Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Dilçilik İnstitutu ölkədə fəaliyyət göstərən saytlarda Azərbaycan ədəbi dilinin işlənmə vəziyyəti ilə bağlı apardığı monitorinqin nəticələrini açıqlayıb.
Trend-in məlumatına görə, institutun direktoru Tofiq Hacıyev bildirib ki, hazırkı dövrdə saytlara meyl çoxdur: “İndi insanlar kitab oxumur, amma saytları oxuyurlar. Ona görə də saytların dil normalarına diqqət etmək lazmdır”.
İnstitutun Monitorinq şöbəsinin müdiri Qulu Məhərrəmli deyib ki, 4 ay müddətində 15-ə yaxın aparıcı saytın 1000-dən çox materialı araşdırılıb. Nəticədə təxminən 500-ə yaxın səhv aşkarlanıb. Orfoqrafik səhvlər çox nəzərə alınmayıb.
Monitorinqin nəticələri əsasında saytlar 3 qrupa bölünüb. Bunlar dil mənzərəsi çox yaxşı olan, müəyyən nöqsanlar olan və dil baxımdan bərbad vəziyyətdə olan saytlardır: “Onların dili redaktə olunmur. Məsələn, yazırlar ki, “snayperçi oğlan lazımdır”. Amma snayper qız və ya oğlan olmur. Bunlardan əlavə, alınma sözlərdən çox, bəzi sözlərdən isə yersiz istifadə edilir. Məsələn, yazırlar ki, ABŞ-da vertolyot insidenti yaranıb. Halbuki bu, vertolyot qəzası olmalıdır. Yaxud yazırlar ki, Ədliyyə Nazirliyinin köməyi ilə hamilə qalan Lamiyə Quliyeva. Belə gülməli mənzərələrin olmaması üçün Azərbaycan dilində sadə, anlaşıqlı formada yazmaq lazımdır. Təəssüf ki, bizim saytlarımızda bu problem var. Əsas səbəb də redaktənin olmamasıdır”.
Q.Məhərrəmli bildirib ki, 3-cü kateqoriyalı saytların sayı isə kifayət qədər çoxdur: “Belə saytlarda bəzən bir nəfər saytın həm rəhbəri, həm yazarı və s. olur. Bir nəfər 5 nəfərin işini görür”.
Onun sözlərinə görə, saytlarda monitorinqlər davam edəcək. Növbəti mərhələdə ixtisaslamış saytlar monitorinqə cəlb ediləcək.
İnstitutun aparıcı elmi işçisi N.Qazıyeva deyib ki, elektron mediada operativliyi təmin etmək baxımından “tələsik nitq” formalaşıb: “Saytlarda fonetik norma pozuntuları ilə bağlı səhvlərin olması düzgün deyil. Bir cümlədə müxtəlif zaman formalarından istifadə edilir, dilimizn fonetik quruluşuna uyğun olmayan cümlələr işlədilir”.
Onun sözlərinə görə, mənası anlaşılmayan cümlələr həddindən artıq çoxdur. Bunun əsas səbəbi müxtəlif istiqamətli norma pozuntularının bir cümlədə olması, digər səbəb tərcümədən yaranan məna problemidir.
N.Qazıyeva deyib ki, monitorinq zamanı ən çox leksik səhvlər (29 faiz) aşkarlanıb. Üslubi səhvlər 28 faiz halda, qrammatik səhvlər 19 faiz halda aşkar edilib.
Monitorinqin nəticələrinə əsasən, Trend (az.trend.az), APA (apa.az) agentliklərinin saytları, eyni zamanda, Milli.Az saytı dil mənzərəsi çox yaxşı olan qrupa daxil edilib.
XƏBƏR LENTİ
Bakının orta ixtisas təhsili müəssisələrində imtahanların vaxtı dəyişdi
Günün ulduz falı
Azərbaycanda şəkərli diabetdən ölüm göstəricisi enib
Nazirlər Kabinetindən icbari sığorta ilə bağlı QƏRAR
Əfqanıstanda təyyarə qəzasında həlak olmuş azərbaycanlıların adları bilindi
Hər zövqə uyğun don modelləri
Putin Lukaşenkoya az yatmasından şikayətlənib
Bürc simvolları makiyajla
Azərbaycanda daha dörd nəfər koronavirusdan vəfat etdi – 209 yeni sağalma
Yeni doğulan körpəyə “Şeytan” adı qoymaq istədilər
"Ustad" dərgisinin 15-ci sayı nəşr edildi!
Azərbaycan tarixindən yüz şəxsiyyət-45
4 möhtəşəm zirvə
Məşhur aktrisadan Gözlənilməz Addım
Bir neçə rayonun təbii qaz təchizatında məhdudiyyətlər olacaq
Qafqaz Universiteti Elmar Qasımova təhvil verildi
Zelenskinin oğlu koronavirusa yoluxdu
“Evlənmək barədə düşünmürük”
Manikürdə yarım ay trendi
Şaftalı cemi (foto-resept)
Darçınlı su ilə arıqlamaq
Rezidenturaya sınaq imtahanları başlayır
Bu şəxslərin PENSİYA YAŞI ARTIRILDI
İki telekanalın yayımı dayandırılır - 5 günlük cəza
Sabahın HAVAsı
"Bakı" Çempionlar Liqasının qalibini məğlub etdi
Azərbaycanın birinci xanımı Mehriban Əliyeva İsrail Tibb Akademiyasının fəxri doktoru diplomuna layiq görülüb - FOTO
Duzlu qurabiyə (foto resept)
Hava haqqında - 29.01.2014
Ağzı açıq yatmağın yaratdığı fəsadlar
Rihannadan yeni paylaşım-FOTO
Azərbaycan gimnastları 5 qızıl, 5 gümüş və 2 bürünc medal qazanıblar
Fahriye ve Burak hamiləlik xəbərindən sonra ilk dəfə-FOTO
İşıqlar iştah açır
Məşhur futbolçunun FOTOsu QALMAQAL yaratdı
Payızda əkib, qışda satırlar - Qarpız 3, yemiş isə 4 manata təklif edilir
"Qarabağ" zəfəri qeyd edildi
Hara tələsirik?
Xəzərdə 810 mln. ton karbohidrogen ehtiyatı aşkarlandı
Mesut Özil və Amine Gülşenin qızı doğuldu-FOTO
Barış Arduç “Çukur”da
"Real Madrid" ilə "Atletiko" növbəti mərhələdə
Fironun oğurlanmış bacısı tapıldı
Bakıda 8 zolaqlı yolun tikintisi başa çatır
Zirəddin Rzayevdən tükürpədici proqnoz: "Böyük bədbəxtlik görürəm"
Bakıda temperatur yüksələcək
Su damcıları - stop kadrda
Pekində başlayan yeni koronavirusla bağlı proqnoz açıqlandı
Həyat yoldaşınızla doğru ünsiyyət qurmağın 7 üsulu
Azərbaycan karateçiləri Avropa çempionu oldu