Mülayim və ya isti iqlimidə yetişə bilən, soyuq və donma hadisələrinə qarşı çox həssas olan qarpız, yay mövsümünün mükəmməl bir sərinlədici meyvəsidir. Qarpız meyvə olaraq faydasından əlavə qabıqları, dənələri ilə də faydalı istifadəyə yararlıdır. Yay aylarının imtina edilməz meyvəsi olan qarpız həddindən artıq istilərdə bəsləyici və sərinlədici xüsusiyyətiylə ön plana çıxır. Xüsusilə likopen və C vitamini baxımından zəngin bir meyvə olan qarpız xərçəngə tutulma riskini azaldır və bədənin immunitet sistemini gücləndirərək xəstəliklərə qarşı müqavimətini təmin edir. Eyni zamanda qarpız meyvəsinin tərkibi% 91 nisbətində Sudur. Bu sayədə isti yay aylarının ən məşhur meyvəsi halına gəlmişdir. Əvvəlcə ümumi olaraq qarpızın faydalarına qısaca nəzər salaq, sonra qarpız dənəsi və qarpız qabığı istifadə sahələri ilə əlaqədar məlumat verəcəyik.
Qarpızın faydaları:
Xüsusilə idman sonrası yaşanan əzələ ağrılarını yüngülləşdirər. Mənfi xolesterolu salar. Bu sayədə yüksək xolesterola bağlı damar tutulmalarının qarşısını alır. Içərisində bol miqdarda likopen maddəsi saxlayar. Likopen meyvə və tərəvəzlərə qırmızı rəngini verən xərçəngi önləyən, sarı nöqtə və katarakt xəstəliklərinə qarşı olduqca faydalı bir maddədir. Xüsusilə kilolu insanlarda yüksək təzyiqi salıcı xüsusiyyəti vardır. Kalori olaraq olduqca aşağı olması və bəsləyici olması səbəbiylə pəhriz siyahılarının imtina edilməzdir. Eyni zamanda lifli bir quruluşa sahib olması toxluq hissi verir. Diqqət yetirilməsi lazım olan nöqtə qarpuzunda şəkər tərkibli olmağıdır. Həddindən artıq istehlakında qan şəkərini yüksəldə bilər. İçərisində olan bol miqdarda A vitamini sayəsində göz üçün çox faydalıdır. Göz quruluğu, göz infeksiyası və görmə zəifliyi kimi bir çox problemi müalicə edər. Qarpızdan bol miqdarda flavonoid, karatenoid və triterpenoids birləşmələri vardır. C və A vitamini, kalsium, dəmir, maqnezium, fosfor, kalium, mis və manqan baxımından zəngin bir meyvədir. Lif baxımından zəngin olması həzmi asanlaşdırır.
Qarpız dənəsi nə işə yarayar?
Xüsusiyyətləri və faydaları: Ölkəmizdə məşhur olan qarpız, meyvəsindən dənəsinə qədər hər zərrəsi faydalı olan bir meyvədir. Ümumiyyətlə çoxumuz qarpız yeyərkən dənələrini ayırır. Mütəxəssislər bu zamana qədər qarpızın dənəsinin təmizlənərək yeyilməsinin səhv olduğunu xüsusilə, dənənin çeynənilərək istehlak edilməsi lazım olduğunu söyləyir. Qarpız dənəsin çeynəyərək yeyilməsi içərisində olan cucurbocitrin maddəsi sayəsində təzyiq salmaq, sidik qovucu, sidik yollarını təmizləmədə və bu sayədə böyrəklərin yaxşı işində faydalıdır. Qarpız dənəsinin bir fərqli istifadə sahəsi isə yanacaq olaraq istifadə edilməsidir. Qarpız dənələrinin içərisində ki yağ bir sıra əməliyyatlardan keçirilərək dizel vasitələr üçün yanacaq ola bilir. Dənənin İçərisi Çox Yararlıdır: Qarpız dənəsi istehlak edərkən diqqət yetirilməsi lazım olan nöqtə çeynəməkdir. Əzildiyi halda həm faydaları daha diqqətə çarpan bir şəkildə özünü göstərəcək həm de bütün udulması vəziyyətində meydana gələ biləcək bağırsaq tutulması riski önlənəcəkdir.
Qarpız qabığı nəyə yaxşı təsir edir?
İstifadə qaydaları və faydaları: Alma və qarpız kimi sərt meyvələr mexaniki təmizlik təmin edir, ağızda çürüklərə səbəb olan turşu miqdarını azaldır. Bu sayədə diş və diş ətləri üçün olduqca faydalıdır. Ayrıca diş ətlərinə də masaj təsiri edər. Qarpız qabığının İçindəki Ağ hissə: Qarpızın xüsusilə qabığında ki ağ qisim ağızda çeynənilərək qarqara edildiyində ağzın içini təmizləyər. Ayrıca ağızda yaranan pis qoxulara qarşı da təsirlidir. Qarpız qabığında olan sitrülinin və resrevetrol maddələri; qan dövranını sürətləndirən, antioksidan baxımından zəngin olması səbəbiylə xərçəng önləyici və yaşlanmanı gecikdirici xüsusiyyətlərə malikdir Qarpız qabığı həmçinin böyük baş heyvanlara yem olaraq verilərək istifadə edilə bilər. Xüsusilə at nəsilli heyvanlar qarpız qabığı yeməkdən çox xoşlanarlar.