Əlamətləri
İsti havalarda ən əhəmiyyətli problem gün vurmasıdır. Bu zaman bədənin istiliyini nizamlayan sistem pozulur, həddən artıq su və duz itirilir. Qızdırma, təzyiqin düşməsi, nəbzin sürətlənməsi, həddən artıq yorğunluq, əldən düşmə, bədən ağrıları, ürəkdə ritm pozuqluğu, baş ağrısı, narahatlıq, ruhi pozğunluq baş verir. Qarşısı alınmayan günvurma sonradan müalicə olunsa da, heç bir nəticə vermir ki, bu da ya orqanizmdə müxtəlif fəsadlar törədir, ya da ölümlə nəticələnir.
Kimlər risq altındadır?
Xüsusilə uşaqlar, yaşlılar, xroniki xəstəliyi (ürək-damar xəstəliyi, yüksək təzyiq, taxikardiya, tənəffüs sistemi xəstəliyi, böyrək xəstəliyi, diabet və digər endokrin xəstəliklər, qaraciyər xəstəliyi, Alzheimer, Parkinson və s.) olanlar, depressiya və ağıl xəstəliyi olanlar, içkili vəziyyətdə olanlar, tək yaşayanlar, müxtəlif dərman müalicəsində olanlar, hamilə qadınlar və şişmanlar, istidə ağır fiziki işlə məşğul olanlar risq altındadır. Risk fərdi vəziyyətə, istiyə məruz qalma səviyyəsinə, isti havaya adaptasiya qabiliyyətinə görə dəyişir.
İlk yardım
İstidə və ya günəş altında olan şəxsdə qızdırma, həddindən artıq halsızlıq, huşunu itirmə və ya dəridə həddindən artıq quruluq fərq edilsə, dərhal sərin və hava axını olan bir yerə alınmalı, geyimləri çıxarılmalı və bədəni yaş dəsmala bükərək soyudulmalıdır.
Ventilyator qarşısında dəri isladıla, soyuq su ilə duş aldırıla və ya qoltuq altına, boyun və ombalarına soyuq kompres tətbiq oluna bilər. Bu zaman ancaq sudan istifadə etmək lazımdır.
Şüuru açıqdırsa, bol su və duzlu ayran verilməlidir. Əgər huşunu itiribsə, vaxt itirmədən xəstəxanaya aparılmalıdır. Belə halda qızdırma salıcıların faydası yoxdur. Xəstənin soyudulması və bol mayenin verilməsi vacıbdır.
İstilərdə necə bəslənməli?
- İsti havalarda itirilən suyu və duzları bərpa etmək lazımdır. Buna görə də bol maye (susamağı gözləmədən gündə ən azı 2- 2.5 litr) qəbul edilməlidir. Sidiyin tünd sarı rəngdə olması bədəndə su əskikliyinin göstəricısıdır. Mütləq yanınızda su şüşəsi daşıyın.
- Bol miqdarda duzlu ayran için.
- Spirtli və kofeinli içkilərdən uzaq durun.
- Ağır və yağlı yeməklərdən imtina edin. Tərəvəz və meyvələrdən çox istifadə edin.
- Çöldə, açıq vəziyyətdə satılan yeməkləri almayın. Tez xarab olan qidalar (ət, yumurta, süd və s.) açıq vəziyyətdə saxlanmamalı, qidaların hazırlanması və bişirilməsi mərhələlərində gigiyena qaydalarına əməl edilməlidir.
Necə geyinməli?
- Açıq rəngli, pambıq, ya da kətan parçalardan tikilmiş bol və rahat geyimlər seçmək lazımdır. Sintetik parçadan olan geyimlər istini artırır.
- Çölə çıxarkən geniş kənarlı papaq, çətir və günəş gözlüyündən istifadə edilməlidir.
Məsləhət deyil!
Günün ən isti saatlarında (saat 12.00-16.00 arası) məcburiyyət olmadıqca çölə çıxmamalı. Bu saatlarda dənizə - hovuza girməməli, günəş vannası qəbul etməməli, çöldə idman edilməməlidir. Qaralmaq üçün günəşin altında saatlarla yatmaq olmaz. Səhər və axşamtərəfi günəşdən qoruyucu kremdən istifadə etməklə qısa müddətlərlə günəş vannası qəbul edilməlidir.
İstilərdə işləyərkən nələrə diqqət yetirməli?
