavab vermək məcburiyyətindədir. Daha sonra bunları yandırar və ya bir gün sonra yediklərini düzəldərək tarazlığı qorumaq məcburiyyətində hiss edər. "Bu iki tip insan mövzusundakı fərqliliyi ortaya çıxartmaq üçün əsasən 24 saatlıq nümunələrdən istifadə edirlər. Halbuki, Bessesenə görə köklük qida həssaslığı sisteminin bütünlüyündə yaşanan bir problemdir. Buna görə sistemi başa düşmək üçün vahid bir yanaşma lazımdır. Bunun üçün də yeməkdə az kaloriylə doymaq lazımdır. Məsələn təqribi 20 yaşlarında olan bir insan 60 yaşındakı bir insana görə 5 kq daha artıq sümüyə sahibdir.
Təbiidir ki, istirahət edərkən maddələr mübadiləsi sürəti hər şeyi aça bilməz. Nə qədər hərəkətli olsanız, o qədər çox kalori yandırarsız. Yenə də bir çox arıq insanın həyatı boyunca heç idman etmədiyi halda kökəlmədiyi halı olur. Bunun sirri nə ola bilər? Hərəkət nizamını bir neçə gün, hətta həftələrlə qorumaq lazımdı. Bu fikri eşitmək istəməyən Bessesen, həddindən artıq yemək yeyildiyindən iki gün sonra köklüyə müqavimət göstərən insanların, enerji baxımından bol olan yeməklərdən uzaq qaldıqlarını və beyinlərinin bu cür yeməklərin görünüşlərinə qarşı reaksiyasız qaldığını söyləyir. Kökəlməyə meyilli olan insanlar həddindən artıq yemək yedikləri günə baxaraq iki və ya üç gün sonra daha yorğun və halsız bir vəziyyətləri ortaya çıxarkən köklüyə müqavimətli insanlar daha aktiv qala bilirlər. Bessesen, "Məncə bu tək bir şey deyil; bütün bədənin bir reaksiyasıdır. Köklüyə müqavimətli insanların bədəni, köklüyə meyilli insanlara görə həddindən artıq qida istifadəsini daha yaxşı manipulyasiya edir"-deyir. Bu arada iştah və maddələr mübadiləsini nəzarət altında saxlayan və göz ardı edilən başqa mexanizmlər da ola bilər. Siçanlar üzərində aparılan təcrübəyə görə kök heyvanlardan götürülən bağırsaq mikrobları nəql edilən heyvanlarda çəki artması görülməyib. Bunun nəticəsində ortaya çıxan iddiaya görə yeməklərdən əldə etdiyimiz qida miqdarı sahib olduğumuz mikroblara bağlıdır. Ancaq başqa axtarışlar bu iddianı rədd edir.
XƏBƏR LENTİ
TQDK elan etdi
Sizlərə Dalai Lama testi...
Azərbaycanlı futbolçu oyun zamanı namaz qıldı
Ərdoğan bu gün and içir
Günün qoroskopu: Stressdən uzaq olun!
Azərbaycan kinosunun Gəray bəyi
Məşhurları təqlid edən italiyalı Emanuele
Ağıl nədir?
COVID-19-dan ən yaxşı müdafiə üsulu açıqlandı
DİN-dən əhaliyə XƏBƏRDARLIQ
Üzümüzə nə yazılıb?
Prezident İlham Əliyev dövlət və hökumət başçılarının şərəfinə ziyafətdə iştirak edib
Kriştianu Ronaldudan inanılmaz fədakarlıq
Əcnəbilərlə evlənən Azərbaycanlı qızların SAYI açıqlandı
Yarımçıq doğulan körpənin dramı
Kim tapar?
Silahlı Qüvvələrimiz erməni mövqelərinə 140 atəş zərbəsi endirib
Ermənistan atəşkəs rejimini pozmaqda davam edir - RƏSMİ
Sükan arxasında telefonla danışa bilməyəcəklər - Yeni qurğu
Sərnişinlərə şad xəbər
Kino-kino oynamaq
Emir Berke Zincidi kimdir?
Novruz çərəzini necə seçməli?
Dünyanı necə dəyişirlər?
Azərbaycanın dünya şöhrətli sənətkarı Müslüm Maqomayevin xatirəsi yad olunub
Bu pərdələr mənzilinizi lüks mənzərəli edəcək
Şahzadənin doğulacaq övladı barədə ŞOK -FOTO
Məşhur aktyor oğulları ilə İstanbulda ölümdən qurtuldu
Zaman səyahətçisindən qorxunc açıqlama-70 dərəcə istilər
Barışdıqdan sonra İLK Dəfə əl-ələ-FOTO
Məşhur rəsmlər günümüzdə
Göz ətrafına qulluq
Günün qoroskopu - 15.11.2013
Deyirəm bəlkə gülək?
Ziyafət geyimləri
Azərbaycanın təbii-coğrafi şəraiti-3 (son)
Məşhur aktyor 8 il azadlıqdan məhrum edildi
Şumaxer üçün şok reklam
Günün Ramazan təqvimi (3 iyul)
Ledi Qaqa bu dəfə “robot” oldu - FOTO
"Elmin ekologiyası" Adlı Seminar Keçirildi!-FOTO
Sahurda nə yeməli, nə yeyilməməli?
1/8 finalın ilk cütlükləri məlumdur
Təhsil Nazirliyindən daha bir yenilik
Günəşdən qoruyan qidalar
Mark Sukerberqdən riyaziyyatçılara 3 milyon dollar
Sirr saxlamağı bacarırsanmı?
Xüsusi icazəsi olmayan nəqliyyat vasitələri necə aşkar ediləcək? - RƏSMİ
Yaponiya Urmiya gölünün bərpasına kömək etmək istəyir
Azərbaycan kinosu ilk dəfə olaraq Kann Kinofestivalının əsas müsabiqə proqramında
- ŞƏRHLƏR