Histerektomiya - uterusun (uşaqlığın) çıxarılması əməliyyatıdır. Qadınlarda ən çox tətbiq olunan cərrahı əməliyyatlardan biridir.
Hansı vəziyyətlərdə histerektomiya əməliyyatı edilir?
Uşaqlıq miomaları: Histerektomiya üçün ən öndə gələn səbəblərindən biri uşaqlığın miomalarıdır. Göstərişlər xəstənin yaşı ilə əlaqədar olaraq dəyişir. Uşaqlıq miomaları qadınlarda ən çox rast gəlinən şişlərdir.
Nizamsız qanaxmalar: Histerektomiyaların 20 %-i hormonal səbəblərə bağlı nizamsız qanamalara əsasən edilir. Bu cür xəstələrdə dərman müalicəsi təsirli olmazsa və ya xəstə dərman müalicəsini qəbul edə bilməzsə, əməliyyat edilir.
Aybaşı ağrılarının şiddətli olması: Ağrıları xəstənin gündəlik həyatını çətinliyə uğradırsa, dərman müalicəsi müvəffəqiyyətli olmazsa və xəstə uşaq doğmaq istəmirsə, histerektomiya düşünülə bilər.
Qasıq ağrıları, uşaqlığın sallanması, xərçəngdən öncəki vəziyyət: Uşaqlıqdan qaynaqlandığı düşünülən qasıq ağrıları, uşaqlıq ağzında görülən xərçəng öncəsi dəyişikliklər, uşaqlığın sallanması faktlarında histerektomiya edilə bilər.
Doğum ağırlaşmaları: Təcili histerektomiyalar daha çox doğumla əlaqədar ağırlaşmalarlarda tətbiq olunur. Doğum sonrası uşaqlıq qanaxmasının dayandırılmaması (atoniya), bərpa edilə bilməyən uşaqlıq cırıqları, plasentanın (ciftin) tam ayrılmaması hallarında lazımlı ola bilər.
Bundan başqa, endometrioz (uşaqlıq daxilində olması lazım olan qatın uşaqlıq xaricində olması), uşaqlıq və yumurtalıq xərçəngi, xoşxassəli yumurtalıq şişlərində histerektomiya edilə bilər.
Histerektomiya əməliyyatı zamanı xəstə nələri bilməlidir?
Histerektomiya qərarı xəstə və həkimin ortaq qəbul edəcəyi qərardır. Bir çox xəstə üçün histerektomiya əməliyyatı qərarı çox ani ola bilər. Xəstələr anesteziyanın və cərrahının potensial riskləri ilə qarşılaşarlar. Xəstə əgər menopoz əvvəli dövrdədirsə, aybaşı olma və uşaq doğma qabiliyyətini itirmək və buna adaptasiya olmaq məcburiyyətində qalar. Bir çox qadının maraqlandığı nöqtə əməliyyatın xəstənin qadınlığını itirməsinə, cinsi doyumu azaltmasına və əri ilə arasındakı fərdi problemlərin artmasına səbəb olub-olmayacağıdır. Xəstənin əməliyyatdan sonra özünü pis hiss etmə ehtimalını azaltmaq üçün əməliyyatdan əvvəl onu məlumatlandırmaq və xəstəni hazırlamaq əhəmiyyətlidir. Edilən araşdırmalar histerektomiyanın bir çox xəstədə psixiatrik pozğunluq və azalmış cinsi funksiyalara gətirib çıxarmadığını göstərir.
Histerektomiya əməliyyatı necə keçirilir?
Histerektomiya iki şəkildə tətbiq oluna bilər: qarından (abdominal) və vaginal (uşaqlıq yolu) yoldan. Bu seçim əməliyyata səbəb olan xəstəliyə, insanın anatomik quruluşuna, cərrahın seçim və təcrübəsinə bağlıdır.
Histerektomiyaların 75 %-i abdominal (qarın) yolla edilir. Hansı üsulla edilirlsə-edilsin, histerektomiya üçün uşaqlığı yerində tutan bütün bağlar və qidalanmasını təmin edən bütün damarlar tək-tək xüsusi alətlərlə tutularaq kəsilir və xüsusi tikişlərlə bağlanır. Bu zaman uşaqlıqla yaxın olan sidik kisəsinin, kanalların və bağırsaqların zərər görməməsi təmin edilir.
Əməliyyatdan sonra xəstəyə necə qulluq edilir?
Xəstənin sidiyə çıxması çətin ola biləcəyindən əməliyyatdan sonra 18-24 saat müddətinə kateter taxılır. Əməliyyat günü xəstənin ağızdan qidalanması qadağan edilir. Bağırsaq hərəkətləri başladıqdan sonra maye qidalarla qidalanmağa başlanır. Xəstənin həzm edə biləcəyi şəkildə bərk, qatı yeməklər pəhrizinə əlavə olunur. Xəstənin erkən ayağa qaldırılması damar tıxanıqlığı və sətəlcəm riskini azaldır. Tikişlərin tam yaxşılaşması üçün xəstə əməliyyatdan sonrakı 6 həftə içində çox ağırlıq qaldırmamalıdır. Əməliyyatdan sonra 6 həftə ərzində cinsi əlaqə, xəstə tam yaxşılaşana qədər avtomobildən istifadə tövsiyə edilmir. Bundan başqa, xəstə özünü yaxşı hiss etdiyi müddətdə normal həyatını davam etdirə bilər.
Əməliyyatı keçirən xəstələr nəyə diqqət yetirməlidirlər?
