Amerikada yaşadığım illərdə öz evində suda doğuşla bağlı bir çox ananın yanında iştirak etmiş, onlara verdiyim məsləhətlərlə ağrılarının azalmasına köməkçi olmuşdum. 1992-1993-cü illər idi. Türkiyədə o zamanlar köşə yazısı yazdığım bir qəzetin oxucusu olan həkimlə tanış olmuşdum, onunla suda doğuşla əlaqədar məlumatlarımı bölüşürdüm. Birlikdə bir ananın suda uşaq dünyaya gətirməsinə yardımçı olmuşduq. Ananı doğuşdan üç ay əvvəl psixi və emosional sahə üzrə suda doğuşa hazırlamış, hipnozla ağrısız, dərmansız, süni sancısız doğması üçün lazımi tədbirlər görülmüşdü. Ana ilə doğuş günü səkkiz saat boyunca hər mərhələni birlikdə müşahidə edirdik. Türkiyədə reallaşan bu ilk doğuş növü qəzet və jurnallarda işıqlandırılmışdı. "Sağlam hamiləlik və doğuş" adlı diski anaya təqdim etdim. Bu disk doğuşa hazırlaşan bir çox anaya kömək etməkdədir.
Qeysəriyyə ilə doğuşun son 30 ildə həyəcan gətirən ölçülərə çatması, bəzi xəstəliklərin təəccübləndirən nisbətdə artmasında vacib amillərdəndir. Türkiyə dünyada ən çox qeysəriyyə əməliyyatı aparan ölkələr arasında yer alıb. Bu ölkələrin çoxu inkişaf etməkdə olan ölkələrdir. ABŞ-da, o cümlədən inkişaf etmiş ölkələrdə belə qeysəriyyə əməliyyatı zamanı dünyasını dəyişən anaların sayının təbii doğuşdakına nisbətən dörd dəfə çox olduğunu bilirsinizmi?
Yumurtadan çıxan bala quşlar yumurtadan çıxa bilmək üçün əvvəl özlərinə kiçik bir dəlik açır. Sonra o kiçik dəlikdən sürtünərək çıxmağa çalışır. Əgər quşun yumurtadan daha asan çıxması üçün ona "kömək edərək" dəliyi böyütsəniz, quş qanadlarını inkişaf etdirmədən dünyaya gəlir. Və uça bilmir. Sürtünmə və çətinlik quşa qanadlarını qazandırır. Süni sancı ilə başladılan doğumun da əvəzləri var. Beləcə, körpə inkişafdan qalır. Uşaqlıq borusunda körpə doğulmaq üçün çətin səfər edərkən ağciyərləri inkişafını tamamlayır. Doğuş zamanı uşaqlıq sancıları uşağın bədəni üzərinə təzyiq (masaj) etməsi üçün lazımdır.
Həyatımızın hansı dövründə başdan-ayağa eyni anda masaj oluruq? Bu masaj dəridə sinir hüceyrələrini xəbərdar etdiyi üçün körpə üçün çox əhəmiyyətlidir. Qeysəriyyə doğuşu doğuşdan sonrakı depressiyanı da artırır. Doğuşdan sonra üç ay boyunca depressiv olan anaların uşaqları 10-11 yaşına çatdıqda aqressiv davranırlar. Bu uşaqların sevilmə duyğularında da problem olur, özünə və başqalarına zərər vermə və intihar meylləri, narkotikdən istifadə və depressiya artır. Epidural anesteziya və qeysəriyyə ilə doğulan heyvanların öz balaları ilə heç bir şəkildə maraqlanmadığını bilirsinizmi?
İnsan analarının beyinlərində heyvanlarda olmayan neokorteks, yəni ön beyin olduğu üçün ana qeysəriyyə ilə də doğsa da balalarıyla maraqlanır, amma yenə də təbiətin qanunu budur: insan da məməli heyvandır. Yəni ananın da, körpənin də instinktiv sevmə bacarığında azalma olması qaçılmazdır. Məməli heyvanlar "sevmiş kimi" etmir. Onlar təbii olanı bilir, ictimai şərtlənmələrin "uşaq doğmalıyam, zamanı gəldi, hər qadın ailə qurursa ana olmalıdır, ailəm nəvə gözləyir, bir uşağım olsun onunla əylənərəm, yaşlılığımda mənə baxar, uşağımla sevgi aclığımı aradan qaldıraram" kimi yanaşmalar doğru hesab edilməməlidir. Ana sevgisi ilə doğuş sancısı arasında əlaqə olduğu da bilinir. Çünki, təbii doğuşda ana ilə körpə arasında əlaqə yaradan sevgi kokteyli - oksitosin hormonu ifraz edilir və ananın süd istehsalında lazım olan prolaktin hormonunda artım olur.
Anada da, körpədə də sevgi istəyi artır. Bu sevgi gələcək illərdə əks olunur və insanın həyat seçimini təyin edir. Qeysəriyyə haqqında kitabı nəşr edilən Dr. Michael Odent suda doğuş və evdə uşaq dünyaya gətirmə mövzusunda inqilab yaratmış humanist həkimdır. Onun etdiklərini, düşüncələrini və fəaliyyətini uzun illərdir izləyirəm.