Ofisdə: Ofislərin kifayət qədər havalandırılmasına diqqət göstərilməlidir. Kondisionerlər vasitəsilə sərinlik təmin edilməlidir. Günorta saatlarında zərurət olmadıqca çölə çıxmayın.
Avtomobildə: Bağlı və durdurulmuş vəziyyətdə olan avtomobilin içində uzun müddət qalmayın. Nəqliyyat vasitələri kifayət qədər havalandırılmalı, kondisionerlər sərinliyi təmin edəcək və soyuğu birbaşa üzərinizə vurmayacaq şəkildə nizamlanmalıdır. Xüsusilə körpə, uşaq, əlil və heyvanlar bağlı və durdurulmuş nəqliyyat vasitələrində buraxılmamalıdır.
Çöldə: Açıq havada işləyənlər xüsusilə risq altındadırlar. Bu səbəblə çöldəki işlərinizi havanın vəziyyətinə görə planlaşdırın. Günorta saatlarında (saat 12.00 ilə 16.00 arası) mümkünsə çölə çıxmayın. Tez-tez sərin yerlərdə fasilə verin. Özünüzlə su götürməyi unutmayın. Başınızı, gözlərinizi və dərinizi günəşdən qoruyun.
XƏBƏR LENTİ
Hava haqqında
Yuxusuz körpələr
Leyla Əliyeva Şirvanşahlar Sarayında - FOTO
"7 qitənin gözəli" seçildi - FOTO
Dəhşət: əyyaş və pinti ana, acından ölən uşaq və zibilxana ev
İnqilablar bəzən gözəl olur
Məşhurların geyimlərini geyinən 6 yaşlı qız
"Sucuq"Şamaxı mətbəxindən(foto resept)
İspanaqlı toyuq (foto resept)
Qoç bürcü üçün dekorasiya nümunələri
6 aya idmansız 27 kq arıqladı - Sirri - FOTO
Polşa prezidenti koronavirusa yoluxdu
İsrail mətbuatı Azərbaycanın Birinci Xanımından yazdı
Bu məktəblər bağlandı
İdmanın faydaları
Kütləvi zəhərlənmə qeydə alınan imtahan yenidən nə vaxt keçiriləcək? - AÇIQLAMA
Gülşen oğlunu 75 minlik bağçaya qoydu-FOTO
Bu il Bakıda 124 nəfər məktəbin 12-ci sinifini bitirib
Şokoladlı keks (foto resept)
İspaniyada neft emalı zavoduna ildırım düşdü - VİDEO
Tarkanın AYRILIQ xəbəri yayıldı-FOTO
Dünyanın ən nazik noutbuku təqdim edildi
50 yaşlı qadın üçəm doğdu
Südvermə dövründə necə qidalanmaq lazımdır?
Bu qız Rusiya gözəli seçildi
Alban və erməni kilsələrinin əsas fərqləri açıqlandı - VİDEO
Kartof salatı (video-resept)
Bakı bulvarı ərazisində Wi-Fi şəbəkəsi işə salınacaq
Bu gün beynəlxalq Yer Günüdür
Azərbaycan Ümumdünya Əqli Mülkiyyət Təşkilatının İcraiyyə Komitəsinə üzv seçilib
Sürətli saç uzadan kök maskası
Gözəllik və cavanlıq vannaları
Messiyə nə olub?
Namaz qılan kiçik mələklər
Bosniya Azərbaycanla viza rejimini ləğv etdi
Ağ dişlər üçün ən sadə üsul
Üzdəki məsamələri sıxlaşdıran sabunlar
Sümük və oynaq ağrılarını aradan qaldıran üsullar
Kitabsevərlər "Mən necə oxumuşam"kitabını təqdim etdi!
Niyə kosmosda alkoqol qəbul etmək olmaz?
Şeymanın "Çağatay" kimliyi bəlli oldu-FOTO
Messi Ronaldonun dəvətini cavabsız qoymadı
Azərbaycanda koronavirusa kütləvi yoluxmaya görə bağlanan bazar yenidən açıldı
300 azərbaycanlı tələbəyə şad xəbər
Nazirlik “Arsak” qalmaqalına aydınlıq gətirdi
Baş nazirin müavini Uşaq Pulunun verilməsindən DANIŞDI
HTC Çində güclənmək istəyir
Məşhur teleaparıcı koronavirusdan yataraq sağaldı-Türkiyədə İLK
Ah kişilər kişilər!
Buraxılış imtahanında tətbiq olunacaq YENİLİKLƏR AÇIQLANDI
- ŞƏRHLƏR