1992-ci il may ayının 8-nə keçən gecə erməni hərbi birləşmələri keçmiş sovet ordusunun 366-cı alayının hərbi qulluqçularının və 40 zirehli texnikasının köməyi ilə Şuşa şəhərinə hücuma keçdilər. Uzun sürən artilleriya atəşindən və qeyri-bərabər qanlı döyüşlərdən sonra şəhər işğal olundu.
Şuşa işğal nəticəsində ölüm sükutuna qərq olub. Bütün dünyanın, beynəlxalq təşkilatların işğalçı ölkə kimi tanıdığı Ermənistanın silahlı qüvvələri bu şəhərdə Azərbaycan xalqının izlərini silmək, onu unutdurmaq üçün ən ağlagəlməz cinayətlərə əl atmışlar. Qarabağ xanlığının paytaxtı olmuş Şuşa şəhərinin qiymətli tarixi abidələrini dağıdır, milli arxitekturasını silib, istədikləri kimi yenidən qurmağa cəhd edirlər. Nadir tarix-memarlıq tikililəri, qədim abidələr, inanc yerləri, yaşayış binaları, hətta məzarlıqlar dağıdılmış, zəngin muzey və kitabxanaları muzeyləri talan edilmiş, bir vaxtlar təkrarolunmaz təbiətinə görə «Qafqazın cənnəti» adlandırılan yerlər xarabazara çevrilmişdir.
Şuşanın işğalı nəticəsində şəhərdə 195 nəfər Azərbaycan vətəndaşı xüsusi amansızlıqla qətlə yetirilmiş, 165 nəfər yaralanmış, onlardan 150 nəfəri əlil olmuş, 552 körpə valideynlərini itirmiş, 20 mindən artıq əhali isə doğma yuvasını tərk edərək məcburi köçkün vəziyyətinə düşmüşdür. Əsir və girov götürülmüş 58 azərbaycanlının taleyi barədə bu günə qədər məlumat yoxdur.
Şuşa şəhərində azərbaycanlıların tarixi izlərini silmək məqsədilə vandallar 600 yaxın tarixi memarlıq abidəsini, o cümlədən Pənahəli xanın sarayını, Cümə məscidini, Aşağı Gövhər Ağa məscidi, Xurşud Banu Natəvanın evini, Molla Pənah Vaqifin məqbərəsini yerlə-yeksan etmiş, 7 məktəbəqədər uşaq müəssisəsini, 22 ümumtəhsil məktəbini, mədəni-maarif, kənd təsərrüfatı texnikumlarını, orta ixtisas musiqi məktəbini, 8 mədəniyyət evinin, 22 klubu, 31 kitabxananı, 2 kinoteatrı, 8 muzeyi, o cümlədən Şuşa tarix muzeyi, Dövlət xalça muzeyinin filialı və xalq tətbiqi sənəti muzeyi, Qarabağ dövlət tarix muzeyi, turist bazasını, Qafqazda yeganə Şərq musiqi alətləri fabrikini dağıtmış, buradakı nadir sənət incilərini talamış və məhv etmişlər. Ermənilər insanlığa sığışmayan vəhşiliyə də əl atdılar: Üzeyir Hacıbəyov, Bülbül, Natəvan kimi tarixi şəxsiyyətlərin heykəllərini güllələdilər.
Şəhərin tarixi muzeyinin 5 minədək əşyası, Azərbaycan Xalçası və Xalq Tətbiqi Sənəti Dövlət muzeyi Şuşa filialı, Dövlət Qarabağ Tarixi muzeyinin 1000-dək əşyası, professional Azərbaycan musiqisinin banisi, bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin (300-dən çox əşya), vokal sənətimizin əsasını qoymuş böyük müğənni Bülbülün (400-dək əşya), görkəmli musiqiçi və rəssam Mir Mövsüm Nəvvabın (100-dən çox əşya) xatirə muzeylərinin fondları qarət edilib. İşğal olunmuş ərazilərdə erməni işğalçılarının özbaşınalığı, tarix və mədəniyyət abidələrimizin dağıdılması və qəsdən korlanması “Silahlı münaqişə baş verdikdə mədəni dəyərlərin qorunması haqqında” 1954-cü il Haaqa Konvensiyasına, “Ümumdünya mədəni və təbii irsin mühafizəsi haqqında” YUNESKO-nun 1972-ci il konvensiyasına ziddir.
