Davamlı düşünərək problemlərimizi təkrar təkrar gözümüzdə canlandırmaq, problemlərimizi yenidən xatırlamaq və başımızı davamlı yaşadığımız istənməyən hadisələrlə məşğul etmək sağlamlığımız baxımından olduqca zərərlidir. Bu vəziyyətə psixologiyada ruminasiya adı verilir.Əgər bu şəkildə bəzi şeyləri çox çox düşünürsüzsə, kədərlənməyin, tək deyilsiniz. Bu çoxu insanın yaşadığı ortaq bir problemdir.
Ruminasiyanın zərərləri
Mənfi düşüncələrə sıxlaşmaq psixi sağlamlıq problemlərinə gətirib çıxarar. Araşdırmalar göstərir ki səhvləriniz, problemləriniz və problemləriniz haqqında çox çox düşünməniz sizləri daha çox depressiyaya, zədə sonrası stress pozuqluğuna (PTSD) və təşvişli nevrotik pozuntuya yol açır.
Mənfi düşünmə, buraxılması çətin bir dövr halını alır. Zamanla bu düşüncə tərzi pis bir vərdiş halını alır və buraxması çətin bir döngüyə çevrilir. Əvvəl problemlərinizi düşünürsünüz, sonra özünüzü günahlandırırsınız, özünə inamın düşür, stressin artır, depressiyaya girirsiniz və bu halınızla problemləri daha çox başa taxırsınız. Bəzi araşdırmalara görə ruminasiya duyğusal stressi artırır ki bu da maddə istifadəsi və ya yemə pozuqluğu kimi problemlərə səbəb ola bilir.
Necə önlənə bilər?
Əgər yaşadığınız problemlər qarşısında özünü günahlandırmağa meyliniz varsa, düşünmə tərzinizi dəyişdirməyə çalışın. Bu təbii ki də praktik etmənizə və əzminizə bağlı olaraq dəyişəcəkdir, lakin belə etməniz sizə daha yaxşı hiss etdirəcək.
* Hadisə yaşandığında fərqinə varın.
Nə qədər ruminasiya etsəniz o qədər mənfi döngü içərisinə girərsiniz. Düşüncə vərdişlərinizi fərq edin və mənfi düşüncələrin zehininizdə canlandığı zamanlara bütün diqqətinizi verin. Belə düşündüyünüzün "fərqinə çatdığınızda" o düşüncəni daha tez dəyişdirə biləcəksiniz.
* Problemləriniz üçün həllər axtarın.
Problemlərinizi yalnız düşünməklə qalmayın, həll istehsal etməyə də çalışın. Özünüzə edə biləcəklərinizi soruşun, xətalarınızdan öyrənin və özünüzə dərslər çıxarın.
* Düşünmək üçün özünüzə zaman ayırın.
Beyniniz, gündəlik həyata davam edə bilmək üçün bəzi şeyləri müəyyən əməliyyatlardan keçirmə ehtiyacı duyar. Gündə 20 dəqiqə yalnız düşünməniz üçün özünüzə vaxt ayırın. Əgər başqa vaxtlarda ruminasiya etməyə başlasanız özünüzə bunu xatırladın: "Bunları özümə ayırdığım 20 dəqiqə içində düşünəcəyəm." Daha sonra işinizə ya da yaşantınıza davam edin. Belə etdikdə mənfi düşüncələri dayandırmaq üçün sizlərə fürsət doğulacağını görəcəksiniz.
* Diqqətinizi dağıdın.
Unutmayın, bir şeyi unutmaq istəsəniz unuda bilməzsiniz, tam tərsinə daha çox xatırlayarsınız. Düşüncələrinizi dağıtmanızın yolu bu deyil, özünüzü başqa bir işlə məşğul edin.
* Fərqindəlik ən önəmlisi.
Burada maarifləndirmə dediyimiz şey (mindfulness) yaşadığımız anın "bu an və indi" olduğunu anlaya bilməkdir. Belə düşündüyünüzdə tamamilə içində olduğunuz anı yaşayarsınız. Meditasyon kimi bu da praktik istər əlbəttə, amma zamanla ruminasiyanı aşağı saldığını fərq edəcəksiniz.
Mənbə: Beyin Akademisi
Tərcümə: Eltun İsmayılov
XƏBƏR LENTİ
İran prezidentini belə görmüşdünüz?
AZAL uçuşlarda endirim etdi
Qadınlar ən çox nəyə pul xərcləyirlər?
Balaca qızlarımız üçün palto və gödəkçələr
Türk pizzası (foto resept)
HAVA necə olacaq?
Paşinyan Qarabağla bağlı razılaşmanı imzalamasının səbəbini açıqladı
İtkin düşən atasını 24 ildən sonra qonşu zirzəmidə tapdı - VİDEO
Köklü, qozlu, darçınlı keks (foto resept)
Orduda ilk qadın general
Müddətsiz əmək müqaviləsi üçün müsahibələr onlayn keçiriləcək
Yeni il üçün manikür modelləri
Məşhur modelə 250 minlik hədiyyə-FOTO
"Azərbaycan və Türkiyənin hərbi əməkdaşlığının genişləndirilməsi üçün birgə istehsal sahələri yaradılmalıdır"
Kişilər əsəbləşəndə kimə çevrilir?
Bengünün toyu üçün 5 yük maşınında gül gətiriləcək
Azərbaycanda şəkərli diabetdən ölüm göstəricisi enib
Britni Spirsin 57 milyonluq davası
“Coker” filmi daha bir uğura imza atdı
Kartoflu konvert (foto resept)
İrem Derici KÖKƏLDİ-FOTO
İş axtaranların NƏZƏRİNƏ: Bu cümlələrdən qaçın
Bütün Dünya Bu qızdan danışır-SƏBƏB/VİDEO
Düşmənləri sevindirməmək üçün oxuyun
Bakıda qanunsuz tikililər ləğv ediləcək!
Seda Sayandan etiraf
Dekorasiya ideyaları
Şanlı ordumuzun qalib əsgərləri geri qayıdırlar - VİDEO
Yaşıl çayın sirləri
Leksika - 2
Azərbaycanda Novruz bayramıdır
Canlı yayımda verilən sual hər kəsi təəccübləndirdi
Azərbaycan qazı Avropa üçün önəmlidir
Papa Bakıya gəlir - polis hazırlığa başladı
Xankəndi tamamilə boşaldılıb – FOTO
UEFA iki futbolçusu koronavirusa yoluxmuş kluba texniki məğlubiyyət verdi
Sümüklərdəki qəfəs sistemlərinin möhkəmliyi
İnyesta "Real"a məğlubiyyətdən sonra: "Bir yumruq olmalıyıq..."
Yataq dəstləri
Qadın Ət Yeyən Virusa Yoluxdu-FOTO
Ahıllar pulsuz tibbi müayinədən keçirildi
Sellülitə son
Evlilik ildönümlərini belə qeyd etdilər
Azərbaycanda bəzi körpələrə şəhər adları verilib - SİYAHI
Kəvərli şorba (foto resept)
Kişinin xəyanət etdiyini göstərən 12 ƏLAMƏT
Sağlam saçlara qovuşmağın yolları
İşğaldan azad edilmiş ərazilərdə yaradılan hospitalların sayı bilindi - RƏSMİ
Marsda həyat varmı?
Ermənilər Ağrı dağ tamahı
- ŞƏRHLƏR