Musiqi duyğu və düşüncələri ifadə edən səslərin təşkil sənətidir. Not da bu səslərin simvollaşdırma üzrə yazıya tökülmüş halıdır .
Köhnə Yunan dilindən gələn musiqi sözü səsin və səssizliyin müəyyən bir zaman intervalında ifadə edildiyi bədii bir forma olaraq ifadə edilir. Musiqi bir sənət sahəsi olduğu qədər həm də bir elmdir. Ibtidai insanın təbiətdəki səsləri təqlid etməsiylə başlayan musiqi, günümüzdəki müasir halını alana qədər uzun bir inkişafdan keçmişdir.
Səslərin yüksəkliklərini (incəlik və qalınlıqlarını) və müddətlərini göstərən işarəyə Not deyilir. Təxmin ediləcəyi kimi müəyyən bir zamana qədər musiqinin ötürülməsi ancaq və ancaq qulaqdan qulağa olmuşdur və dəyişikliyə uğraması, unudulmasına qarşı qoyulmuşdur.
Musiqidəki riyazi sirri kəşf edərək yazıya tökmənin ilk təməli dik üçbucaq teoremi ilə bildiyimiz Pifaqor (Pythagoras, M. Ö 530-450) tərəfindən atılmışdır. Pifagor bütün kainatın ədədlər və aralarındakı əlaqələrə görə qurulduğuna inanırdı. Musiqini təhlil etmək üçün də riyazi bir düstur tapmışdır.
Bir rəvayətə görə Pifaqor musiqinin içindəki riyaziyyatı bir dəmirçi dükanının qarşısından keçərkən kəşf etmişdir. Dəmirçi ustasının dəmir döyərkən istifadə etdiyi alətlərə görə dəyişik səslər çıxarması Pifaqorun marağını çəkmiş, dükanı bağlatdıraraq ustaya müxtəlif alətlər istifadə etdirmiş, çıxan səsləri araşdırmış və qeydlər götürmüşdür. Bu hesablamalar nəticəsində Pifaqor telin boyu yarısına endirildiyində səsin aktavına (səs diapazonu) çatdığını, tel 2/3 nisbətinə endirildiyində isə səsin beşlisini (bir səsə görə, üst və ya altdan öz daxil beşinci səsinə beşli deyilir) çatdığını kəşf etmişdir.
Qərb musiqisi 11-ci əsrin əvvələrinə qədər indiki vaxtda istifadə olunan notlardan xəbərsiz idi. Amma 6-cı əsrin əvvəllərində Romalı bir filosof olan Boethius səsləri hərflərlə adlandırdı. Hal-hazırda notaların A, B, C, D, E, F, G şəklində ifadə edilməsinin əsasları Boethius tərəfindən atılmış oldu.
11-ciəsrə gəlindiyində Toskanalı rahib Guidonun (Gui d'Arezzo) uşaqlara ilahi öyrətməyə çalışarkən notları tapdı. İlahini mətnə çevirən Guido, əl barmaqlarındakı girinti və çıxıntıları mətnin ilk hecalarını yazır. Beləcə bir qəm serialının səkkiz notunu birdən sıralamış olur. Bu üsul musiqi tarixində Guido'nun Əli olaraq xatırlanır.
Guido notların adlarını Lohannes Battista ilahisindəki misraların birinci hecasından alır.
Ut queant laxis (“Ut” 12-ci yüzillikdə “do” olmuşdur)
Re- sonare fibris
Mi- ra gestorum
Fa- muli tourum
Sol -ve polluti
Lya- bil reatum
Soncte iohannes (Sonradan 13-cü yüzillikdə “si” olmuştur – Soncte iohannes kelimesinin baş harfleri)
Notalama sistemi səslərin yüksəkliyini qəti olaraq ifadə etməyə başlamasıyla musiqidə böyük bir irəliləmə qeyd edildi. 11-ci əsrdə notların üzərinə düzüldüyü beş xətdən ibarət "Port" nin istifadə edilməsiylə notların yüksəkliyi (do, re, mi ...) və müddəti (birlik, ikilik, dördlük ...) qəti şəkildə təyin olundu.
