Hiss etdiklərini kağıza köçürənlər daha tez sağalır
Elə bir insan yoxdur ki, həyatının hansısa bir hissəsində nədənsə əziyyət çəkməsin. İstər daxili duyğularında, istər çevrəsində baş verənlərdən əziyyət çəkən əksər insan dərdini heç kimlə bölüşmür. Bu, etibar etməməkdən, güvənməməkdən, ya da özünü kiminsə qarşısında aciz hiss etməməkdən irəli gəlir.
İçində yığılıb qalan hissləri ilə boğuşan insanlar bir müddət sonra bu hissləri çox kobud formada büiruzə verirlər. Bu isə zamanla partlamağı gözləyən bomba effekti verir. Ətrafdakılar nə baş verdiyini başa düşmür, niyə belə aqressiv olduğunuza dair irad tutur, üstəlik nə yaşanıldığını bilmədən məsləhət belə verirlər. Xüsusən qadınlar daxili dünyasını paylaşmaqdan çətinlik çəkir, ən yaxınlarına belə hiss etdiklərini demirlər. Belə olan halda daxilə yığılan neqativ hisslər bir müddət sonra insanı depressiyaya sürükləyir.
Yazı yazmaq təkcə ruhu dincəltmir, eyni zamanda fiziki olaraq da sağlamlığa müsbət təsir edir. Yazı yazmaq stresi azaldır, bədənin öz-özünü sağaltmaq gücünü artırır. Alimlər bu fikirdədir ki, yazmaq insanın yaralarını da sağalda bilir. Belə ki, yazan və neqativ hisslərini kağıza tökən insanlar özünü daha rahatlanmış hiss edir və sağlığındakı problemlərin dərinliyinə enmir. Sağalmaqda psixoloji vəziyyət vacib olduğu üçün yazı yazmaq da bir növ insanı sağaltmağa xidmət etmiş olur. Duyğularını yazmaq dedikdə insanlar gündəlik tutmağı və günlük baş verənləri yazmağı düşünür. Buna isə çox insan risk etmir. Nəticədə o gündəliyin başqaları tərəfindən oxunma ehtimalı var və bu zaman daxili narahatlığı azaltmaq istəyi tam tərsi ilə nəticələnər. Elə isə duyğuları necə və nə formada yazmaq daha münasib olar?
Psixoloq Gülər Namazovanın sözlərinə görə, insanlar yazmaqdan çəkinir. Buna səbəb ətrafdakı insanlara etibar edə bilməməsidir. Başqasının şəxsi həyatına daxil olmamaq, ona qarışmamaq kimi hərəkətlər bizim ailələr tərəfindən qəbul olunmamış bir haldır. Qızımdırsa bilməliyəm, oğlumdursa baxmalıyam fikri hələ də aktuallığını saxlayır: "Yazın dedikdə hökmən gündəlik tutun demirik. Düzdür, gündəliyin məsuliyyəti ağırdır. Biz yazın deyirik, qadınlar bütün həyatlarını kağıza tökürlər. Bu da istər- istəməz həyatlarının hansısa bir hissəsində onlar üçün təhlükə yaradır. Yazmaq o demək deyil ki, səhər durub çay içəndən axşam yatağa girənə kimi yazasan. Hisslərinizi yazın. Bunun üçün allı-güllü, iri gündəlik tutmağa ehtiyac yoxdur. Kiçik cib dəftərini çantanızda daşıyın. Bu gün baş verən hər hansı hadisə ilə bağlı özünüzə "mən nə düşünürəm" sualını verin və bu sualın cavabını yazın. Cib dəftəri kimin əlinə keçirsə keçsin, qorxmayın. Nəticə etibarilə siz öz fikirlərinizi yazmısınız və bunun üçün sizi heç kim qınaya bilməz. Günün sonunda yazdıqlarınızı təkrar oxuyun. Özünüz üçün müzakirə edin. Yazmaq insanın düşüncə tərzini də dəyişir. Bir müddət sonra fərqli düşünməyə başlayırsınız".
Psixoloq bildirir ki, yolda, ya da başqa yerdə çox hirsləndiyiniz zaman bəlkə də heç istəmədiyiniz bir şeylər etmək məcburiyyətində qalırsınız və ya edə bilmədiyiniz üçün beyninizin içində o hadisəni davamlı xatırlayıb "kaş ki bunu etsəydim" deyirsiniz. İndi yaşadığınız şeyi və hirsinizi qeyd edərək ola biləcək istənilməyən bir vəziyyətdən özünüzü qurtara bilərsiniz. Üstəlik yazdığınız zaman bəlkə də çox axmaqca bir şey etdiyinizi, ya da hadisəyə özünüzün səbəb olduğunuzun da fərqinə vara bilərsiniz: "Ola bilər ki, yazmağı belə bacarmayasan. Amma buna cəhd etmək çox önəmlidir. Problemi dilə gətirmədikcə o sənin dərdindir. Elə ki, dedin, yaxud yazdın, paylaşdın, demək olar, yüngülləşəcəksən. Çünki o, artıq sənin problemin olmaqdan az da olsa çıxır. Biz özümüzlə olan əlaqələrimizi diqqətə almırıq və hətta belə bir şeyin olduğunu belə qəbul etmirik. Halbuki özümüzü anlamaq və kəşf etmək bəlkə də səfərimizin ilk çıxış nöqtəsi olmalıdır. Əgər yazmağa başlasaq düşüncələrimizin və xəyallarımızın hansılarının daha əhəmiyyətli və mənalı olduğunu yavaş-yavaş kəşf etməyə başlayacağıq. Belə olan halda, həqiqətən həyatdan nə istədiyimizi başa düşəcəyik. İnsan özü özünün oxuyucusu olmalıdır ki, özünü başa düşsün".
Yazmaqdan çəkinən və yazdıqlarının kiminsə oxuyacağından qorxan insanlar bunun üçün çıxış yolu tapa bilərlər. Təbii ki, yazmaq istəyində olanlar. Bunun üçün virtual qeydlər aparmaq olar. Telefonda, yaxud internet poçtunuzda. Bloq yaratmaq mümkündür, hansı ki, bu bloqun şifrəsini bilmədən kimsə qeydlərinizi oxuya bilməz. Yaxud yazdığınız dəftəri axşam özünüzlə müzakirə etdikdən sonra cırın. Bu, eyni zamanda gün boyu yığılan mənfi hisslərdən qurtulmağınıza da kömək edəcək.
Müsahibimiz qeyd edir ki, yazmaq həm də özünə qapanan insanların vaxt keçdikcə digərlərinə açılmasına səbəb ola bilir. Bu gün həmyaşıdı ilə söhbət etməyə çəkinən bir insan yazmağa başladıqdan 3 ay sonra normal ünsiyyətə girməyi bacarır. Fikirlərini ifadə etməkdən çəkinmir. Təbii ki, belə insanların yazdıqlarını istər gizli, istər aşkar oxumaq onu indiki vəziyyətindən daha ağırına sürükləmək deməkdir. Ən yaxşısı insanları qeydləri ilə baş-başa buraxmaqdır.
XƏBƏR LENTİ
