Çox az adam filosoflar qədər məhəbbət iztirabı çəkib. İstedadlarına nə qədər aşiq olsaq da, tarix ağıllı insanların məhəbbət iztirabları ilə doludur.
Şəxsi düşüncələrinə hörmətlə yanaşdığımız, dühalarına heyran olduğumuz, amma romantik, duyğusal seçimlərindən tamamilə uzaq durmalı olduğumuz şəxslərdən bəhs edən Androu Şafferin “Məhəbbətdə bəxti gətirməyən filosoflar” kitabında Sokratdan Nitsşeyə qədər böyük şəxsiyyətlərin romantik həyatları özünə yer alıb. Kitabdan seçmə nümunələr:
İmmanuel Kant — Alman əsilli filosof İmmanuel Kant müasiri olan Fridrix Riçarda görə, həm bədən, həm də zehin nöqteyi-nəzərindən “tozdan belə daha quru adam” idi. Kant hər gününü müəyyən bir təqvimə görə yaşayıb. O qədər planlaşdırılmış idi ki, onun qonşuları belə saatlarını, vaxtını necə keçirməsini, axşam gəzintilərini dəqiqliyi ilə əzbər bilirdi. Kantın gəzinti saatlarına görə ətrafında yaşayan insanlar günün hansı vaxtı olduğunu asanlıqla müəyyən edə bilirdi. Kant evlilik öncəsi yaşanan cinsi əlaqəni əxlaqsızlıq kimi dəyərləndirir və buna birmənalı şəkildə qarşı çıxırdı. Əslində, onun fikrincə, çoxalmaq, nəsli artırmaq məqsədi güdməyən hər bir cinsi münasibət əxlaqsızlıq hesab olunmalı idi. Həm də, cinsi arzu və istəklər yanlış hesab olunurdu, çünki o insanı heyvanlara daha çox yaxınlaşdırırdı. Bu istəklər əldə olunana qədər insanı alovlandırır, əldə olunduqdan sonra isə adiləşirdi.
Kant evlilik öncəsi olan cinsi münasibətləri cinsi köləlik kimi qiymətləndirirdi.
Dahi filosof evliliyi “digərinin cinsi yaşamı boyu mülkiyyətinə haqq” kimi dəyərləndirirdi. Həyatı boyunca Kanta qarşı iki qadında maraq mövcud idi. Ancaq Kant ikisi ilə də maraqlanmadı. Bundan sonrakı illərdə yoxsulluğunu evlənmək istəyinə ən böyük bəhanə kimi göstərmiş və belə izahat vermişdi: “Bir həyat yoldaşına ehtiyac duyduğum zamanlarda heç vaxt onu saxlayacaq qədər pulum olmayıb”. İşin mahiyyəti isə bunda deyildi. Məsələ burasında idi ki, Kant özü üçün müəyyən etdiyi “cədvəl həyatı”na mane ola biləcək heç nəyi özünə yaxın buraxmaq istəmirdi.
Aristotel — “Məhəbbət nə qədər güclü olduğunu ağıllını axmaq, axmağı isə ağıllı edərək göstərir”. Aristotel qadınlara olan münasibəti ilə müasirlərindən müəyyən qədər fərqlənir. Öz əsərlərində dahi filosof qadınları “əhliləşdirilmiş heyvandan bir pillə yuxarı olan canlılar” kimi dəyərləndirir. Qadınlara olan nifrəti səbəbilə o, uzun illər müzakirə obyektinə çevrilib.
Yunan əsilli filosof qadınların təbiətcə heyvanlardan nisbətən bir pillə daha yaxşı vəziyyətdə və ağıllı olduqlarını iddia edirdi.
Aristotel 37 yaşı olanda öz müəllimi Hermesin ögey qızı olan Pitasla evlənir. Aristotelin müəyyən qədər romantik izah verdiyi bu evlilik onun fikrincə, ideal bir evlilik idi. Çünki “ideal evliliklərdə yaş fərqi ən az bizimki kimi olmalıdır” – deyirdi. Tarixi faktlar Aristotelin öz xanımı ilə xoşbəxt bir ailə həyatı yaşadığını göstərir. Pitas cavan yaşda vəfat etdikdən sonra isə Aristotel qızlarını tək böyütməli olur. Bundan sonra o, ikinci bir evliliyə imza atır. İkinci xanımı ilə aralarında mövcud olan münasibətlər haqda faktlara rast gəlinməsə də, onların o qədər də xoşbəxt olmadığı güman edilir.
