Əlamətləri
İsti havalarda ən əhəmiyyətli problem gün vurmasıdır. Bu zaman bədənin istiliyini nizamlayan sistem pozulur, həddən artıq su və duz itirilir. Qızdırma, təzyiqin düşməsi, nəbzin sürətlənməsi, həddən artıq yorğunluq, əldən düşmə, bədən ağrıları, ürəkdə ritm pozuqluğu, baş ağrısı, narahatlıq, ruhi pozğunluq baş verir. Qarşısı alınmayan günvurma sonradan müalicə olunsa da, heç bir nəticə vermir ki, bu da ya orqanizmdə müxtəlif fəsadlar törədir, ya da ölümlə nəticələnir.
Kimlər risq altındadır?
Xüsusilə uşaqlar, yaşlılar, xroniki xəstəliyi (ürək-damar xəstəliyi, yüksək təzyiq, taxikardiya, tənəffüs sistemi xəstəliyi, böyrək xəstəliyi, diabet və digər endokrin xəstəliklər, qaraciyər xəstəliyi, Alzheimer, Parkinson və s.) olanlar, depressiya və ağıl xəstəliyi olanlar, içkili vəziyyətdə olanlar, tək yaşayanlar, müxtəlif dərman müalicəsində olanlar, hamilə qadınlar və şişmanlar, istidə ağır fiziki işlə məşğul olanlar risq altındadır. Risk fərdi vəziyyətə, istiyə məruz qalma səviyyəsinə, isti havaya adaptasiya qabiliyyətinə görə dəyişir.
İlk yardım
İstidə və ya günəş altında olan şəxsdə qızdırma, həddindən artıq halsızlıq, huşunu itirmə və ya dəridə həddindən artıq quruluq fərq edilsə, dərhal sərin və hava axını olan bir yerə alınmalı, geyimləri çıxarılmalı və bədəni yaş dəsmala bükərək soyudulmalıdır.
Ventilyator qarşısında dəri isladıla, soyuq su ilə duş aldırıla və ya qoltuq altına, boyun və ombalarına soyuq kompres tətbiq oluna bilər. Bu zaman ancaq sudan istifadə etmək lazımdır.
Şüuru açıqdırsa, bol su və duzlu ayran verilməlidir. Əgər huşunu itiribsə, vaxt itirmədən xəstəxanaya aparılmalıdır. Belə halda qızdırma salıcıların faydası yoxdur. Xəstənin soyudulması və bol mayenin verilməsi vacıbdır.
İstilərdə necə bəslənməli?
- İsti havalarda itirilən suyu və duzları bərpa etmək lazımdır. Buna görə də bol maye (susamağı gözləmədən gündə ən azı 2- 2.5 litr) qəbul edilməlidir. Sidiyin tünd sarı rəngdə olması bədəndə su əskikliyinin göstəricısıdır. Mütləq yanınızda su şüşəsi daşıyın.
- Bol miqdarda duzlu ayran için.
- Spirtli və kofeinli içkilərdən uzaq durun.
- Ağır və yağlı yeməklərdən imtina edin. Tərəvəz və meyvələrdən çox istifadə edin.
- Çöldə, açıq vəziyyətdə satılan yeməkləri almayın. Tez xarab olan qidalar (ət, yumurta, süd və s.) açıq vəziyyətdə saxlanmamalı, qidaların hazırlanması və bişirilməsi mərhələlərində gigiyena qaydalarına əməl edilməlidir.
Necə geyinməli?
- Açıq rəngli, pambıq, ya da kətan parçalardan tikilmiş bol və rahat geyimlər seçmək lazımdır. Sintetik parçadan olan geyimlər istini artırır.
- Çölə çıxarkən geniş kənarlı papaq, çətir və günəş gözlüyündən istifadə edilməlidir.
Məsləhət deyil!
Günün ən isti saatlarında (saat 12.00-16.00 arası) məcburiyyət olmadıqca çölə çıxmamalı. Bu saatlarda dənizə - hovuza girməməli, günəş vannası qəbul etməməli, çöldə idman edilməməlidir. Qaralmaq üçün günəşin altında saatlarla yatmaq olmaz. Səhər və axşamtərəfi günəşdən qoruyucu kremdən istifadə etməklə qısa müddətlərlə günəş vannası qəbul edilməlidir.
İstilərdə işləyərkən nələrə diqqət yetirməli?
