Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Dilçilik İnstitutu ölkədə fəaliyyət göstərən saytlarda Azərbaycan ədəbi dilinin işlənmə vəziyyəti ilə bağlı apardığı monitorinqin nəticələrini açıqlayıb.
Trend-in məlumatına görə, institutun direktoru Tofiq Hacıyev bildirib ki, hazırkı dövrdə saytlara meyl çoxdur: “İndi insanlar kitab oxumur, amma saytları oxuyurlar. Ona görə də saytların dil normalarına diqqət etmək lazmdır”.
İnstitutun Monitorinq şöbəsinin müdiri Qulu Məhərrəmli deyib ki, 4 ay müddətində 15-ə yaxın aparıcı saytın 1000-dən çox materialı araşdırılıb. Nəticədə təxminən 500-ə yaxın səhv aşkarlanıb. Orfoqrafik səhvlər çox nəzərə alınmayıb.
Monitorinqin nəticələri əsasında saytlar 3 qrupa bölünüb. Bunlar dil mənzərəsi çox yaxşı olan, müəyyən nöqsanlar olan və dil baxımdan bərbad vəziyyətdə olan saytlardır: “Onların dili redaktə olunmur. Məsələn, yazırlar ki, “snayperçi oğlan lazımdır”. Amma snayper qız və ya oğlan olmur. Bunlardan əlavə, alınma sözlərdən çox, bəzi sözlərdən isə yersiz istifadə edilir. Məsələn, yazırlar ki, ABŞ-da vertolyot insidenti yaranıb. Halbuki bu, vertolyot qəzası olmalıdır. Yaxud yazırlar ki, Ədliyyə Nazirliyinin köməyi ilə hamilə qalan Lamiyə Quliyeva. Belə gülməli mənzərələrin olmaması üçün Azərbaycan dilində sadə, anlaşıqlı formada yazmaq lazımdır. Təəssüf ki, bizim saytlarımızda bu problem var. Əsas səbəb də redaktənin olmamasıdır”.
Q.Məhərrəmli bildirib ki, 3-cü kateqoriyalı saytların sayı isə kifayət qədər çoxdur: “Belə saytlarda bəzən bir nəfər saytın həm rəhbəri, həm yazarı və s. olur. Bir nəfər 5 nəfərin işini görür”.
Onun sözlərinə görə, saytlarda monitorinqlər davam edəcək. Növbəti mərhələdə ixtisaslamış saytlar monitorinqə cəlb ediləcək.
İnstitutun aparıcı elmi işçisi N.Qazıyeva deyib ki, elektron mediada operativliyi təmin etmək baxımından “tələsik nitq” formalaşıb: “Saytlarda fonetik norma pozuntuları ilə bağlı səhvlərin olması düzgün deyil. Bir cümlədə müxtəlif zaman formalarından istifadə edilir, dilimizn fonetik quruluşuna uyğun olmayan cümlələr işlədilir”.
Onun sözlərinə görə, mənası anlaşılmayan cümlələr həddindən artıq çoxdur. Bunun əsas səbəbi müxtəlif istiqamətli norma pozuntularının bir cümlədə olması, digər səbəb tərcümədən yaranan məna problemidir.
N.Qazıyeva deyib ki, monitorinq zamanı ən çox leksik səhvlər (29 faiz) aşkarlanıb. Üslubi səhvlər 28 faiz halda, qrammatik səhvlər 19 faiz halda aşkar edilib.
Monitorinqin nəticələrinə əsasən, Trend (az.trend.az), APA (apa.az) agentliklərinin saytları, eyni zamanda, Milli.Az saytı dil mənzərəsi çox yaxşı olan qrupa daxil edilib.
XƏBƏR LENTİ
Ayaqlara qulluq qaydaları (diabet xəstələri üçün)
"Ayıb" mentaliteti bizi hara aparır?
Təəccüb yaradan ixtiralar
Bu dəfə millimiz rəqibini darmadağın etdi
Hava haqqında - 30.03.2014
Yeni okean yaranacaq - Alimlərdən XƏBƏRDARLIQ
Sevdiklərinizə yeni il hədiyyəsi verin
"Şirin şam ağacı" düzəldək
Ərazilərimiz minalardan təmizlənir
“Qalatasaray” yeni mövsüm formalarını satışa çıxardı - VİDEO
Acı souslu tərəvəz qızartması (foto resept)
Ağ Evdə çəkdiyi video ilə məşhurlaşdı - 7 milyonluq ev aldı - FOTO
Azərbaycan əhalisinin neçə faizi təqaüdçüdür?
Azərbaycan əhalisinin gəlirləri artıb
Cennifer Lopezə 50 yaş Surprizi-FOTO
Güclü və sağlam dırnaqlara necə sahib olmalı?
İlham Əliyevdən çörəklə bağlı VACİB SƏRƏNCAM
Mayın 7-10-da bu yollar bağlanacaq
Həftənin ilk iş günü Azərbaycanda hava necə olacaq?
Azərbaycanda son sutka ərzində 50 nəfər koronavirusdan sağaldı
Gələn ildən xəz dəri satışı QADAДћAN OLUNACAQ
Addım-addım manikür
Tanıdığımız badımcanın tanımadığımız tərəfləri
Elmira Ələkbərzadə yeni imicdə-VİDEO
Kafe və restoranlar bağlanır - RƏSMİ
122 kq ağırlığında nəhəng balqabaq
Hava haqqında
Dəvə sümüyündən velosiped -FOTO
10 min nəfərlik plov bişirildi-FOTO
Zəlimxan Yaqub Birinci Fəxri Xiyabanda dəfn olunacaq
Fransız dili-Dərs 3
“Eurovision-2014” biletləri satışda
Köhnə avtomobillər Bakıdan yığışdırılır
İran və Rusiya yeni nüvə stansiyasının inşası üzrə danışıqlar aparırlar
Səmada uçan NAMƏLUM OBYEKT insanları vahimələndirdi - FOTO
Ətli şorba (foto resept)
Türkiyədən Avstriyanın qərarına etiraz: səfir geri çağırıldı
Ətli blinçik (foto resept)
Həftənin ilk günü hava necə olacaq?
Corc Kluni qəzaya düşdü
Soba alarkən diqqət edin
ANAMA və DİN-dən əhaliyə təhlükə XƏBƏRDARLIĞI - VİDEO
Qarışqanın iybilmə xüsusiyyəti
Azərbaycanda on mindən çox yeni iş yeri açılacaq
Üz dərisinə qulluq
Adriana Metinin hədiyyəsini göstərdi-FOTO
Tubadan makiyajsız FOTO
Qanı ilə 2,4 milyon körpəni xilas etdi
Rusiyanın Azərbaycandakı səfirliyi Gəncə terrorunun qurbanı Artur Mayakovla bağlı paylaşım etdi
Çəhrayı rənglə hansı rəngləri uyğunlaşdırmalı?