Bakteriyalar canlılar aləmində çox sürətlə çoxalan canlı qrupunu təşkil edirlər. Yeni formaya düşür və dəqiqələr ərzində sayları milyardlara çata bilir. Bu canlılar çoxalmaq üçün müxtəlif mexanizmlərdən istifadə edirlər. Düşmənlərini və ya qidalarını “görmək” üçün sonarabənzər sistemlərdən və ya danışma şarlarından istifadə etmələri bu mürəkkəb mexanizmlərdən ancaq bəzisidir.
Bakteriylar bitkilərdən və heyvanlardan fərqli olaraq sürətlə çoxalan və biokimyəvi təsirləri baxımından canlılar aləminin tarazlığını təmin etəkdə çox böyük əhəmiyyət daşıyan canlı qrupunu təşkil edirlər. Demək olar ki, hər yerdə yaşaya bilirlər, ona görə də sayları hər hansı bir orqanizm növündən daha çoxdur. Bu səbəbdən bu canlılar dünyanın ən çoxsaylı canlıları hesab edilirlər. İnsan həyatına çox şəkildə təsir edən bakteriyalar olduqca təkmilləşmiş rabitə sistemlərindən istifadə edərək bir-birlərilə əlaqə qururlar.
Paket yollayaraq ünsiyyət qurma
Bakteriyaların ünsiyyət qurma formalarıı çox diqqətçəkəndir. Bakteriyalar bir-birlərinə bir qismi dostluq mesajı, digər qismi isə bomba daşıyan paketlər yollayayırlar. Bu inanılmaz paket sistemi kimyəvi maddələrlə qurulan əlaqədən daha çox fərqlənən şəkildə siqnallardan istifadə edərək əmələ gəlir. Bunlar tərkibində bəzi mesajlar olan kiçik şar formasındadır.
Bəs bu mesajlar necə daşınır?
Bakteriyalar bu mesajları incə bakteriya pərdəsilə qablaşdırırlar. Paketlər kiçik şarlara bənzəyən qovuqcuq formasındadır və bu qovuqcuqlar yerinə görə bakteriyaların bir-birləri ilə ünsiyyət qurmalarını təmin edir və ya o anın ehtiyacına görə düşmənə bomba paketi formasında toksin daşıyır. Şübhəsiz, burada maraqlı cəhət var.
Bakteriyanın hazırladığı paket yoldaşları ilə ünsiyyət qurmasını təmin edərkən düşmənlə qarşılaşdıqda bir andaca necə zərərli formaya çevrilir? Bakteriya ona yaxınlaşanın düşmən, yoxsa dost olduğuna bir anda necə qərar verir? Tək hüceyrəli bir mikroorqanizm bütün bunları düşünüb, təcrübədən keçirrərək öyrənib öz növünün bütün üzvlərinə izah edə bilərmi?
Bakteriyaların düşmənləri nə üçün çaşırlar?
Bakteriya bu paket sistemi ilə başqa müdafiə metodu da əldə edir. Bakteriya torbacığından çıxan və ətrafını əhatə edən qovuqcuqlar düşmənlər tərəfindən sanki bir bakteriya sürüsü kimi qəbul edilir. Zərərli mikrob sürüsü bakteriyanın tək, yoxsa öz ciinslərilə əhatə olunduğunu anlamağa çalışarkən vaxt keçir. Bakteriya d bu əsnada toksin bombardmanına keçmək üçün vaxt qazanır. Burada qarşımıza cavablanmalı yeni suallar çıxır. Məsələn, bakteriyalar bu qovuqcuqları əmələ gətirərkən; Qovuqcuqların düşmənləri tərəfindən bakteriya sürüsü kimi qəbul ediləcəyini haradan bilirlər? Onlara bu biliyi kim vermişdir? Bəs bakteriyaya zərər verən mikroblar bakteriyada belə bir mexanizm olduğunu necə təxmin edirlər?
Bütün bu sualların cavabı bizlərə mükəmməl yaradılışı göstərir. Yuxarıda bəhs edilən kompleks sistemlərin hamısı Yaradıcının sonsuz qüdrətinin və üstün yaratmasının dəlilləridir.
Nəticə
Allah gözlə görünməyən bakteriyalara üstün şüur və iti zəka ilə hərəkət etmə bacarığı vermişdir. Bir bakteriya Allahın ilhamı ilə insanların əvvəlcədən fərqinə varmadığı, hətta təxmin belə etmədiyi hadisələri müəyyən edir və onlardan daha cəld davranır.
