Siqaret və siqaret tüstüsünün tərkibi dəyişkən xüsusiyyətli zərərli maddələrdən ibarətdir. Aparılan araşdırmalar siqaret tüstüsündə 4000-dən çox zərərli maddə olduğunu ortaya çıxarmışdır. Bu maddələrin böyük bir qismi xərçəng xəstəliyinə səbəb olur.
Siqaret tüstüsü tütün bitkisi yarpaqlarının tam yanmaması nəticəsində əmələ gəlir. Siqaret tüstüsünün tərkibindəki maddələr qaz və ya dənəcik halında olur. Siqaretin ağız qismində içə çəkilmə zamanında əmələ gələn tüstü "Ana Duman" adlanır. Yanan siqaretin ucundan və ağız qismindən özbaşına çıxan tüstü isə "Yan Duman" olaraq təyin olunmaqdadır.
Siqaret tüstüsün tərkibindəki maddələrə müxtəlif faktorlar təsir edir. Tütünün növü, yanma istiliyi, siqaretin uzunluğu, siqaret kağızının xüsusiyyətləri, filtr və tütünə əlavə edilən qatqı maddələri bunların başlıcalarıdır. Siqaretin ucunda istilik 900 C dərəcəyə yüksəlir. Ağız hissəsində isə 30 C'dir. Bu istilik səbəbiylə tütün yarpağında olan maddələr dəyişir və bir çox yeni maddə əmələ gəlir. Ana tüstünün 92-95%-i qaz halındakı dəyişik maddələrdən ibarətdir. Aparılan tədqiqatlar təxminən bir nəfəs çəkilişi siqaret tüstüsündə 300 milyon ilə 3.5 milyard arası zərərli dənəciklərin olduğunu ortaya qoymuşdur. Gündə bir paket siqaret çəkən bir insanın ildə 70.000 dəfə tüstü udmağını düşünsək, siqaret çəkənlərin məruz qaldığı zərərli maddə miqdarı aydın olar. Bu səbəblə mütəmadi siqaret çəkənlərin müxtəlif xəstəliklərə yoluxması faktı təəccüblü deyil.
Nikotin siqaret tüstüsündə dənəcik halında olan və asılılığa gətirib çıxaran əsas maddədir. Sinir sisteminə təsir edir, ürək və qan-damarların işini pozur. Nikotinin təsiri nəticəsində qan təzyiqi və nəbz sürətində artım ortaya çıxır. Bu səbəblə ürək daha çox sıxılır və ürəyin oksigen ehtiyacı artır.
Karbonmonoksit siqaret tüstüsündə qaz halında olan zərərli maddələrin ən əhəmiyyətlisidir. Tütünün tam yanmaması nəticəsində ortaya çıxır. Siqaret tüstüsün 2-6%-i karbonmonoksitden yaranmışdır. Siqaret çəkənlərin qanındakı karbonmonoksit səviyyəsi siqaret çəkməyənlərə görə 2-15 qat daha çoxdur. Karbonmonoksit hüceyrələrin qandakı oksigeni istifadə etməsinə mane olur.
Siqaretin səbəb olduğu xəstəliklər.
Tez qocalma-Daimi bir şəkildə siqaret çəkilməsi, dəri quruluşunu pozaraq qırışıqlıqlara gətirib çıxarır. Bundan əlavə dişlər saralır və qaralır, dırnaqlar zəifləyir.
Diş çürüməsi- Siqaret çəkmək dişlərin çürüməsinə və nəticədə tökülməsinə səbəb olur.
Ürək xəstəlikləri - Siqaret çəkənlərin ürək xəstəliyinə tutulma riski çəkməyənlərə nisbətdə 4 qat daha çoxdur.
Qırtlaq xərçəngi-Gündə 25 ədəd siqaret çəkmək 30 qat daha çox qırtlaq xərçənginə tutulma riskini artırır. Bu da əvvəlcə tələffüz çətinliyinə, irəliləyən mərhələlərdə isə tamamilə danışıq qabiliyyətinin itməsinə səbəb olur.
Boğaz xərçəngi - Boğaz xərçəngi xəstəliyinə 80% siqaret səbəb olur.
Mədə xərçəngi - Siqaret çəkənlərin mədə və ya bağırsaq xərçənginə tutulma riski çəkməyənlərdən 2 qat daha çoxdur.
Qaraciyər xərçəngi - Qaraciyər xərçəngi xəstəliyinin 80%-i siqaretin təsirindən olur.
