Milli.Az axar.az istinadən “Azadlıq radiosu"ndakı yazılarında tarixə fərqli baxışı, xüsusilə Şah İsmayıl Xətaiyə münasibəti ilə tanınan və birmənalı qəbul edilməyən Güney Azərbaycandan olan, hazırda Finlandiyada yaşayan soydaşımız Güntay Gəncalpın fikirlərini təqdim edir.
Dünya haradır?
- Dünya bulunduğumuz yerdir. “Hər otaq dünyanın mərkəzidir”, - deyir Nobel ödüllü böyük şair Oktavio Paz. Çünkü hər otaqda bir insan ürəyi çaprmaqda, bir insan xəyal qurmaqdadır.
Dünyanı dəyişmək mümkün olsaydı…
- Dünyada dəyişiləcək bir şey yox, çox gözəl, mükəmməl və qüsursuz yaradılıb. Dünyanı dəyişdirməyə gərək yox, dünyanın və varlığın qanunları ilə həmahəng olmaq lazımdır.
Xeyirxahlıq və ədalət
- İnanıram. Hər insanın varlığında “vicdan” deyə bir durum var. “Vicdan”, yəni bulunma yeri. İnsanın ədalət, sezgi və sevgi anlayışı da orada bulunar. Müşahidələrimiz də orada gerçəkləşər. Orada doğru və yanlış açıqlanar. Xeyirxahlıq da oradan çıxan hökmə görə, məna qazanar. Ancaq bəzi toplumlarda doğru olmayan üsullarla insanların fitrətində mövcud olan bu duyğunu ya söndürmüş, ya da kor etmişlər.
Peyğəmbərlər və Mahatma Qandi kimi insanlar ədalətli idilər. Onların həyatı çox şəffaf idi. Həyatlarında gizlin bir şey olmadı. Ədalətli olmanın ilkin şərti şəffaflıqdır. Sosial anlamda ədalətin bərqərar olması üçün açıq cəmiyyət lazımdır. Yəni xalqın yönətimi kontrol edib sorğu-suala çəkə biləcəyi imkanı olmalıdır. Ailə həyatında da buna bənzər ədalət anlayışı gərəkməkdədir. Çünkü ədalətin təməli olan güvən məsələsi şəffaflıq gərəkdirər. Ədalətli olmaqdan insan özü zövq almalıdır. Bunun üçün insan öz nəfsinin köləsi olmamlıdır. Öz nəfsinin qulu olanların əlinə fürsət və imkan düşdüyündə ədalət duyğusunu unudar.
Din ilə ədalət arasında bağ
- Din - yol deməkdir və həyatın bütününü içinə alar. Dinlər həyat yolunda ədalətli olmağı təlqin edərlər.
Dindarların ədalətsiz olma imkanı
- Vardır. Qurani-Kərimdə din üzərindən para qazananların yerinin cəhənnəm olacağı vurğulanır. Qurani-Kərimdə namaz qılmayanlara qarşı heç bir sərt söz söylənməzkən, “Maun” surəsində namaz qılıb, ancaq yetimə, yoxsula yardım etməyərək iqtidarlarla işbirliyi edənlərə “Vay belə namaz qılanların halına” söylənməkdədir.
Əxlaq
- Əxlaq insanın etdiyi davranışlara başqalarını dəvət etməsidir. Əxlaq haqqında danışılmaz, nəzəriyyə yaradılmaz. Əxlaqın təməli rəftar və davranışdır. Yaxşı əməllər əxlaq sayılar, yaxşılıq və xeyirxahlıq haqqında danışmaq əxlaq sayılmaz.
Azadlıq
- Azadlıq dəyərli hərəkətlər etmək, dəyərli işlər görməkdir. Dəyərli işləri etmək mümkün deyilsə, bu dəyərli işlərin düşüncəsini yaratmaqdır.
Nə tökərsən aşına
- Buna çox inanıram. Mövlana Cəlaləddin bunu gözəl açıqlamış. Deyir ki, bir dərədə yüksək səslə hansı sözü dilə gətirsək, dağdan eyni söz geri dönəcək, onu eşidəcəyik. İnsan həyatı da elədir. Kim yaxşılıq və pislik edərsə, bir növ bunların nəticəsini öz həyatında görəcəkdir. Bir də hər cəmiyyətin ümumi təlim-tərviyyə, rifah səviyyəsi də bu məsələni təsirləndirər.
