Çarlz Dikkens
(1812-1870)
İngilis ədəbiyyatının ən məşhur roman müəllifi Dikkens məhsuldar yazıçı idi; on ədəd səkkiz yüz səhifədən uzun olmaqla beş roman və saysız hekayə, məqalə, məktub, pyes yazdı. Buna baxmayaraq müəyyənləşdirilmiş şərtlər olmadıqda çox yaratmaq da alınmırdı. Ən başda mütləq səssizliyə ehtiyacı vardı; evlərindən birində səsin içəri daxil olmasını əngəlləmək üçün iş otağına ikinci bir qapı taxdırmışdı. İşlədiyi otağın da təmiz və səliqəli olması vacib idi. Yazı masası bir pəncərənin qarşısında olmalı, üstündə qaz lələyindən qələmlər və mavi mürəkkəbdən ibarət yazı ləvazimatları ilə yanaşı bir neçə bəzək əşyası da qoyulmalı idi: təzə-tər çiçəklərlə dolu kiçik bir güldan, məktub açmaq üçün bıçaq, bir neçə heykəlcik.
Dikkensin iş saatları sabit idi. Ən böyük oğlu "heç bir şəhər katibinin onun qədər sistemli və səhmanlı olmadığını" xatırlayırdı. Bundan başqa "heç bir cansıxıcı, monoton, ənənəvi vəzifənin, onun xəyal gücü və fantaziya qaynaqlı çalışmalarından daha böyük bir dəqiqlik, ya da səliqə ilə yerinə yetirilməyəcəyini" bildirirdi. Səhər saat yeddidə oyanır, səkkizdə səhər yeməyi yeyir və doqquzda iş otağında yerini alırdı. Saat ikiyə qədər orda qalır, ailəsi ilə birlikdə nahar etmək üçün fasilə edirdi. Bu saatda adətən hipnoz təsiri altındaymış kimi görünür, yeməyini mexaniki bir şəkildə yeyib hardasa bir kəlmə də danışmadan tələm-tələsik masasının başına qayıdır. Adi bir gündə bu formada işləyərək iki min kəlməlik yol qət edə bilir, amma xəyal gücünün zirvəyə çatdığı hallarda bəzən bunun iki qatına çıxmağı bacara bilirdi. Bununla bərabər heç yazmadığı günlər də olurdu, o zaman pəncərədən bir şeylər qaralayıb onlara saatlarla tamaşa edirdi.
Dikkens günortadan sonra saat ikini keçirmədən masasının başından qalxar, Londonda üç saatlıq gəzintiyə çıxardı. Bir tərəfdən hekayəsini düşünməyə davam etdiyi bu yürüyüşlərdə, "üzərinə bir şeylər inşa etmək istədiyi rəsmlər" axtarırdı.
Qaynının xatırladığına görə, evə qayıtdığında, "gizli bir zirzəmidən yayılırmış kimi hər boşluqdan xaricə sızan bir enerjinin vücud tapmış halını əks etdirirdi". Bununla birlikdə Dikkens axşamlar dincəlmək üçün ayrılırdı: Saat altıda axşam yeməyindən sonra gecə yarısı otağına çəkilənə qədər gecəni ailəsi və ya dostları ilə keçirirdi.
Uilyam Batler Yeyts
(1835-1939)
İngilis dilində yazan İrlandiya şairi, dramaturqu Yeyts gündəlik yaradıcılıq prosesini 1912-ci ildə şair dostu Edvin Ellisə belə tərif etmişdi:
"Səhər saat ondan on birə qədər oxuyuram. On birdən ikiyə qədər yazıram, nahar yeməyindən sonra isə saat dördün yarısına qədər oxuyuram. Daha sonra saat beşə qədər meşədə gəzirəm və ya göldə balıq tuturam. Evə qayıtdıqda saat yeddiyə qədər məktublarımı yazıram, yaxud bir az da işləyirəm və axşam yeməyindən əvvəl bir saatlıq gəzməyə çıxıram". Ədəbiyyatçı dairəsindən bir başqa dostunun dediyinə görə daxilindən gəlsə də, gəlməsə də, Yeyts hər gün iki saat yazardı. Bu gündəlik intizam, nizamlı bir proqram olmadan konsentrasiya gücünü itirən -" Hər cür dəyişiklik mənim əsla güclü olmayan işləmək vərdişimi pozur" - və çox ağır çalışan Yeyts üçün lazımlıdır. "Çox yavaş yazan bir yazıçıyam", - deyə 1899-cu ildə bildirmişdi. "Gündə beş, ya da altı yaxşı cümlədən artığını əsla tamamlaya bilmirəm". Bu da səksən, ya da daha artıq misradan ibarət lirik bir şeir üçün üç aylıq davamlı işləmək deməkdir. Yeyts pul qazanmaq üçün yazdığı ədəbi tənqidi yazılar kimi digər şeylərdə bu qədər vasvası deyildi. "İnsanın yaşaya bilmək üçün bir tərəfini şeytana satması lazımdır", demişdi. "Mən tənqidlərimi satıram".