Menapoz- Siqaret çəkən qadınlarda vaxtından 5-10 il əvvəl menapoz baş verir. Bu da sümüklərin daha tez incəlməsinə və əriməsinə səbəb olur.
Vaxtından əvvəl doğum-Gündə yalnız 5 ədəd siqaret çəkən hamilə bir qadının vaxtından əvvəl doğum etməsi, ya da olduqca kiçik və sağlam olmayan bir körpə doğma riski inanılmaz ölçüdədir.
Şəkər xəstəliyi - Siqaret çəkmək, bədənin insulin ifraz etmə qabiliyyətini azaldır. Bu da şəkər xəstəliyinə yol açır.
Qanqren - Ağciyərlər zəiflədiyi üçün, bədənə çox az oksigen yayılır. İnsan bədəni bu çox az miqdardakı oksigeni daxili orqanlara paylamaq məcburiyyətində qalır. Buna görə ürəyə ən uzaq orqanlar olan barmaq uclarından etibarən hüceyrələr sürətlə zəncirvari olaraq ölür. Çox vaxt qollar, ya da ayaqlar kəsilə bilər.
Qida borusu xərçəngi - Bu xərçəngə tutulmağın səbəbi məhz siqaret çəkməkdir
XƏBƏR LENTİ
Ziyafət üçün baş örtükləri
Bayram günlərində Şahdağa 12 min turist gəlib
Azərbaycanda benzinin ucuzlaşacağı proqnozu
Hər dəri tipinə uyğun qarpız maskası
Pluton planeti haqqında bilmədiklərimiz
Ombudsman beynəlxalq ictimaiyyətə çağırış etdi
Yaponiyada zəlzələ olub
Sabah Moskvada İlham Əliyev, Vladimir Putin və Nikol Paşinyan arasında üçtərəfli görüş olacaq
Vera otel qapısında qaldı-FOTO
Toxluq hissi yaradan 5 ərzaq
Tovuz sakini həyətində "xəzinə" becərib
Azad Söz (8-ci hissə)
Dəyərli qida mənbəyi-balıq
Mehriban Əliyeva Bilgəhdəki Pensiya yaşına çatmış şəxslər üçün sosial xidmət müəssisəsində olub - FOTO
Marinada qoyulmuş hind toyuğu budu (foto resept)
Böyük gülüş ustamızın anadan olmasından 99 il ötür
Qadın ayaqqabısına oxşar kilsə
DİQQƏT! Bu telefonlarda WhatsApp İŞLƏMƏYƏCƏK
İslamı qəbul etmiş məşhurlar
Günün ulduz falı - 18.12.2013
Evdə teleskop hazırlayaq
Azərbaycanda görmə qabiliyyəti məhdud və itirilmiş insanlar üçün yenilik
Sevimli obrazlar qorxulu oyuncaqlara çevrilərsə...
Əfqanıstanda təyyarə qəzasında həlak olmuş azərbaycanlıların adları bilindi
Azərbaycanda daha çox hansı xarici ölkələrin tələbələri oxuyur?
Bakıda ikinci əl avtomobillər bahalaşmağa başladı
Bu gün final olacaq...
GÜNDƏLİK MAKİYAJ 2 variantda (foto dərs)
Avraam Russo "Çırpınırdı Qara dəniz"i erməni mahnısı kimi təqdim etdi-VİDEO
Günün qoroskopu:Fiziki aktivlikdən uzaq olun!
Gürcüstan Azərbaycana hansı variantı təklif edəcək?
Limonlu kakaolu keks (foto resept)
Whatsapp-ınız var?
Məşhur müğənni Azərbaycanda klip çəkdirir
Qocalıqdan xəstəliyindən əziyyət çəkən 15 yaşlı qızın son halı TƏƏCCÜBLƏNDİRİR
Lazanya (foto resept)
Bəstəkar Fərəc Qarayevin 70 illiyi qeyd olunacaq
Qadınlar Apple, kişilər Samsung seçir
Karantin dövründə səyahət
Bananlı yulaf əzməsi (foto resept)
Nikol Kidmanın yeni saç düzümü diqqət çəkib - FOTO
Dünyanı xilas edəcək yeni güc birliyi
Azərbaycanda 119 yaşlı nənə referendumda səs verdi
2020-ci ilin trendləri
Ziyafət geyimləri
Dəbli geyim dəstləri
Qadınlarımız yarışdan 10 medallar qayıdır
Tam müasir və komfortlu avtobuslar gətiriləcək
Təbiətin möcüzəsi: noyabrda ağacda təzə alça
Hirsimizə qalib gələk
- ŞƏRHLƏR