19 fevral tarixini bütün dünya "Delfinlərin beynəlxalq müdafiəsi günü" kimi qeyd edir. Bu gün təkcə delfinlərə yox, ümumiyyətlə, dəniz və okeanlarda yaşayan bütün canlıların qorunmasını nəzərdə tutur. Lakin məlum olduğu kimi, dəniz məməliləri içərisində ən çox təzyiqlərə məruz qalan delfinlərdir. Kosmetika hazırlanan zaman istifadə olunan abra bu sülhsevər heyvanların leşlərindən alınır. Çox yaxşı ki, 1973-cu ildən artıq bu kompanentin kosmetikada istifadəsinə qadağa qoyulub. Daha hansı canlılardan kosmetika hazırlanan zaman istifadə olunur?
Eko-emblemlər
Sevimli krem və ya şampunların üzərində oxuduğumuz yazılar nədən xəbər verir? Öz sevimli kosmetikalarınızı tərkibində heyvani məhsullar olmayan orqanik kosmetika ilə əvəz etməyə dəyərmi?
LANOLİN - bir nömrəli komponent
Ona görə istifadə olunur ki, sarı parofinli məhsuldur. Qoyun yunu bir sıra həlledici vasitələrlə həll onunaraq lanolin əldə olunur. Uzun illərdir dərman vastələri və kosmetikada istifadə olunan komponentdir.
Başqa adları: Lanolin, E 913, Aliphatic Alcohol, Cholesterin, İsopropyl Lanolate, Laneth, Lanogene, Lanolin Acide, Woll Fat, Triterpene Alcohols, Lanolithione.
Nəmləndirici və qidalandırıcı üz və bədən kremləri və dodaq boyalarında istifadə edilir.
Plasenta (cift) - "Gözəlliyin başlanğıcı"
Ona görə istifadə olunur ki, təkrarolunmaz biomaterialdır. Bu orqan ana ilə uşaq arasında bətndaxili əlaqə yaradır və doğuş zamanı o da ananın bədənindən xaric olunur. Cift zülalla zəngindir, bundan başqa amin turşular, vitamin və minerallar, immunostimulyatorlar, fermetlərlə də zəngindir. Cavanlaşdırıcı təsir göstərir, orqanizmi möhkəmləndirməyə kömək edir. Plasentadan əsasən yapon kosmetikalarında və ən bahalı digər kosmetik vastələrin hazırlanmasında istifadə olunur. Əsas donorlar - inək, qoyun və donuz ciftidir.
Başqa adları: Plasenta, Plasenta Polypepdides Protein (PPP), Afterbirth.
Üz və bədən üçün nəmləndirici krem, bir sıra professional şampunlar və saça qulluq vastələrinin tərkibində istifadə edilir.
Sümük unu
Başqa adları: Bone Meal, Meal, Abrosives.
Bir sıra diş məcunları və polivitamin həblərinin tərkibində istifadə edilir.
Sistein
Ona görə istifadə olunur ki, amin turşulardan ibarətdir. Ördək lələyi və at saçından, donuz qılından, hətta heyvan dırnağından da alınır. Güclü antioksidantdır - alfa kerotinin tərkibindən ayrılır. Saç, dəri və dırnaqları zülalla təmin edir və möhkəmləndirir. Kollogenlər sayəsində dərini elastik edir. Detoks-effekt yaradır.
Başqa adları: Custeine, L-custeine, Custine, L-form.
Nəmləndirici və qidalandırıcı üz kremləri və saça qulluq vasitələrinin tərkibində istifadə edilir.
Estradiol
Ona görə istifadə olunur ki, hormonal tərkiblidir. Bu hormonlar hamilə atın sidiyindən əldə olunur. Hər bir qadın orqanizmində gözəllik hormonu adlandırılan esterodiol hormonu sintez olunur. O, qadın qamətini gözəlləşdirmək, döşləri şux göstərmək, qırışları hamarlaşdırmaq qabilliyyətinə qadirdir. Bu maddədən müxtəlif parfümeriya, ətriyyat və pəhriz məhsulları hazırlayan zavodlarda istifadə olunur.
