İtalyan tarihçi ve ekonomist Carlo Chipolla, aptallığın doğası sorununa çok kesin bir yaklaşım buldu. Yıllarca süren araştırmaları, onu, herhangi bir toplumda geçerli olan beş evrensel yasa geliştirdiği sonucuna götürdü. Aptallığın sandığınızdan daha tehlikeli olduğu ortaya çıktı. İçerik olarak tanınmış bir iktisatçının yazdığı makalenin küçük nüanslarını sizlerle paylaşıyorum:
Aptallığın birinci yasası: İnsan, etrafındaki aptalları tam olarak takdir edemez, ne kadar önemsiz görünse de hayat bunun tam tersini gösterir. İnsanları ne kadar değerlendirmeye çalışırsanız çalışın, her zaman şu durumlarla karşılaşacaksınız: Bazen akıllı ve mantıklı görünen bir insan aslında çok aptal bir insandır; Aptallığın ikinci yasası: Bir kişinin aptallığı diğer özelliklerine bağlı değildir Yıllarca süren gözlem ve deneyimlerle, insanların eşit olmadığı anlaşılmıştır: bazıları aptaldır, diğerleri değildir. İnsan doğası tarafından belirlenmiş ve kültürel nedenlerle oluşturulmamıştır. Bir insan nasıl kahverengi ve ilk kan grubuna sahipse, o da bir aptaldır. Doğası budur, toplumda yaşayan aptalların sayısının eğitimle hiçbir ilgisi yoktur. Bu, birçok denetim ve deneyle onaylanmıştır. Bir grup düşük rütbeli çalışanı analiz eden bilim adamı, aptal sayısının beklenenden fazla olduğunu buldu (Birinci Kanun). Bunun yoksulluk, ırkçılık ve cehaletten kaynaklandığı sonucuna vardı. Ancak sosyal merdiveni tırmandığında beyaz yakalılar ve öğrenciler arasında aynı oranı gözlemledi. Daha etkileyici olan ise bu durumu profesörler arasında görmüş olmasıydı. Bilim adamı o kadar şaşırmıştı ki, Nobel ödülü sahipleri dahil entelektüel seçkinler arasında deneyler yapmaya başladı. Sonuç, bilim adamının doğanın süper gücünü doğrulamasıdır: yani, kazananlardan bazıları aptaldı. İkinci yasanın ortaya koyduğu fikri kabul etmek ne kadar zor olursa olsun, deneyler onun ironisini doğrular: Aptallığın üçüncü yasası: Aptal, davranışı başka bir kişi veya grubun bir şeyler kaybetmesine neden olan kişidir. Aynı zamanda, aptalın kendisi zarar görmez veya bu zarar dolaylı olarak kendisine geri dönmez.Üçüncü yasa, insanların dört gruba ayrıldığını varsayar: sıradan insanlar, bilge, hırsızlar ve aptallar. Akif bir şey yapıp bir kayba neden oluyorsa ve Mahmud bundan yararlanıyorsa, o zaman Akif sıradan insanlara aittir. Akif hem kendisine hem de Mahmud'a fayda sağlayacak bir şey yaparsa hikmetlidir. Çünkü akıllıca çalıştı. Akif bir şey yaparsa ve bunun sonucunda Mahmud kaybeder ve kazanırsa Akif hırsızdır. Son olarak, son bölüm aptallıkla ilgili… Hiç şüphe yok ki salaklar hükümette çalışırlarsa verdikleri zararın boyutu olacaktır. Ama asıl önemli olan, bir aptalı neyin tehlikeli yaptığını bilmektir? Aptal insanlar tehlikelidir çünkü zeki insanlar mantıksız davranışlarına bir açıklama bulamazlar. Bilge bir adam, bir hırsızın mantığını anlar. Çünkü hırsız daha çok para kazanmak istiyor. Kendisi kazanacak kadar akıllı olmasa da. Bir soyguncunun işini önceden tahmin etmek ve engellemek mümkündür.
Ancak bir aptalın eylemlerini tahmin etmek imkansızdır. Size sebepsiz, amaçsız, plansız, beklenmedik bir şekilde saldırabilir. Bunu tahmin etme gücüne sahip değilsin. Bir aptal, insanı her zaman beklenmedik şekilde yakalar, saldırı açık olsa bile kendini ona karşı savunması imkansızdır. Çünkü akılcı bir yapıya dayanmamaktadır Aptallığın dördüncü yasası: Aptal olmayanlar, aptalların yıkıcı potansiyelini hafife alırlar. Gelecekte kendini gösterecektir Sıradan insanlar genellikle aptalların neler yapabileceğini anlamazlar. Bu şaşırtıcı değil. Şaşırtıcı bir şekilde, aptallar en zeki ve haydutlar tarafından bile ciddiye alınmaz. Kendilerini bir aptalla terk ediyorlar, entelektüel yetenekleriyle gurur duyuyorlar. Aksine, bir aptalın davranışının zararını en aza indirmek için seferber edilmeleri ve kendilerini hazırlamaları gerekiyordu Toplumda bir aptalın ancak kendisine zarar verebileceği bir klişe vardır. Hayır, aptal ile çaresiz basit bir adamı karıştırmaya gerek yok.
Toplumda bir aptalın ancak kendine zarar verebileceği bir klişe vardır. Hayır, aptal ile çaresiz basit bir adamı karıştırmaya gerek yok. Kişisel ifadeleriniz için bir aptalı kullanacağınızı düşünerek asla bir aptalla ittifaka girmeyin. Eğer yaparsan, muhtemelen aptallığın doğasını anlamıyorsun. Bunu yaparak, aptalın rahatça hareket edebilmesi ve büyük bir darbe indirebilmesi için kendinize meydan okuyorsunuz.
Beşinci aptallık yasası: Aptallık, en tehlikeli kişilik türüdür. Bir aptal, bir soyguncudan daha tehlikelidir. Bir soyguncu eyleminin sonucu, bir menfaatin bir kişiden diğerine aktarılmasıdır. Genel olarak toplum için sıcak ve soğuk yoktur. Toplumun tamamı bir haydut ve hırsız olsaydı, sessizce çürürdü ama hiçbir felaket olmazdı. Bütün sistem öyle bir duruma düşecekti ki, servet onun için çabalayanların eline geçecekti. Böylece herkes ideal bir haydut olur. Bu, yönetici çevrelerin para veya başka şeylerle aldatıldığı ve vatandaşların kanundan kaçtığı herhangi bir ülkede görülebilir. Fakat aptal insanlar sahneye çıktığında resim tamamen değişiyor. Kâr etmeden zarar ediyorlar. Mutluluk yok edilir, toplum yoksullaşır. Tarih göstermiştir ki, ülke ancak yönetici çevrelerde yeterince zeki insan varsa zenginleşebilir ve aktif olan aptalları kontrol ederler ve zeki olanın yaratılmasına izin vermezler. Gerileyen ülkelerde yeterince aptal var. Aptal soyguncular giderek daha yaygın hale geliyor. Geri kalanlar saf insanlar. Böyle bir bölünme, kaçınılmaz olarak aptal insanların yıkıcı sonuçlarını pekiştirir. Böylece ülke harabe halindedir.