Qida allergiyasında D vitamini əskikliyinə diqqət edin!
Son araşdırmalara görə iki yaşdan aşağı uşaqlarda D vitamini əskikliyi qida allergiyası riskini artırır. Dr. Akgül Akpınarlı Antony qida allergiyası və D vitamini əlaqəsini izzah etdi. Qida allergiyasına bütün dünyada və xüsusilə inkişaf etmiş ölkələrdə sıx rast gəlinir. Amerikada təxminən 15 milyon adam qida allergiyası yaşayır, həyatı riski olan qida allergiyası nisbəti isə 18 yaşdan aşağı olan təxminən hər 13 uşaqdan bir görülür. D vitamini əskikliyi, xüsusilə qida allergiya riskini artırır. Uşaq Sağlamlığı Xəstəlikləri, Uşaq Allergiya və İmmunoloji Mütəxəssisi Dr. Akgül Akpınarlı Antony indiki vaxtda artan qida allergiyalarını izzah edir.
Qida allergiyası nədir?
Qida allergiyası immunitet sisteminin normal şərtlərdə zərərsiz olan bir qida maddəsini, səhvən zərərli hesab etməsi və həddindən artıq reaksiya verməsiylə ortaya çıxan bir vəziyyətdi.
Qida allergiyaları artırmı?
Amerikada qida allergiyaları ilə əlaqədar edilən işlərin qiymətləndirildiyi CDC (Centers for Desəyəsə Control) hesabatına görə qida allergiyaları görülmə sıxlığı artan bir xalq sağlamlığı problemidir. Uşaqlardakı qida allergiyası nisbəti təqribi olaraq 8% və son vaxtlarda qida allergiyaları köhnəyə nəzərən 18% artmışdır. Qida allergiyaları oğlanlarda qız uşaqlarına görə daha çox rast gəlinir.
Hansı qidalar allergiyaya səbəb olur?
Hər cür qidanın allergiya yaratma potensialı var, lakin ən sıx görülən süd, yumurta, buğda, fıstıq, fındıq, balıq və dəniz məhsullarınadır. Süd, yumurta və buğda allergiyalarının ötüb keçmə potensialında ikən fıstıq, fındıq, balıq və dəniz məhsullarının allergiyaları ömür boyu davam edir. Qida allergiyalarına bağlı anafilaktik şok keçirmə riski isə 50% artmışdır. Qida allergiyası olan uşaqlarda digər orqanları tutan allergik xəstəlik riski 2-4 qat artır (astma xəstəliyi kimi).
Qida allergiyalarının əlamətləri nələrdir?
Qida allergiyaları geniş şəkildə görüldüyü kimi yalnız dərini tutmaz başda mədə və bağırsaq sistemi olmaqla bir çox orqanı əhatə edə bilər. Məsələn: mədə və bağırsaq sistemini tutduğunda ishal, qəbizlik, nəcisdə qan olması, bağırsaqlarda qanama, iştahsızlıq, böyümə geriliyi kimi… Tənəffüs sistemini tutduğunda da, burunda tıkanıklık, qaşıntı, asqırma, axıntı və yenə ağciyərlərdə öskürək, xırıltı, nəfəs darlığına gedən astmaya səbəb ola bilər. Qida allergiyalarında doğru tanımaq çox əhəmiyyətlidir. Çünki müalicədə toxunan qidanın pəhrizdən çıxarılması lazımdır.
D vitamini əskikliyi qida allergiyalarının artmasına səbəb ola bilərmi?
Uşaq sağlamlığı sahəsində əhəmiyyətli işlərin nəşr olunduğu "Journal of Pediatrics"-də, qida allergiyaları üçün xüsusilə D vitaminin əhəmiyyətinə vurğuladı. İki yaşdan aşağı olan uşaqlarda D vitamini əskikliyi, qida allergiyasının inkişaf etdirməsi riskini artırır. D vitamini səviyyəsinin çox aşağı olduğu bütün uşaqlarda, birdən çox qidaya qarşı allergiya inkişaf etdirmə riski artır. D vitamini aşağı olması xüsusilə süd və buğda allergiyaları üçün risk meydana gətirdiyi bildirilir. Qəti allergiyası olan uşaqlarda D vitamini səviyyəsinə mütləq baxılmalı və əskikliyi müalicə edilməlidi.