Aristotel ölümündən sonra birinci xanımının yanında dəfn olunmağı vəsiyyət edir. Buna baxmayaraq, mütəfəkkir həyatının sonuna qədər qadınlara ev heyvanı olaraq yanaşmış və heç nə onun bu münasibətini dəyişdirməyə müvəffəq olmamışdı. Aristotel ölümündən öncə, yazdığı vəsiyyətində birinci xanımının yanında dəfn olunmaq istəyini dilə gətirməkdən başqa, həm də ikinci xanımı haqda yazmışdı: “Mənim ölümümdən sonra, yenidən ailə həyatı qurmaq istəsə, onu dəyərsiz biri ilə evləndirin”.
Ardı var...
Aynur Alimuradbəyli
XƏBƏR LENTİ
Dükan pəhrizi ilə 25 kq arıqladım(3-cü mərhələ)
Qubadlı viran qalmış daha bir kəndindən görüntülər - VİDEO
Xərçəng xəstələrinə müjdə!
Fobiya növləri
Azərbaycanlı alim koronavirusun dərmanını tapıb - VİDEO
İdmançılarmız çinlilərə, türklər ermənilərə qarşı
Asiyanın ən gözəl şəlaləsi
Çin koronavirusa görə doqquz vaksin hazırlayıb
Naxçıvan Muxtar Respublikasının 90 illik yubileyi keçiriləcək
Ərdoğan Əhməd Cavadın şeirini səsləndirdi – VİDEO
Növbəti 4 günün havası AÇIQLANDI
Metropoliten "28 May" stansiyasını təhvil verməyə hazırlaşır
Burak Özçivitin filminə qadağa qoyuldu-FOTO
Öz əllərimiz ilə 8 mart
Kimlərin qapanma günlərində işləyəcəyi açıqlandı - RƏSMİ
Ziynet Salı toy tarixini açıqladı
Hamiləlik dövrləri (11-19 həftələr)
Rezidenturada həkim-mütəxəssis hazırlığı aparılan ixtisaslar üzrə təhsilin müddəti müəyyənləşdi
Piyləri artıran… fruktoza
Prezident İlham Əliyev 20 Yanvar şəhidlərinin əziz xatirəsini yad edib
Hind xalının sirri
Sarkisyan Ərdoğana başsağlığı verdi
Şeyma Subaşı bu dəfə də belə FOTO paylaşdı
Nokia tarixə qovuşacaq
Bonding nədir?
Can Yaman efirlərə qayıdır
Ermənilər Gəncəni atəşə tutdu: 5 ölü, 28 yaralı - YENİLƏNİB + VİDEO
İrem -4 dərəcə şaxtada konsert verdi-FOTO
Uşağın makrozomik olaraq doğulması
"Qarabağ" mərhələ adlasa, kimlə oynayacaq?
Ana Vətənimiz - Uşaqlarımız
Məşhur hind aktyorlarının bu günü
Kişi hansı halda arvadından boşana bilməz?
Qurani-kərim nə zaman indiki formasında toplanılıb?
Qış aylarındakı yaranan öskürək üçün nə etməli?
İngilis dili-Aa (3)
“Danışır Qarabağ!”: Vətənimizin səsini indi hər kəs duyacaq - VİDEOREPORTAJ
Günün ulduz falı
Dəri üçün faydalı olan qidalar
Rahat ayaqqabılar
Mətbəx dizaynı
Sürücülərə XƏBƏRDARLIQ: "Diqqətli olun"
Türkiyə Suriyada hərbi əməliyyatları davam etdirəcək
Rusiya Azərbaycan FHN-ə mobil konteynerlər göndərdi - VİDEO
Təhsil Nazirliyindən modul tipli məktəblərlə bağlı VACİB AÇIQLAMA
Kürdəmirdə 67, bir kəndində 21 nəfər koronavirusa yoluxub - RƏSMİ
Düşmənin atəş nöqtəsi və şəxsi heyəti məhv edilib - VİDEO
Naxçıvandan gələn hərbçilər Şuşadan yaylım atəşi ilə yola salındı - VİDEO
Antarktidada nəhəng deşik tapıldı - FOTO
Tədris saatının azalması müəllimlərin əməkhaqlarına təsir edəcək? - RƏSMİ
- ŞƏRHLƏR