Dr. Odent körpəni ağac meyvəsinə bənzədir. Bir ağacın meyvələri eyni zamanda yetişməz. Vaxtından tez qoparılan meyvə ləzzətsiz olar və tez çürüyər. Körpə də elədir. Bəzi körpələrin doğulmağa hazır olması üçün daha uzun zamana ehtiyacı olar. Qeysəriyyə günü əvvəldən təyin olunur.
Həftələrə görə hesablanan doğuş tarixində körpə doğulmamışsa, uşaq "zorla doğuzdurulmalıdır" deyir.
Meyvəni budağından vaxtından tez dərmək olmaz. Yalnız doğuş üçün insan təbiətinə uyğun doğuş evlərinin Türkiyədə də yaradılacağını güman edirəm.
Bir şey daha əlavə edim - hər vaginal doğuş da təbii doğuş deyil! Doğuşda kəsik atılırsa, süni sancı dərmanlarından istifadə edilirsə, həmin doğuş təbii doğuş sayılmır. Bu saydıqlarımızın çoxu həkimlərin iddia etdiyi kimi zərərsiz deyil. Ana üçün də, körpə üçün də əks təsiri vardır. Doğuşa hazırlanmaq mayalanmadan əvvəl başlayar. Əlimizdən gəldiyi qədər nəşr etdiyimiz kitablarla yeni nəsil analarını məlumatlandırmağa cəhd göstəririk. Uşağınız oğlandrsa, sünnət etdirmədən əvvəl dörd illik araşdırmanın məhsulu olaraq yazdığım "Sünnət" kitabını oxumağınızı tövsiyyə edirəm. Bu, sizin bir valideyn kimi uşağınıza qarşı məsuliyyətiniz və vəzifənizdir. Gələcək nəsillərin daha sağlam olması valdeyindən asılıdır.
XƏBƏR LENTİ
Adobe Photoshop (Dərs-18)
Xidmətçilər kraliçanın iqamətgahını tərk etdi
Pelin Karahan plastik əməliyyat olundu?-FOTO
Arvadının 8 il həbsini tələb edir
Rusiyalı Veranın əl işləri
Koronavirusa yoluxan Rüştü Rəcbərin vəziyyəti ağırdır
Azərbaycan quş əti istehsalını 3 dəfə artıracaq
Elza efirə bu eynəklə çıxdı
Avtomobilin təkərindən sıçrayan su paltarımıza düşsə...
"Hədəfimin mənbəyi arzularımdır..."-Xəyalə Muraddan müsahibə
Qaraciyəri təmizləyən 3 tərəvəz suyu
Müəllimlərin istirahəti bitdi
Siqaret çəkənlər kor ola bilərlər!
Melanya Trump Helsinkiyə paltoda getdi-FOTO
Uşağa yod çəkərkən diqqətli olun! - PEDİATR Xəbərdarlığı
Brüsseldə Qarabağla bağlı layihə: Ədalətsiz qərar dəyişdirildi
Cəbhədən xəbər var
Cem Yılmazdan AYRILIQ Açıqlaması
İnsanlar hansı yaşda xoşbəxt olurlar?
Professor İlham Rəhimovun kitabı təqdim olunub
HAVA necə olacaq?
Sürpriz yumurtadan çıxan oyuncaq valideyni dəhşətə gətirdi - FOTO
Qəribə qərar: Tutulan hər siçana görə 2 manat pul
Azərbaycandakı uzunömürlülərlə bağlı MARAQLI MƏLUMATLAR aşkarlanıb
Ərdogan Azərbaycana başsağlığı verdi
Koronavirusun müalicəsində istifadə edilən dərmanlar bu orqanı sıradan çıxarır
İstirahət gününün HAVAsı
Ramazan ayının ikinci gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
Gümüşü necə parlaq saxlayaq?
Əsaslandırılmamış qeysəriyyə əməliyyatına görə cərimələr tətbiq olunur
Mənzildə olan sayğacların oxunması dayandırılır - RƏSMİ
Cəbhədə güclü atışma
2018/2019 Qış gözəllik trendləri
Azərbaycan üçün Ramazan və Namaz vidgeti
Everestə qalxmaq ucuzlaşdı
Gözəllik salonları müxtəlif xəstəliklərə yoluxma riskini artırır
Yeni il oyuncaqlarının tarixi
Gələn həftə son 68 ilin ən nadir hadisəsi baş verəcək
Azərbaycanda 5 yeni seysmik stansiya quraşdırılacaq
Paltarları niyə ütüləməliyik?
İspan dili 13-cü dərs
Ceyhun Bayramov İndoneziya səfiri ilə görüşdü - FOTO
Azərbaycanda koronavirusa yoluxanların yaşları açıqlandı
Məşhur aktrisa xəyanətlə üzləşdi-FOTO
Azərbaycanda hər 8 nəfərdən birinin maşını var
Gəlinciyi gəlinliyə dəyişdirilənlər
Cizgi filmi deyib keçməyin (1)
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?-27 İyul
İstidə südü bu cür saxlayın
Mobil qurğularda təhlükələr artır
- ŞƏRHLƏR