Dərman qəbul edərkən diqqət edin. Meyvə şirəsi, kola, kafeinli və spirtli içkilərin bəzi dərmanların təsirlərini dəyişə bildiyi aşkarlanıb. Xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilən dərman preparatlarından doğru zamanda və şəkildə istifadə edilmədikdə istənilən nəticə alınmır və ya dərmanların təsiri azalır. Dərmanlarla birlikdə yeyilən qidaların dərmanın müalicəvi xüsusiyyətini aradan qaldırması ilə yanaşı, həyatı risk altına alan, bəzən də ölümlə nəticələnən reaksiyalara da səbəb ola bilər.
Bir dərmandan istifadə edərkən 'maksimum fayda və minimum risk əldə edilməsi üçün dərmanın necə, nə vaxt istifadə edilməsi və nələrə diqqət yetirməli olduğumuzu bilməliyik. Bu işdə sizə həkiminiz və əczaçı düzgün məlumat verə bilər.
Dərmanlar qazlı sular və spirtli içkilərlə içilməməlidir
Kalsium baxımından zəngin olan süd, pendir, qatıq kimi yeməklər bəzi antibiotiklərin bədən tərəfindən qəbulunu azaldır. Buna görə də bu dərmanların qəbulu zamanı bu cür yeməklərdən istifadə etmək olmaz. Ən ideal istifadə dərmanı ac qarnına, yeməklərdən 1 saat əvvəl və ya 2 saat sonra qəbul etməkdir. Tox qarnına içilməsi lazım olan dərmanı aç qarnına qəbul etsək, mədəni zədələyə bilər. Qazlı içkilər, kola və portağal suyu kimi turş içkilər də mədə turşusunu dəyişdirdiyi üçün penisillin qrupu antibiotiklərin həll olunmasını azaldır. Dərmanla birlikdə içildikdə isə dərmanın bağırsaqlardan qana keçməsinə mane olur.
Bu səbəbdən qana keçən dərmanın miqdarı azalır, təhlükəli vəziyyətlər ortaya çıxır. Buna bənzər qarşılıqlı təsirlər limon və ya portağal suyunda da ola bilər.
Su dərmanın mədədə parçalanmasını və həll olunmasını asanlaşdırır. Dərmanlar ən az bir stəkan su ilə qəbul olunmalıdır. Xüsusilə həb və kapsul şəklindəki dərmanlar mütləq bol su ilə udulmalıdır.
Həkim və ya əczaçı ilə məsləhətləşin
Təbii olduqları üçün zərərli olmadıqları düşünülən bitki mənşəli məhsullarından şüurlu surətdə istifadə etməmə mənfi nəticələrə səbəb ola bilər. Reseptsiz satılan bu məhsulların içindəki faktor maddələrin həm yeməklərlə, həm də həkim və ya əczaçının tövsiyəsi ilə istifadə edilən dərmanlarla birlikdə çox ciddi əks təsirlərə yol aça bilər. Dərmanların istifadə şəkilləri də çox əhəmiyyətlidir.
Ümumiyyətlə, həblər qırılaraq, ya da əzilərək istifadə edilməməlidir. Bəzən kapsulları açaraq meyvə şirəsinə, suya qatıb içirlər.
Bu, yanlışdır. "Bu dərmanı niyə kapsul halında istehsal etmişlər" deyə düşünmək lazımdır. Əgər o şəkildə içilməsi lazım olsaydı, kapsulun içinə qoyulmadan istehsal olunardı. Dərmanların hərəsinin müəyyən vaxtı, hər orqanizm üçün ayrı təsiri var.
Dərmanları ”Bir gün gələr istifadə edərəm”, ya da “Nə vaxtsa istifadə etmək istəyən birinə verərəm” deyə saxlamaq olmaz.
Unutmayın, sizə yaxşı təsir edən dərman başqalarına zərər verə bilər.