Ana və atalar uşaqlarını daha yaxşı tanımaq istəyirlər. Bunun üçün onların içində olduqları inkişaf dövrünün xüsusiyyətlərinin bilmələri lazımdır. 11 yaşlı uşaqların yaşayacaqları inkişaf xüsusiyyətləri və dəyişmələr, zaman -zaman fərdi fərqliliklər göstərsə də onların yaxınındakı yetkinlər olaraq bu dəyişmələri bilmək və fərqində olmaq həm bəzi qayğılarımızı aradan qaldırmaq, həm də onlara uyğun yollarla dəstək olmaq baxımından olduqca əhəmiyyətlidir. Milli.Az bildirir ki, modern.az bu dəfə 11 yaşlı uşaqların hansı özəlliklərə sahib olduğu haqda maraqlı məlumatlar əldə edib.
Uşaqların fiziki inkişafı
• Bu yaşda olan uşaqların boyu tez uzanır və ağırlıqları artır. Orta hesabla ildə 5 sm uzanar və 2.5 kq kökələr.
• Qız uşaqlarının bədən inkişafı oğlan uşaqlarına nisbətən daha tez inkişaf edir. Bunun üçün qız uşaqları hərəkətlərinə daha asan hakim olarlar və əl bacarıqları daha tez inkişaf edər.
• Hərəkət fəaliyyətləri üçün lazımlı qüvvət təmin edilər.
• Bədən hərəkətə uyğun bir şəkildə elastiklik qazanır.
Zehni inkişaf
• 11 yaşlı uşaqlar deyimləri anlamaqda çətinlik çəkə bilərlər.
• Məntiqli və mücərrəd düşünmə qabiliyyətində qüvvətli bir irəliləmələri olur.
• Uşaqlar bir neçə həftə irəli üçün plan qura bilirlər.
• Bu yaşda olan uşaqların riyaziyyatı anlama xüsusiyyətləri inkişaf edir.
Dil inkişafı
• Uşaqlar böyüdükcə onların söz xəzinəsi də inkişaf etməyə başlayır.
• Ensiklopediya və digər mənbələrdən istifadə edirlər.
• Ən yaxşı inkişaf etmiş yönləri isə onların özlərini sərbəst şəkildə ifadə edə bilmələridir.
İctimai-romantik inkişaf
• Bu yaşda olan uşaqlarda sevilmək, bəyənilmək, müvəffəqiyyətli olmaq, özünü güvəndə hiss etmək kimi duyğuları yaranır.
• Müəllimdən, müvəffəqiyyətsizlikdən, yoldaşsız qalmaqdan, ölümdən qorxma halları davam edir.
• Uşaqlar davranışlarının böyüklər tərəfindən bəyənilməsinə əhəmiyyət verirlər.
• Bu dövrdə qorxu, hirs, qısqanclıq, sevinc, sevgi kimi romantik halları tez-tez dəyişir.
• Öz yaşlarına uyğun oyunlarla maraqlanırlar.
Əxlaqi inkişaf
• 11 yaşlı uşaqlarda dürüst və ədalətli davranmağa qarşı böyük həssaslıq yaranır.
• Dünya görüşü və ictimai məlumatları baxımından hələ ailələrin təsiri altında olurlar.
• Evdə, məktəbdə nəzakət qaydalarına əməl etməyi, lazım olduğunda duyğularına hakim olmağı öyrənirlər.
Qazandırılacaq davranışlar
1 - Yalan söyləməmə : Uşağı yalandan uzaqlaşdırmaq üçün ya yalanı doğuran səbəbləri aradan qaldırmalıyıq, ya da yalanın zərərlərini, doğru söyləmənin faydalı nəticələrini gerçəklərə söykənərək nümunələr göstərərək çatdırmalıyıq.
2 - Oğurluq : İlk oğurluqdan bağışlayıcı olmalıyıq. Uşaqlara sevgi ilə yanaşmalı və qorxutmamalıyıq.
3 - Yerində dayana bilməmək (hiperaktivlik ): Bu uşaqlar üçün xüsusi təhsil tətbiq olunmalıdır. Həddindən artıq hərəkətliliyi aradan qaldırmaq üçün həkim məsləhəti ilə xüsusi dərmanlardan istifadə etmək olar.
4 - İçə qapalılıq: Uşağa yaxınlaşmaq və onunla əlaqə yaratmaq lazımdır. Uşağı qılafından çıxarıb ətrafla maraqlanmasını təmin etməliyik.
5 - Tapşırıqlarını etmə: Hər gün nəzarət edilərək uşaq tapşırıq etməyə təşviq edilməlidir.
6 - Qaydalara əməl etmə : Bəzi qaydalar uşaqlarla birlikdə qəbul edilməlidir. Bu şəkildə onlar bu qaydalara daha asan riayət edərlər.
7- proqramlı və məhsuldar dərs: Üsul uşaqlara öyrədilməlidir. Bu barədə ailədən kömək istəməliyik. Uşaq yoxlama altında tutulmalıdır.
8 - Böyüklərə hörmət, kiçiklərə sevgi : Şagirdə özünü böyük və kiçik yerinə qoyaraq özünə necə davranılması lazım olduğu düşündürülməlidir . Bu sayədə davranışları daha yaxşı tənzimləyər.
9 - Özünə inam: Uşağın ehtiyaclarını fərq edib onları qarşılamağa çalışsaq, uşaqda özünə inam daha da artar.
10 - Muxtariyyət (Öz-özünü idarə ): Ana, ata , müəllim uşağın xarici dünyanı araşdırmaq və tanımaq üçün etdiyi cəhdləri dəstəklədiyi, müstəqil olması mövzusunda uşağı təşviq etdiyi təqdirdə, uşaq öz-özünü idarə mövzusunda inkişaf edər və bundan xoşbəxtlik duyar