Ötən il alimlər Saturnun peyklərindən biri Enseladın qalın buz örtüyü altında maye sudan ibarət böyük okeanın mövcud olduğunu aşkar etmişdilər. Elə həmin andaca elm ictimaiyyəti hipotetik yadplanetlilərin yaşaya biləcəyi səma cismlərinin siyahısına Enseladı da aid etdi. Enseladın nüvəsini qızdıracaq Saturnun cazibə qüvvəsi, dərin okean, atmosfer təbəqəsini əvəz edə biləcək qalın buz örtüyü və s. şərtlər səbəbindən bir çox mütəxəssislər yadplanetli canlıları çox uzaqda deyil, elə kosmik ölçülərlə hesabladıqda bir addımlığımızda yerləşən peykdə axtarmağımızın daha məqsədəuyğun olduğunu irəli sürmüşdülər. Amma sözsüz ki iddilar fərziyyədən o yana keçmirdi. Elə isə Enseladda həyatın inkişafı nə dərəcədə mümkündür?
Bir ay əvvəl Kanada və ABŞ-dan olan planetoloqlar nəhayət rəsmi açıqlama verərək, Enseladın həyatın yaranması və inkişafı üçün bütün şərtlərə malik olduğunu bildiriblər. Əldə edilmiş məlumatlar Saturnun peykini Günəş sistemində yerdənkənar həyat nümunəsini tapmaq üçün ən real namizəd edir.
Avtomatik kosmik cihaz "Cassini-Huygens"-in təqdim etdiyi məlumatlar göstərir ki, Enseladdaki qeyzerlər yüksək tərkibli karbon qazı və bir sıra digər birləşmələri ilə fərqlənir. Mütəxəssislər güman edir ki, Saturnun peykindəki sular mineral maddələrlə zəngindir. Məlumatlardan yararlanaraq, alimlər Enselad sularının kimyəvi xüsusiyyətlərinin modelini hazırlayıblar. Hesab edilir ki, duz tərkibinə görə okeanı Yer okeanları ilə müqayisə etmək olar. Enseladın okeanı bundan başqa böyük soda qatılığı və yüksək qələvilik səviyyəsi ilə də fərqlənir.
Bütün bunlar peykin yanar süxurları ilə okean sularının qarşılıqlı əlaqəsindən xəbər verir. Bizim planetdə oxşar şərtlərə Şimali Amerikadakı Mono gölü malikdir. Orada balıqlar yoxdur, amma çubuqşəkilli ekstremofil bakteriyalar olan GFAJ-1 yaşayır. Yerdə varsa, Saturnun peyki Enseladda niyə oxşar mikroorqanizmlər mövcud olmasın?
Enselad Saturnun altıncı ən iri peykidir. Diametri 500 km-ə bərabərdir. 2005-ci ildə "Cassini-Huygens" aparatı oraya yaxınlaşdıqdan sonra peykə maraq daha da artmağa başlamışdı. Saturnun peyklərinin öyrənilməsi işinə həm də NASA və ESA TSSM-in birgə layihəsi həsr edilib. Mütəxəssislər 2030-cu illərdə növbəti dəlillərə yiyələnəcəklərini qeyd edirlər.
"Saturnun peyki Enseladda həyat mümkündürmü?" sualına hələlik verilə biləcək ən doğru cavab nə ola bilər? Mümkündür, amma bunu da nəzərə almaq vacibdir ki, həyatı mümkün edə biləcək şərtlər onu hökmən mövcud etməli də deyil. Yalnız bir şeyi dəqiqliklə qeyd etmək olar ki, tezliklə çox mühim tapıntıların şahidi olacağıq. Bunu, NASA və SETI kimi nüfuzlu kosmik araşdırma mərkəzləri də təsdiqləyir.
Həyatın təkamülü
XƏBƏR LENTİ
Ən böyük müsəlman ölkəsində zəlzələ həyəcanı
Böyük faciə necə baş verdi?
Cəbhədən son xəbər
Sabah imtahan verəcək abituriyentlər üçün vacib xəbər
Yaz-yay geyimləri
Zirəddin Rzayevdən tükürpədici proqnoz
İlham Əliyev: “Gəncənin raket atəşinə tutulması insanlığa qarşı törədilmiş cinayətdir”
Virusa yoluxmuş sərnişini aeroportdan belə çıxardılar - VİDEO
Amil ermənini məğlub edib Avropa çempionu oldu
Azərbaycanda daha 6 nəfər koronavirusdan vəfat etdi – 338 yeni yoluxma+FOTO
Düşmənlə 34 gün döyüşəndən sonra şəhidlik zirvəsinə yüksələn igid - VİDEO
"Möhtəşəm yüz il"ə fərqli baxış - 3 (Son)
Dinozavrların ən böyük məskəni
Yaddaş zəifliyi yaşla əlaqədar deyil
İtləri koronavirusa yoluxanları təsbit etməyə öyrədəcəklər
Boks üzrə Azərbaycan çempionatında ilk dəfə
Fitness məşqləri
Korluğun müalicəsi üçün preparat istehsal edilib
Eboladan ölənlərin sayı 4555-ə çatıb
Baş Prokurorluq erməni təxribatlarının nəticələri barədə məlumat yaydı - FOTO
Nurgül Yeşilçay peşman oldu
Pomidorun içindən görün nə çıxdı – Fotofakt
Qadınların depressiyadan qəribə çıxış yolları...
Alt paltarı çantası
"Facebook" və "İnstagram"da problem yarandı
Demet Acunu məhkəməyə verdi
Hava haqqında
Boş döl yumurtası sindromu və əlamətləri
Müdafiə Nazirliyi: “F-16 qırıcılarımız yoxdur, olmayanı məhv etmək mümkün deyil”
Ərdoğanın oğlu həbs edilə bilər
Günün ulduz falı - 26.09.2013
Dəlidir, nə etsə yeridir...
Qarpızdan sənət əsərləri
Yol hərəkəti qaydalarının pozulmasına görə tətbiq olunan cərimə məbləği açıqlandı
Hava haqqında
Azərbaycanda rus dilində olan məktəblərdə 187 müəllimə ehtiyac va
Ronaldo xəstə uşağa görə avtobusu dayandırdı - VİDEO
Epidemioloqlar Gürcüstanda şəhər sakinlərini evdə qalmağa çağırırlar
WhatsApp-da maraqlı yenilik
Altıağaca gedən yol daha rahat olacaq - FOTO
Azərbaycan Rusiyada keçiriləcək iqtisadi forumda iştirak edəcək
ÜST-dən inanılmaz XƏBƏRDARLIQ
Tələbələrə uçan aparatlar veriləcək
Şumaxerin daha bir avtomobili satışa çıxarıldı
Qarabağa erməni ümidi azalır
İzmirdə ardıcıl yeraltı təkanlar baş verib
Vaxtından əvvəl boşalma
"Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaradılması dünya miqyaslı tarixi hadisə idi"
Bulvarda attraksionlar havayı olacaq
Ayaqqabı təmizliyi üçün praktik üsullar
- ŞƏRHLƏR