Keçmiş ümmətlər arasında “Ramazan” adlı bir ayın mövcud olmasını qəti surətdə söyləmək mümkün deyil. Bəziləri deyir ki, “Ramazan” İslamın bu aya keçmiş olduğu bir addır. Başqa nəzər isə odur ki, cahiliyyət dövründən bu ad məşhur olmuşdur və bu nəzər daha məşhurdur. İbn Düreyd deyir ki, ayların adlarının qədim adlarından çevirmək istədiklərində, həmin aylara oz zamanların adlarını qoyurdular ki, həmin xüsusi ay, adətən elə həmin zamana düşmüş olurdu. Nümunə üçün, Ramazan ayı olduqca isti olan bir duruma düşdü ki, bu adla (Ramazan ayı adı ilə) adlandırıldı.
Lakin diqqət etmək lazımdır ki, birincisi, adların çevrilməsi İslamdan öncə olmuşdur. İkincisi, cahiliyyət dönəminin camaatı həcc ayinini öz ayında icra edirdilər və onun adını bilirdilər. Üçüncüsü, haram ayları da tanıyırdılar. Dördüncüsü, Quran Ramazan ayına işarə etmişdir ki, camaat bununla tanış olmalı idi. Yoxsa bu ada işarə edilməzdi. Bütün bunlar onu göstərir ki, Ramazan ayı İslamdan öncə elə bu adla tanınırdı.
Keçmiş dinlərdə orucluğa gəlincə, belə deyilir: ümumi şəkildə, hər bir tayfa, millət, məzhəb arasında hər bir vaxtda qəfil kədər və zəhmət düşdükdə istifadə olunmuşdur. Yəhudi qövmü, adətən fürsət düşən kimi Allah hüzurunda təvazö və aciliklərini göstərmək istədikdə oruc tutardılar ki, öz günahlarını etiraf etmiş olsunlar və oruc, həmçinin tövbə vasitəsilə Allahın razılığını əldə etmiş olsunlar.
“Bəqərə” surəsinin 183-cü ayəsində buyurulur: “Ey iman gətirmiş kəslər, sizə oruc yazılmışdır, necə ki, sizdən öncəki kəslərə yazılmışdı”. Burada “əlləzinə min qəblikum”, yəni “o kəslər ki, sizdən öncə olmuşlar” - ifadəsindən belə anlaşılır ki, öncəki ümmətlərin də ayin və dini olmuşdur. Əlbəttə, burada onların hamısı nəzərdə tutulmur. Quran bu ümmətlərin hansı ümmətlər olduğunu dəqiq şəkildə qeyd etməmişdir. “Kəma kutibə” – “necə ki, yazılmışdı” ifadəsinin zahirindən belə nəticə əldə olunur ki, qeyd edilən oruc tutan ümmətlər millət və din əhli olmuşlar. Hal-hazırda yəhudi və xristianların əllərində olan Tövrat və İncilə nəzər salsaq, burada bu iki millətə orucun vacib edilmiş olduğu görülmür. Buna bir dəlalət də yoxdur. Sadəcə bu iki kitabda bəzi ifadələr vardır ki, orucu tərifləyir və onu əzəmətli sayır. Amma yəhudi və xristianlara baxdıqda görürük ki, indiki dövrdə ildə bir neçə gün müxtəlif formalarda oruc tuturlar. Ya ət yeməkdən, ya süd içməkdən, ya da mütləq şəkildə yeyib-içməkdən özlərini çəkindirirlər.
Bir sıra rəvayətlərə görə, Ramazan ayının orucu keçmiş ümmətlərə vacib olmamış və sadəcə onların peyğəmbərləri Ramazan ayında oruc tutarmışlar. Həfs İmam Sadiqdən belə rəvayət etmişdir ki, o həzrət Ramazan ayının orucunun keçmiş ümmətlərə vacib edilmədiyini buyurduqda, ravi bu ayəni misal çəkir və bu ayədə nəyin ifadə olunduğunu soruşduqda İmam buyurur ki, Ramazan ayının orucu təkcə həmin ümmətlərin peyğəmbərlərinə vacib edilmişdi. Bircə İslam ümmətidir ki, Allah onun vasitəsilə ümməti üstün etmiş, onun orucunu Allah Rəsuluna və ümmətinə fərz olaraq vacib etmişdir.