İlk və ikinci həftə çox yorucu işlərdən, ağırlıq qaldırmaqdan və cinsi əlaqədən həkim tərəfindən deyiləcək zamana qədər uzaq olmalıdırlar. Mütləq pəhriz saxlanmalıdır. Ayaqyolunda güc vermək olmaz. Əgər vaginal (uşaqlıq yolu) qanaxması və ya hərarət olarsa, mütləq həkimə xəbər verilməlidir.
Unutmayın!
Histerektomiya yalnız uşaqlığın çıxarılmasıdır. Cinsi əlaqəni təmin edən orqan uşaqlıq deyil, uşaqlıq yoludur. Histerektomiya əsnasında uşaqlıq yoluna toxunulmadığı üçün cinsi əlanin baş verməsində heç bir fərqlilik ortaya çıxmaz. Birlikdə yumurtalıqlar çıxarılmadığı təqdirdə menopauzaya aid əlamət və ağırlaşmalar əmələ gəlməz. Əgər birlikdə yumurtalıqlar da çıxarılmışsa, əməliyyatdan sonra cərrahı menopauza inkişaf edər və hormon müalicəsi dərhal başladılmalıdır.
Vaginal histeroktomiya
Vaginal gisterektomiya uşaqlığın vaginadan çıxarılması əməliyyatıdır.
Hansı vəziyyətlərdə əməliyyat lazımdır?
- Estetik problemlər: yəni uşaqlıq və sidik kisəsinin sallandığı vəziyyətlər.
- Keçməyən aybaşı sancıları.
- Müalicələrə baxmayaraq keçməyən qanaxmalar.
- Səbəbi bilinməyən uşaqlıq və yumurtalıqla əlaqədar yaranan yara və kütlələr.
Əməliyyatdan sonrakı təhlükə əlamətləri:
1. 38 dərəcədən artıq, ya da 24 saatdan uzun sürən 37.5- 37.9 arasında atəş.
2. Ağrıkəsiciylə keçməyən ağrı.
3. Difikasiya aktı (tualetə getmə) əsnasında çətinlik, qarının alt qisimində ağrı, ya da şişlik.
4. Sidiyə getmədə çətinlik, ağrı, yanma, bulanıq və qanlı sidik.
5. Qıçlarında ağrı, şişlik, qızarıqlıq.
6. Sinə ağrısı, öskürək, nəfəs alıb-vermədə çətinlik.
7. Cinsi əlaqə zamanı ağrı, narahatlıq və qanaxma.
8. İstilik basması, tərləmə.
9. Bir saat içində 2, ya da daha çox bez bulayan parlaq qırmızı rəngli qanaxma.
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Sabahın HAVAsı
Daihatsu-dan 8 yenilik
Murat Yıldırım yeni çıxan aktyorlardan danışdı
İlham Əliyev Filippin prezidentini təbrik edib
Dünyanın ən bahalı dərmanları - 1 MİLYONLUQ preparat - FOTO
Bahar güldanını hazırlayın
BMW yeniliyi göstərdi
Emin Ağalarov yeni Video paylaşdı
Ebrudan HAMİLƏLİK açıqlaması
Boyunuzu uzatmaq istəyirsiz?(1)
Dünyanın ən yaşlı pişiyi ölüb
Şeyma Subaşı Yenidən Ana olmaq istəyir
Karrinin xeyri və zərəri
Ronaldunun sevgilisinin ev halı diqqət çəkdi-FOTO
Bu səhnə bəşəriyyəti çox utandıracaq-video
Bakıda yol polisi sürücülərə xəbərdarlıq etdi
Mercedes-Benzin Bionik Avtomobili
Lox-Ness bədheybəti yenidən peyda oldu?-FOTO
Sürətli arıqlama insanı nə hala salır?
Buyurun, söz sizindir - "Bizim Tarla" Yaşıl noxud məhsulu
Dünyadakı analar
Sabahın HAVAsı
Bakıdan qaçan turistlər
Yeni il axşamı hamilələr ehtiyatlı olsun
Almalı pirojna (foto resept)
Burcu Esmersoy BOŞANIR-FOTO
Kişmişli keks (foto resept)
Qız uşaqları, yoxsa "övladlığa verilmə"?
Demet Akalının tərlikləri qiymətinə görə diqqət çəkdi-FOTO
Məşhur rus müğənnisi yenə gündəmdədir-FOTO
Limonun evdarlıqda istifadəsi
Yayın ən zəngin mügənnisi Sibel Can olacaq!
Bu günün hava proqnozu
Türkiyəli bloqqer Ermənistana gedib Xocalı barədə suallar verdi - VİDEO
Yeni il axşamı üçün makiyaj
“Fact Check Karabakh” daha bir erməni yalanını ifşa etdi - FOTO
Leyla və Arzu Əliyevalar sərgi açılışında - Fotolar
Dəmir defisitli anemiyanın profilaktikası
1 İyun Uşaqların Beynəlxalq Müdafiəsi günüdür!
Şaxtada avtomobilə qulluq qaydaları
Dünyanın ən bahalı toyu: gəlinin paltarı 2 milyon dollara alındı
Ən çox danışdığımız xarici dil ölür
Rezidenturada 24 plan yeri boş qaldı
Hərbi vəzifəlilərin hərbi hissələrə yola salınması davam etdirilir - RƏSMİ
Məktəbə getmək neçəyə başa gəlir? - QİYMƏTLƏR
"Sehirli Annem"in aktrisası ikinci dəfə ana oldu-FOTO
Aygünün toy tarixi açıqlandı: 150 minlik orkestr və türkiyəli məşhur müğənni - VİDEO/FOTO
Məşhur müğənninin yoldaşını axtarışa verdilər-FOTO
Yaponiyada 3800 nəfəri gun vurdu
Günün qoroskopu: Fikrinizi cəmləyin!
- ŞƏRHLƏR