Gecə vaxtı Böyükdüzdən.
Tələsik də keçsən əgər,
Qəlbin sənə bir anlığa
“Qəlbsiz olma, dayan”- deyər.
Yaxşı baxsan sahil boyu
Mürgüləyən lal gecəyə,
Görərsən ki, bir vadidə
İki ocaq salmış iki
xal gecəyə.
Görərsən ki, sol sahildə
Bizim kəndin baş çobanı
Əmir dayı
Ocağına dəm verərək,
Elə bil ki, göndərir o
Öz dostuna alov payı...
O taydakı dostu isə
Dirsəklənib dövrəsində
Alovlanan ocağının,
Tütək çalır dalğın-dalğın...
O çobanlar neçə ildir
Görüşmədən dost olmuşlar,
Yaylımları bir başlanar,
Ocaqları bir alışar.
Birisinin arxacına
Qurd təpilsə gecə yarı,
O birinin itləri də
Hücum çəkər çaya sarı.
İki sürü bir sulanır
İki dostu ayrı salan
Lilli çaydan.
Həzin tütək səsləriylə
Salam verir bir-birinə
O, o taydan, bu, bu taydan...
Bəzən yayır tütəkləri
Araz boyu Araz kimi
İki qəlbin nidasını.
Bəzən onlar bir çalırlar
“Gəl ey bənək” havasını...
Yaz olanda hər ikisi
Sürüsünü dağa çəkir,
Bir vadidən biri sola,
O birisi sağa çəkir.
Qış olanda sahil boyu
Bir qışlağa enir onlar.
Xan Arazdan biri sağda,
Biri solda tutur qərar.
Yenə hər kəs tütəyində
Söhbət açır yaylağından-
Savalanın dumanından,
Salvartının qaymağından...
Biri deyir qəhrəmanlıq
Nişanıyla dönmüşəm mən,
Biri deyir, nişanını
Dərd asıbdır ürəyimdən.
Birisinin otardığı
El vardatı, el malıdır.
Birisinin var-dövləti
Yalnız fikri, xəyalıdır.
Lakin ürək deyənləri
Tütək açıb deyə bilmir.
Bəlkə dostlar bir-birini
Bir dost kimi duya bilmir.
Neçə ildir bir vadidə
Görüşməmiş dostdur onlar.
Ürəkləri bir olsa da,
Aralıqda bir olmayan
Geniş dövlət sərhəddi var.
Hərdən deyir mənə ürək:
“Dostlar nə vaxt görüşəcək?”
Mən onların görüşmədən
Dostluğundan dedim ancaq.
Onların ilk görüşünü
Tarix özü danışacaq.
1956.
Məmməd Araz