Ofisdə: Ofislərin kifayət qədər havalandırılmasına diqqət göstərilməlidir. Kondisionerlər vasitəsilə sərinlik təmin edilməlidir. Günorta saatlarında zərurət olmadıqca çölə çıxmayın.
Avtomobildə: Bağlı və durdurulmuş vəziyyətdə olan avtomobilin içində uzun müddət qalmayın. Nəqliyyat vasitələri kifayət qədər havalandırılmalı, kondisionerlər sərinliyi təmin edəcək və soyuğu birbaşa üzərinizə vurmayacaq şəkildə nizamlanmalıdır. Xüsusilə körpə, uşaq, əlil və heyvanlar bağlı və durdurulmuş nəqliyyat vasitələrində buraxılmamalıdır.
Çöldə: Açıq havada işləyənlər xüsusilə risq altındadırlar. Bu səbəblə çöldəki işlərinizi havanın vəziyyətinə görə planlaşdırın. Günorta saatlarında (saat 12.00 ilə 16.00 arası) mümkünsə çölə çıxmayın. Tez-tez sərin yerlərdə fasilə verin. Özünüzlə su götürməyi unutmayın. Başınızı, gözlərinizi və dərinizi günəşdən qoruyun.
XƏBƏR LENTİ
Azərbaycanda maaş kreditə tutula bilərmi?
Tramp özü haqqında kitab yazacaq
Bu pendir və şor məhsullarının satışı qadağan edildi!
Azərbaycanda tutulan nəhəng balıq Türkiyədə satışa çıxarıldı
Bu qız minlərlə adamı müsəlman edib
İşıqforlarda gözləmək lazım olmayacaq
Bahar ətirləri
Bu məsləhətlər haqqında düşünməlisiniz
Acundan Hadisəni utandıran sual - VİDEO
Günün qoroskopu:İşlərinizi qaydasına salın!
Ancelina Coli ƏRƏ GEDİR-FOTO
Şəhid anası: “Tapşırdım ki, heç kim qardaşına Cavidin şəhid olduğunu deməsin” - VİDEO
Günün ulduz falı
Tarix yazan hərbçilərimizin Şuşada qartopu əyləncəsi - VİDEO
Uşaqların həyatdakı uğurunu artırmaq üçün ...
Azərbaycanda məktəbli formaları alacaq valideynlərin nəzərinə
Azərbaycanda şəhərlərin ümumi və baş planlarının monitorinq müddəti müəyyənləşdi
Bakının balıq bazarından dəhşətli fakt
İnsanın ən böyük düşməni elə özüdür!
Komitə sədri: “Azərbaycan yeganə ölkədir ki, 2020-ci ili qələbə ilə qeyd edəcək”
Yarış üçün getdiyi ölkədə qəhrəman oldu - VİDEO
Azərbaycanda daha 6 nəfər koronavirusdan vəfat etdi – 338 yeni yoluxma+FOTO
Fərqli soyutma (foto resept)
Boksçularımız ermənilərə dərs keçdilər
İnanılmaz: ona 70 yaş vermək olar?
Viktoriya Bekhemdən FOTOsessiya
Məşhur aktyor sənətdən getdi
Oqtay Şirəliyev Xızıdakı qəzada yaralananların vəziyyəti ilə tanış olmaq üçün Sumqayıta gedib
Gün var, əsrə bərabər: Ötənləri yada salaq
Amerikanı məğlub edən ölkədən
Qastrit üçün evdə hazırlaya biləcəyiniz içkilər
Obamanın reytinqi rekord həddə aşağı düşdü
Ətin qiyməti düşdü, alan qaçdı
Çiyələkli tort (foto resept)
Bu vitamin və minerallar sizi xəstələndirə bilər!
Leysanda 22 nəfər öldü
Azərbaycanda verilən rəqəmsal imzaların sayı artıb
Balqabaq sıyığı(foto resept)
Qara tut mürəbbəsi (foto-resept)
Kəsmikli blinçik (foto-resept)
Bu günün hava proqnozu - 31.10.2013
Göbələkli və pendirli kotlet
Avtomobilini bilə-bilə kanalda batırdı - VİDEO
Hyustonun qızı ölüm ayağında
Yuxu yozmaları - R
Bu gün muzeylərə giriş pulsuzdur
Smartfonlarda təhlükəli virus aşkarlandı
Marka kolleksiyaçılarına xoş xəbər
Ermənistan cəmiyyəti başını itirib
Boşanmadan sonrakı həyat necə olur?
- ŞƏRHLƏR