Azərbaycan xalqının mədəniyyətinin, əsrarəngiz musiqisinin beşiyi sayılan, tarixi Azərbaycan torpaqlarının əbədi və ayrılmaz parçası, böyük alimlərin, bəstəkarların, şairlərin vətəni olan Qarabağın paytaxtı – Şuşa şəhəri artıq iyirmi ildir ki, təcavüzkar Ermənistan Respublikasının işğalı altındadır. Düz iyirmi ildir ki, yadlar tapdağı olan Şuşa ölüm sükutuna qərq olub. Bütün dünyanın, beynəlxalq təşkilatların işğalçı ölkə kimi tanıdığı Ermənistanın silahlı qüvvələri bu şəhərdə Azərbaycan xalqının izlərini silmək, onu unutdurmaq üçün ən ağlagəlməz cinayətlərə əl atmışlar. Qarabağ xanlığının paytaxtı olmuş Şuşa şəhərinin qiymətli tarixi abidələrini dağıdır, milli arxitekturasını silib, istədikləri kimi yenidən qurmağa cəhd edirlər. Nadir tarix-memarlıq tikililəri, qədim abidələr, inanc yerləri, yaşayış binaları, hətta məzarlıqlar dağıdılmış, zəngin muzey və kitabxanaları muzeyləri talan edilmiş, bir vaxtlar təkrarolunmaz təbiətinə görə «Qafqazın cənnəti» adlandırılan yerlər xarabazara çevrilmişdir.
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Ceyk "Facebook" yaradıcısı Markın atdığı zibillərlə dolanır-FOTO
Hamiləlikdə dəridə yaranan çatlardan necə xilas olmaq olar?
XƏBƏRDARLIQ: Avropa suyun altında qalacaq
"Çukur"un ulduzu TANINMAZ HALDA-FOTO
Dəbli kostyumlar (1)
Köhnə telefon köşkləri indi...
Pəhrizi pozan bəhanələr
BÜRCLƏR bizə nə vəd edir?- 3 fevral
Azərbaycanda koronavirusdan rekord ölüm qeydə alındı
"Bakı-2015"-də əcnəbi idmançıların xərclərini Azərbaycan ödəyəcək
İrəvanda böyük partlayış olacaq
Pəhrizsiz və idmansız arıqlayın
Qışda hansı ətirlərdən istifadə etməli?
İsti havalarda tərlətməyən saç modelləri
Aya Sofyaya imam və müəzzin təyinatı olub
Günün ulduz falı
Məryəm Uzerli Al Paçino ilə - FOTO
Dünyanın ən mistik körpüləri
Körpənizi hovuza nə vaxt apara bilərsiniz?
Ermənistana yeni Xarici İşlər naziri təyin olundu
Bu da uçan maşın
DİM abituriyentlərə müraciət etdi
Çuğundur və gavalı salatı (foto resept)
Xanımlarımız üçün babetlər
"Köhnə bakılılara yeni ev" fırıldağı açıldı
Adrina və Metin evlənirlər-FOTO
Baş infeksionist Azərbaycanda COVID-19-a yoluxanların vəziyyətini açıqladı
Gözəllik sirləri
Azərbaycanda daha altı nəfər koronavirusdan öldü: 396 yeni yoluxma
Erməni terroru-3 (Xocalı soyqırımı)
Qadın.Net-lilərin ilk şərhləri (1-ci hissə)
Yayda formada olmaq üçün 5 məsləhət
Bayraq Meydanı Kompleksinə tur
Atomdakı qüsursuz nizam
Düşmənin başına od ələyən qəhrəman artilleriyaçılarımız - VİDEO
"FaceApp" iddialara cavab verdi
Azərbaycan Avropa Parlamentinin seçkiləri müşahidə missiyalarının göndəriləcəyi prioritet ölkələr siyahısına salındı
Lənkəran şəhər 5 saylı uşaq bağçası bu yaxınlarda istifadəyə veriləcək
Dünya ustadları Şəkidə
"Qalatasaray"da ciddi itki
Limon mürəbbəsi (foto-resept)
Sirli məkanlar
Dəbli kəmər kombinləri
Bu gün Azərbaycanda Gənclər Günü qeyd olunur
Fransanın xarici işlər naziri istefa verdi
Günəş tutulması baş verəcək
Öz təbibin ol
İdman edərkən diqqət etməli olduğunuz 5 qayda
Ermənistan ordusu bir neçə istiqamətdən mövqelərimizi atəşə tutub
Günün qoroskopu: başqalarının işlərinə qarışmalı olacaqsınız
- ŞƏRHLƏR