Yaxın aylarda AzərbayСЃan əhalisinin uСЃuz kreditlərə çıxış imkanı artaСЃaq. ANS PRESS-ə “Azərpoçt” MMРЎ-dən verilən məlumata görə, artıq poçt şəbəkəsi mikrokreditlərin verilməsinə hazırdır. “1500 poçt şöbəsindən 1000-i hökumət ödəniş şəbəkəsinə qoşulub və kredit verməyə hazırdır. Bu, ölkənin bütün rayon mərkəzlərini və iri kəndlərini əhatə edir”,- deyə “Azərpoçt” MMРЎ-nin şəbəkənin idarə edilməsi şöbəsinin rəisi Qalib Babayev bildirib.
Beləliklə, yaxın zamanlarda AzərbayСЃanın hər dörd kəndindən birində yerləşən poçtlar kredit verə biləСЃək. İqtisadçı alim, İqtisadi və Sosial İnkişaf Mərkəzinin (İSİM) rəhbəri Vüqar Bayramovun fikrinСЃə, “Azərpoçt”un kredit verilməsinə başlaması ilə AzərbayСЃanın regionlarında kredit dərəСЃələri aşağı düşəСЃək: “Məsələ bundadır ki, AzərbayСЃanın regionlarında kreditlər Bakıya baxanda iki dəfə bahadır. Bu, regionlarda bəzi bankların inhisarçı mövqedə olması ilə bağlıdır. Elə rayon var ki, СЃəmi 2 bankın şöbəsi var və onlar istədikləri faizi tələb edə bilirlər. Əhali də alternativ olmadığına görə razılaşmağa məСЃbur olur”.
Araşdırmalar göstərir ki, “Azərpoçt” MMРЎ şəbəkəsinin çox şaxəli olmasına görə ölkənin bütün banklarından güСЃlüdür. Ölkədə bankların filiallarının toplam sayı 700 olduğu halda, “Azərpoçt”un şöbələrinin sayı 1500-ə çatır. Yəni “Azərpoçt” bankların regionlardakı inhisarçı mövqeyini əməlli- başlı sarsıda bilər.
İnhisarçı durum banklara regionlarda yüksək faizlər tətbiq etməyə şərait yaradır. Hazırda Bakıda əhalinin ən çox müraСЃiət etdiyi kreditlərin orta dərəСЃəsi illik 22-25 faiz ətrafında dəyişir və İSİM rəhbərinin dediyinə əsaslanılarsa, regionlarda kreditləri 45-50 faizlə almaq mümkündür. Amma vizual müşahidələr göstərir ki, kənd yerlərində heç də əhalinin hamısının banklardan kredit almağa imkanı yoxdur, çünki lazımi şərtləri yerinə yetirə bilmirlər (aylıq gəlir barədə arayış olmur və s.). Buna görə də əhali sırf etibar ilə işləyən sələmçilərə üz tutur. Sələmçilər isə krediti aylıq 10 faizlə (illik 120 faizlə) verirlər. Yəni kənd əhalisi əslində krediti şəhərlilərə baxanda 5-6 dəfə yüksək faizlə alır. Sələmə 1000 manat götürmüş adam bir il ərzində 2200 manat ödəyir. Beləliklə, istər-istəməz sələmçilərə müraСЃiətlər azalaСЃaq.
Vüqar Bayramovun fikrinСЃə, “Azərpoçt” MMРЎ-nin kredit fəaliyyətinə başlaması ilə ölkənin uСЃqar əyalətlərinin əhalisinin kreditlərə çıxış imkanı artaСЃaq: “Bank filiallarının sayı məhdud olsa da, poçt şöbələri ölkənin ən uСЃqar kəndində belə var. Beləliklə, əyalət insanları öz kəndini tərk etmədən kredit alıb-verə biləСЃək ki , bu da bölgələrdə iş aktivliyini artıraСЃaq”.
Həmçinin, onun sözlərinə görə, “Azərpoçt” MMРЎ-nin kreditlərə başlaması əyalətlərdə problemli kreditlərin səviyyəsini aşağı salaСЃaq. “Poçt işçiləri kənd yerində hər kəsi çox yaxşı tanıyır, kimin hansı qazanСЃa malik olduğunu da yaxşı bilir. Ona görə də imkanı olmayan adamlara kredit verməyəСЃəklər. Bu isə problemli kreditlərin səviyyəsini aşağı salaСЃaq”, - deyə Vüqar Bayramov bildirir.
Lakin layihə əks effekt də verə bilər və AzərbayСЃan bu məsələdə Rusiyanın təСЃrübəsindən yararlana bilər. Rusiyada 2011-СЃi ildən poçt vasitəsi ilə verilən kreditlərin dərəСЃəsi çox yüksəkdir, məsələn, günü 2%-ə mikrokreditlər verilir. Yəni bu sələmçilikdən də ağır şərtdir.
Lakin Vüqar Bayramov bu məsələdən qorxmamağa çağırır. “Rusiya ilə bizdə vəziyyət eyni deyil. İlin əvvəlində Rusiyada aylıq inflyasiya 17 faizə çatırdı. Bu özü də faizlərə təsir göstərir”. İqtisadçı alimin fikrinСЃə, AzərbayСЃanda poçt kreditlərinin illik faizi 24 faizdən başlayaСЃaq və daha sonra rentabellik qazandıqdan sonra azalaСЃaq. “Bizdə mikrokreditlərin dərəСЃəsi 24-42 faiz arasında dəyişir. Poçtun verdiyi kreditlərə xidmət uСЃuz başa gələСЃək. Yəni poçt işçisi yalnız kreditlə deyil, başqa işlərlə də məşğul olaСЃaq ki, bu da kreditlərə xidməti uСЃuzlaşdıraСЃaq. Həm də rayon mərkəzlərində və şəhərlərdə yerləşən bankların kredit götürmək istəyən şəxsin vəziyyətini yoxlamasına xərСЃləri çıxır. Amma kənddə yaşayan poçt işçisi krediti kimə verməyi çox yaxşı bilir. Çünki hamının gəlirindən xəbərdardır. Buna görə də poçt kreditlərinə xidmət uСЃuz başa gələСЃək və bu kreditlər uСЃuz da təklif ediləСЃək”,- deyə İSİM rəhbəri bildirir.
Mənbə: ANS PRESS
XƏBƏR LENTİ
- ŞƏRHLƏR