Hal-hazırda skalioz çox yayılmış onurğa xəstəliklərindən biridir. Bu, adətən anadangəlmə və sonradan qazanılma ola bilir. Skalioz gənclərdə daha çox özünü biruzə verir. Bu da qeyri-sağlam yaşayış tərzi və ən əsası düzgün oturmamaqdan irəli gəlir.
Skalioz əsasən 3 formada olur: sadə, qismən əyri, mürəkkəb. Bu xəstəlik onurğa ətrafında müşahidə olunur, bundan əlavə, onurğa əyriliyi döş qəfəsinin assimmetriyasına səbəb olur ki, bu da getdikcə daxili orqanları sıxır.
Sümük və əzələ zəifliyi, qucaqda (əsasən də sol) uşağı gəzdirmək, xüsusilə uzun müddətli oturaq rejim- bütün bunlar skaliozun yaranmasına və inkişafına gətirib çıxardır.
Onurğanın və döş qəfəsinin ciddi əyriliyi daxili orqanların fəaliyyətinə birbaşa təsir edir:
- Plevral oyuqları azaldır
- Nəfəs alma mexanikasına mane olur
- Daxili nəfəs almanı pisləşdirir
- Arterial qanın oksigenlə təmin olunmasını zəiflədir
- Toxumaların tənəffüs etmə xüsusiyyəitni dəyişir
- Ağciyərlərin sirkulyasiyasında hipertoniyaya səbəb olur.
Evdə skaliozu özümüz necə təyin edə bilərik?
-Həmişə adət etdiyinz qaydada dayanın və ən əsas bunlara diqqət yetirin:
-Bir çiyin digərindən azacıq hündürdür
-Qabağa əyildikdə onurğa sütununuz gözlə görünəcək qaydada əyridir.
Skaliozun müalicəsi
Müalicə xəstənin yaşından, skaliozun hansı növə malik olmasından və onurğanın nə dərəcədə deformasiyaya uğramasından asılıdır.
Uşaq onurğa əyriliyinin I və II dərəcəsini konservativ müalicə edirlər. Uğurlu müalicənin əsas şərti tam və vitaminli qida, müntəzəm açıq havada olmaq və idmandır. Yatağın sərt olmağı əsas şərtdir.
İşdə və evdə stol-stul boya uyğun olmalıdır. Diqqət yetirmək lazımdır ki, uşaq stol arxasında düz əyləşib və ayaqları döşəməyə çatıb.
Mütəmadi olaraq geyinmək üçün korset də təyin olunur.
Diqqət edin:
-Hərəkətsiz 20 dəqiqədən çox oturmayın!
- Çalışın tez-tez ayağa qalxın. Bu “fasilənin” minimum davam etməsi 10 saniyədir.
-Oturanda ayaqların vəziyyətini tez-tez dəyişin; ayaqları qabağa, arxaya, yanaşı qoyun, sonra əksinə və s.
- Düz oturmağa vərdiş edin.
Uşaq yaşlarında adətən I və II dərəcəli skaliozun inkişafını dayandırmaq olar, amma III və IV dərəcələrdə siz sadəcə skaliozun inkişafının qarşısını ala bilərsiniz.
Boy artımı dayananda (16-18 yaş arası) skaliozun inkişafı da dayanır. Qeyd edilir ki, 20 yaşdan sonra onurğa əyriliyini düzəltmək mümkün deyil. Əlavə müalicələr kömək xarakteri daşıyır ( fiziki məşqlər, gündəlik ,düzgün rejim, fizioterapiya və massaj).
Sonda unutmayın ki, harda olmağınızdan asılı olmayaraq qamətinizi düzgün saxlamalısınız. Səhər gimnastikası, fitness təlim, aktiv istirahət, üzgüçülük,yürüş,qaçış skaliozdan uzaq olmağa kömək edəcək.