Müxtəlif səsləri ifadə etmək və bunların bir-birlərinə qarışmasını önləmək üçün səsləri təmsil edən notlar, İngiliscədə və Almancada hərflərlə göstərildi. (C = do, D = re, E = mi, F = fa, G = sol, A = la, B = si-Eng., H = si-Alm.)
Notalama, musiqiçini əzbərdən qurtararaq repertuarın zənginləşməsinə və növlərə ayırılmasına imkan vermişdir. Not sayəsində bir musiqiçi bilmədiyi bir musiqi parçasını notlara baxmaqla ifa edə bilmişdir.
XƏBƏR LENTİ
2015-ci ilin nişan don modelləri
Koronavirusdan sağalanlara peyvənd lazımdırmı? - Mütəxəssis cavab verir
Tibb işçilərindən yaralı əsgərimizə sürpriz - VİDEO
Məşhur aktyor həbs olundu
Dünyanın ən qorxunc xəstəlikləri
76 mindən çox şagird imtahan verəcək
Texnologiyanın səbəb olduğu dəri problemləri
Manat möhkəmləndi
Paris moda həftəsi küçə stilləri
“Titanik” filmini təqlid edən cütlüyün sonu faciə ilə bitdi
Serenay “Yasak elma”da rol alacaq?
Koronavirusa qalib gəlməyin yeganə üsulu açıqlandı
Hörüklü saç modelləri
Bu gün şəhid jurnalistimizin doğum günüdür
“WhatsApp”dan yeni gizlilik müqaviləsi ilə bağlı AÇIQLAMA
Bu qidaları soyuducuya qoymaq olmaz!
Moskvada XİN rəhbərlərinin Qarabağ danışıqları başladı - VİDEO
“Johnson & Johnson” Dağlıq Qarabağ regionu ilə bağlı səhvini etiraf etdi
Messi Ronaldu üçün darıxır
Müəllimlərin işə qəbulu üzrə müsahibənin - NƏTİCƏLƏRİ
Bəylər üçün qalstuk
Subay insanlar sonsuzluqdan əziyyət çəkənlər üçün donor ola biləcəklər?
Heyvanlara divan tutulan yer: zoopark, yoxsa ölüm məkanı?
Hava haqqında - 01.10.2013
Azərbaycanlı musiqiçi İstanbulda konsert verdi
Sevgidə edilən ən böyük səhvlər
Azərbaycanda ödənişli təhsil üzrə qəbul planının ləğvi məsələsinə aydınlıq gətirildi
Hər onuncu ölüm ağ rəngdədir
Çimərlik ayaqqabıları
Dünyada koronavirusa yoluxanların sayı 300 mini keçdi
Makiyaj texnikası
Azərbaycanda digər şəhərlərin ictimai nəqliyyatında da ödəniş kartları tətbiq ediləcək
Bekhemin böyük oğlu məşhur aktrisa ilə evlənir-FOTO
Çinli kişi yoldan keçənləri “pul yağışı”na tutdu - VİDEO
Metin Haradan Adriana Lima AÇIQLAMASI
Hepatitə yoluxmuş xəstələr üçün ümid işığı
"Gülümsəyən depressiya" - müasir cəmiyyətin yeni bəlası
"Qarabağ" tarix yazdı
BALLI TORT (foto resept)
Xroniki burun tıxanıqlığı
Sağlam üsulla qaralma
Danimarkada qəribə hadisə: Koronavirusa görə öldürülən su samurlarının cəmdəkləri basdırıldıqları yerdən çıxdı
Qəzzada atəşkəs pozuldu
Evinizin uğurlu olması üçün, yaxşı iş tapmaq üçün... - Vanqadan məsləhətlər
2019 Couture Moda Həftəsi (2)
Tərz sahibi olmağın yolları
Mistik meşələr
Səmada ifa: Pianoçu hamını heyrətləndirdi - VİDEO
Günün qoroskopu:Səbrli olun!
Pəhriz zamanı immuniteti möhkəmləndirməyin sirri.
- ŞƏRHLƏR