Gözəllik və mərhəmət
- “Doğurdanmı dünyanı gözəllik və mərhəmət xilas edə bilər” sualı verilərkən, dünya deyəndə yəqin ki, sosial təbiət nəzərdə tutulur, yoxsa kainat çox düzənli yaradılıb. Mərhəmət çox önəmli bir ruh halıdır və Allaha məxsus bir özəllikdir. Mərhəmətli olmaq Allaha bənzəməkdir. Mərhəmət ediləndən, mərhəmət edənin özünə daha çox lazımdır bu duyğu. Çünkü mərhəmət edənin özünü daha çox tərbiyə edər mərhəmətli olmaq. Gözəllik də gözəl davranış, gözəl əxlaq və sayqınlıq anlamında nəzərdə tutularsa, əlbəttə ki, sosial dünyanı mərhəmət və gözəllik xilas edə bilər.
Mənbə: Milli.AZ
XƏBƏR LENTİ
Olimpiya oyunlarından YENİLİK
Uşağın böyüməsi və inkişafı
Səhərədək telefona baxdı, kor oldu-FOTO
Son model ayaqqabı modelləri
Geyimlərdə zəif görünmə yolları
Kələm haqqında bilmədiklərimiz
Ermənistan tərəfi dövlət sərhədində mövqelərimizi atəşə tutur - RƏSMİ
Azərbaycanda mütailə avtobuslarının yaradılmasına başlanılır
Məşhur müğənninin konsertini 7500 nəfər izlədi - FOTO
Evdəki vasitələrin möcüzəvi təsiri
Sabunla üz yumaq zərərlimidir?
Sobada badımcan dolması (foto-resept)
20 min illik işıq transformatoru tapıldı: Elmi nəzəriyyə alt-üst oldu
110 min dollarlıq maşını qəpiklə aldı
Payızda saçları gücləndirmək üçün nə etməli?
Qar yağacaq
102 gündən sonra yenidən koronavirus aşkarlanan ölkədə qadağalar başladı
Roma Papası Ermənistanda
“Şellak” manikürü dəri xərçəngi əmələ gətirir –XƏBƏRDARLIQ
Artur Şopenhauer - Dünya iztirabları
Türkiyədə Xocalı abidəsi
Bir udum havaya həsrət
Susuzluğun bədənə təsirləri və nəticələri
Kənan və Beren Saat aylar sonra ilk dəfə -FOTO
Mətbəxiniz üçün modern fikirlər
Azərbaycanda hərbçilər arasında koronavirusa yoluxma var - RƏSMİ
Quru əlləri necə nəmləndirməli?
Kardi B hər kəsi təəccübləndirdi-FOTO
Georq Fridrix Hendel
İnstagram-da yarımçıq YENİLİK
Eşqinizi canlı tutacaq 7 məsləhət
Azərbaycanlı idmançı erməni rəqibinə aman vermədi, qızıl medal qazandı
Oxumamaq dərdi: buna görə əsəbləşməyə dəyərmi?
Orta imkanlı amerikalı necə yaşayır? - FOTOSESSİYA
İlham Əliyev, Putin və Paşinyan görüşü “Haber Global”da - VİDEO
Azərbaycanda üçəm uşağı doğulan ailələrə şad xəbər
“Meyiti yandırılan” kişi evə qayıtdı
Saç qırıqlarından xilas olmaq üçün...
Ətli bağlama (foto resept)
Bu qadın 40 ildir adada tək yaşayır!
Merkelin görüntüləri sosial mediada böyük maraqla qarşılandı - VİDEO
Kremli qurabiyə (foto-resept)
Gicitkən şorbası (foto resept)
Ramazan ayının ilk gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
Qırışlar əleyhinə kremi özünüz hazırlayın
Kosmosda peçenye bişirdilər - VİDEO
15 ay işlədi – 58 milyon qazandı
Günün ulduz falı
Bir il sonra dünya ilə toqquşacaq
"Mourinyo futbol üçün böyük təhlükədir"
- ŞƏRHLƏR