Təkamülçülərin iddia etdiyi kimi bütün bunları təsadüflərlə açıqlamaq mümkün deyil. Çünki “ilk bakteriyanın” təsadüfən əmələ gəldiyini açıqlamaq mümkün deyil. Hələ heç bir canlılıq izi yox ikən, bakteriyanın tamamilə nəzarətsiz mühitdəki şərtlərdən təsadüfən təsirləndiyini, ani surətdə nəfəs almağa başladını, təsadüfən müxtəlif dəyişikliklər keçirdiyini, bəzi möcüzəvi xüsusiyyətləri və indiki hərtərəfli xassələrini qazandığını iddia etmək elmdənkənar yanaşmadır.
Əsrimizin inkişaf edən elm və texnologiyası bakteriyaların möcüzəvi xüsusiyyətlərini bir-bir kəşf edərək təkamül nəzəriyyəsi yalanını bir daha ifşa etmişdir. Bu canlılarda rast gəlinən hər xüsusiyyət Allahın gözlə görünməyən bir canlıda necə qüsursuz sənət meydana gətirdiyini kəşf etmək və bunu təqdir etmək üçün yol açacaqdır.
Kazımov İzhar
![](/sfiles/img/icons/news-icon.png)
XƏBƏR LENTİ
Abort qadağasına məşhur modeldən ETİRAZ-FOTO
Deniz Çakırın QALMAQALLI görüntüsü yayıldı-VİDEO
ÜST-nin Azərbaycandakı nümayəndəliyindən Rusiya peyvəndi ilə bağlı açıqlama
Oğrulardan qorunmaq üçün qəribə üsulları olan insanlar
Ziyafət üçün makiyaj və saç düzümləri
Adriana Limanın son FOTOsu diqqət çəkdi
Ağ gəlinliyi sevməyən gəlinlər
Rusiya KİV-də keçirilən sorğuda çoxluq Moskvanın Bakını dəstəkləməli olduğunu hesab edib
Xəyanət və sevgi
İlham Əliyevin “Nikkei”yə müsahibəsi ən çox oxunan məqalə oldu
"WhatsApp"-da YENİLİK!
Hərbçilərimiz beynəlxalq tədbirlərdə iştirak edəcəklər
HAVA necə olacaq?
Şəkərin 4 təhlükəli xüsusiyyəti
Bakı-2017 İslam Həmrəyliyi Oyunları çərçivəsində yarışlara start verilir
Evliliyi qorumağın 8 yolu
Yay qarderobunuzu yeniləmək üçün geyimlər
Çiyələk yağının dəriyə faydası
Azərbaycan hərbçisindən çağırış - VİDEO
Azərbaycanda koronavirusdan sağalanların sayı yoluxanları üstələdi: İki nəfər vəfat etdi
Əncirli keks (foto-resept)
Cıdır düzündən Topxana meşəsinə açılan möhtəşəm mənzərənin ən yeni görüntüləri - VİDEO
İlaxır çərşənbədə hava necə olacaq?
Orduda gülənçi izlərinin axtarışı başladı
Məşhur aparıcı canlı yayımda rüsvay oldu-VİDEO
London derbisi: Yağış gözəl idi
Avroliqa: "Trabzonspor" zirvədə, Abışovun komandası səfərdə xal itirdi
Günün qoroskopu: hər şey qarşılıqlı olacaq
Milli Ordunun yaranmasından 102 il ötür...
QMİ Qazılar Şurası Qurban bayramı münasibətilə fətvР° verib
Cəbhə ilə bağlı sərəncam
Dünyanın ən qədim rəsmi
"Rusiya Azərbaycan və Türkiyəyə açıq mesaj verir"
Südəmər uşaqlarda zökəm
"Q" və "L" hərfləri ilə başlayan adların mənası
Amerikalı müğənni koronavirusdan öldü
Rus Dili dərs-16
Dilimiz - Milli Kimliyimiz
Bakılılara şad xəbər: nömrə köçürmək 10 dəfə ucuzlaşıb
Erməniləri çox qorxudan səfər
Prezident təsdiqlədi - Azərbaycanda sosial yardım bir il müddətinə təyin ediləcək
Rus qırıcıları türkmən ərazilərini bombaladı
Cazibədar xanımlar üçün
Bu gün abituriyentlər imtahan verirlər
Bu aydan hemofiliyalı xəstələrə ilkin tibbi yardım onların yaşadıqları ərazilərdə göstəriləcək
Ən son gəlinlik modelləri
Koronavirusun ilk əlaməti qızdırma deyil – Ağlınıza gəlməyəcək simptom
DİN-dən velosiped sürənlərin cərimələnməsi ilə bağlı AÇIQLAMA
Dünyanın ən böyük zanbaq xalçası
Avropanın bəxti gətirdi ki, Avropa Oyunlarını məhz Azərbaycan keçirir
![](/sfiles/img/icons/valuable-icon.png)
- ŞƏRHLƏR