Başqa adları: Estradiol, Estrogen, Premarin.
Nəmləndirici bədən və üz kremləri və ətirlərin tərkibində istifadə edilir .
Karmin - parabüzən böcəyi
Ona görə istifadə olunur ki, təbii qırmızı rəngdir. Dişi parabüzən böcəklərinin ifraz etdiyi turşudan əldə olunur. Hər 400-500 q rəngdən ötrü 70 min bu cur böcək tələb olunur.
Başqa adları: Carmine, Cochineal, Carminic Aside, E120, Dactylopius Coccus Extrakt.
Qırmızı rəngli kirşan və dodaq boyalarında, şampunların tərkibində olur.
Jelatin
Ona görə istifadə olunur ki, zülaldır. Heyvan vətərləri və sümüklərindən əldə olunur. Yosunlardan alınan aqar-aqar maddəsinin alternatividir.
Başqa adları: Gelatin, Gelatine gel, Hide glue, Kosher and Halal Geratin.
Şampun, üz üçün maskalar, üz və bədən üçün kremlər, dırnaqları müalicə vastələri və dırnaq boyasını təmizləyən maddə və bir neçə polivitaminlərin tərkibində istifadə edilir.
Heyvani yağ, yoxsa sabun?
Ona görə istifadə olunur ki, piy mənbəyidir. Donuz, mal, qoyun və bəzən də su samurunun piy qatından istifadə olunur. Kəsilən heyvanların cəmdəklərindən əldə olunan piyin tərkibindəki mürəkkəb yağ turşuları və natrium duzları sabun istehsalında istifadə olunur.
Başqa adları: Sodium Tallowate, Hudrogenatium Tallow, Fatty Acidis, Sodium Salt, Suet, Lard, Animal Fat, Steric Acid, Acid. Amide,Hudrogen Tallow Betaine,Oleic,Benzoic,Murustik Acid
Bərk sabun və bəzi kremlərin tərkibində istifadə edilir.
Kerotin
Ona görə istifadə olunur ki, zülal əsaslıdır. Heyvanların buynuz, dırnaq və tükü kimi, insanın da saçı, dırnağı, dərisinin əsasını zülal təşkil edir. Müasir kosmetikada ən çox hidrolizə olunmuş heyvani kerotindən istifadə olunur. Bu zülal adətən qoyun yunundan əldə olunur. Hazırlanan bioloji aktiv inqrediyent yeni saçların əmələ gəlməsini təmin edir, zədələnmiş saçları və dırnaqları bərpa edir.
Başqa adları: Keratin, keratins, Animal Keratin, Keratin Amino Acid, Hidroluzed Amino Proten, Hidroluzed Protein, Detoxin, Hidroluzed hair keratin, N-[ 2-Hidroxu-3-(Cocoalkyldimethylammonio)],
Əksər saça və qırnağa qulluq vasitələrinin tərkibində istifadə edilir .
Mövzunu yekunlaşdıraraq bunu da qeyd etmək istəyirəm ki, hələ qədim zamanlardan heyvani məhsullardan kosmetik vasitələr üçün istifadə olunur. Məsələn, malın piyi və beyni dazlaşmanı aradan qadırmaq üçün maska kimi, bundan başqa qatıq, yumurta, balıq yağı da kosmetik məhsullar kimi istifadə olunub. Hal-hazırda balıq kürüsü, arı məhsullarından (kosmetologiyada) və kəhraba, müşk (ətriyyatda) məhsullarına üstünlük verilir. Əlbəttə, onların səmərəliyini inkar etmək olmaz. Amma nəzərə alsaq ki, onları uzun müddət saxlamaq cox cətindir, ona görə də istiehsalçılar bu məhsulların alternativini süni yollarla əldə etməyə çalışırlar. Bu məhsullar da effektiv təsir göstərir, uzun müddət xarab olmadan saxlanıla bilir və daha ucuz başa gəlir.