Həmçinin Qurani-kərimdə Zəkəriyyənin orucu, Məryəmin oruc tutmasından söz açmışdır. Qurandan sair yerlərdə dinsiz qövmlərin belə, oruc tutması qeyd olunmuşdur. Belə ki, qədim misirlilər, yunanlar, rumlular, hətta bütpərəst hindlilər belə, özünəməxsus oruca malik olmuşlar. Bəlkə də demək olar ki, oruc tutmaq elə bir vasitədir ki, Adəm övladının fitrəti buna hökm vermişdir.
Farid Abdullah
Bənzər xəbərlər...
XƏBƏR LENTİ
Bel bölgəsini incəldən yaşıl ayran detoksu
Hündür daban ayaqqabılar
Yubiley sikkələri buraxılacaq
Uşaq dənizdə çimərkən su udarsa... - ÖLÜMCÜL FƏSADLAR
Rusiyadan Ermənistana "qardaş"lıq
Avropanın ən yaxşı oyunçusu Ronaldo oldu
2020-ci ilin bürclər üzrə PROQNOZU
Bakının bu ərazisində qaz olmayacaq
Şəhidlərin məzarları fərqli olacaq
Leyla Əliyeva - deputatlığa namizəd
ABŞ Azərbaycan millisinə 2 verdi
Saçlar üçün
"Məzarıma bir cüt ayaqqabı qoyun"
Tək qaş dəbi
Yeni Trend: "Monokrom"
Prezidentə maşınına görə 1 mln təklif etdilər
“Qəbələ” jurnalistin ölümü ilə bağlı bəyanat yaydı
Akın sevgilisinə EVLƏNMƏ Təklifi etdi-FOTO
Rusiya Suriyaya lazımi texnika verəcək
Ancelina Coliyə iki mükafat verildi
Ən paxıl və qısqanc bürclər hansılardır?
Uşaqlara bezi tərgitmənin 8 qızıl qaydası
Cennifer Enistonu ölümlə hədələdi-FOTO
22879 nəfər Böyük Vətən Müharibəsi iştirakçısına pul verildi
Keyt Middletonun geyimi səs-küy yartdı-FOTO
Türkiyədə dördgünlük komendant saatı tətbiq ediləcək
Kağız halva (5)
Rusiya vətəndaşlığı almaq istəyənlərə bəd xəbər
Koronavirus xəstəsinə cinayət işi açıldı-SƏBƏB
Yulaflı qara tut kokteyli (foto-resept)
Azərbaycanda 660 valideyn məsuliyyətə cəlb edilib
Pişiyi araq içizdirməklə sağaltdılar
Bu sosial şəbəkədə ŞƏXSİ İSMARICLAR OXUNUR
Bu ölkədə işçi qırtlığı var-SƏBƏB
"Günəşli" yatağındakı quyu əsaslı təmirdən sonra istismara verilib
“Ayfon” pasportu əvəz edə bilər
Aldadan bir daha aldadar mı?
Günün ulduz falı
İynə ilə rəsm çəkən tibb bacısı
Üz dərinizi məhv edən təhlükəli düşmənlər
Azərbaycanda Kürdən tilovla tutulan balıq hamını mat qoyub - FOTO
Seroloji testlər bu yaş qruplarındakı şəxslərdən götürüləcək - TƏBİB
Sabah qaz olmayacaq
Ermənilərin başı yeni dərdə girib
Əcnəbi şəxslərlə nigah bağlamanın qayda və şərtləri
"Yaşlı" görünən gənc Sara-FOTO
İşçilər hansı halda intizam məsuliyyətinə cəlb edilə bilərlər?
Zirəddin Rzayevdən dəhşətli proqnoz
Aprelin 27-dən bu iş və xidmət sahələrində fəaliyyət bərpa olunur - SİYAHI
"Hər bəlamda günahkar sənsən!"
- ŞƏRHLƏR