Manaf şУ™hУ™rin adlı-sanlı iş adamlarından biri idi. DeyilУ™nУ™ görУ™ bir zamanlar atası axırıncı inУ™klУ™rini satıb oğlunu şУ™hУ™rУ™ oxutmağa göndУ™rmiş, o da ailУ™sinin ümidlУ™rini doğrultmuşdu. Amma doğurltmaq dedikdУ™, heç dУ™ düşündüyünüz kimi deyil. UniversitetУ™ daxil olan Manaf güc-bУ™la ilУ™ ikinci kursa qУ™dУ™r gУ™lib çata bilmişdi. Amma oxuya bilmУ™diyini görüb, gizli şУ™kildУ™ tУ™hsilini tУ™rk etmiş, üstУ™lik bunu atasından da gizlУ™tmişdi. Manafın oxumaq qabiliyyУ™ti olmasa da, cУ™miyyУ™t içУ™risindУ™ baş çıxartmağı var idi. ƏlqУ™rУ™z, fenomen bacarıq vУ™ dilУ™ malik olan Manaf mövsümün У™n satılacaq malını ayırd edir, hУ™min malı sifariş edУ™rУ™k şУ™hУ™rУ™ gУ™tizdirir, satıb pul qazanırdı. ÇarxıfУ™lУ™k dönüb-dönüb, onun üçün yaşıl işıq yandırmışdı. Pullar sel kimi axırdı. Iş o yerУ™ çatmışdı ki, atası Salman kişini inandıra bilmirdi ki, o, bu pulu öz zУ™hmУ™tilУ™ qazanır. ƏlqУ™rУ™z, Manafın mУ™nfi xüsusiyyУ™ti - onun xeyriyyУ™çiliyУ™ olan nifrУ™ti idi.
O, düşünürdü ki, zУ™hmУ™t çУ™kdiyi kimi hamı zУ™hmУ™t çУ™kib qazana bilУ™r. Guya bu xeyriyyУ™çilik işlУ™ri hУ™m ehtiyaclını qudurdur, hУ™m dУ™ vasitУ™çilik edУ™nlУ™rin ciblУ™rini doldururdu. Odur ki, xeyriyyУ™çilik vУ™ ya yardım niyyУ™tilУ™ qapısına gУ™lУ™nlУ™ri qovurdu. Ona deyУ™ndУ™ ki, a kişi, kasıbı bildik, bУ™s bu xУ™stУ™lУ™rin nУ™ günahı var? Onlara niyУ™ kömУ™k etmirsУ™n? Deyirdi ki, canları çıxardı sağlamlıqlarını qoruyub saxlayardılar, ya da ana vУ™ atası xУ™stУ™ uşaqlarının olduğunu görУ™ndУ™ ya abort edУ™rdilУ™r, ya da başlarından rУ™dd. NУ™ başınızı ağradım, günlУ™rin bir günü mУ™hУ™llУ™nin gУ™nc xeyriyyУ™sevУ™rlУ™ri onun qapısına gУ™ldilУ™r. Hamı onları yaxşı tanıyırdı. Çox xeyirxah, tУ™vazökar uşaqlar idilУ™r. HУ™tta etdiklУ™rinУ™ görУ™ pul da almırdılar, bir sözlУ™, maaşsız-zadsız işlУ™yirdilУ™r. BУ™lkУ™ dУ™ onlar Manafın qapısına gУ™lmУ™klУ™ У™n böyük sУ™hvi etdilУ™r. Onlar Manafın nУ™ qУ™dУ™r qУ™liz biri olduğunu bilirdilУ™r. Amma yenУ™ dУ™... Ümid sonda ölür deyУ™rlУ™r. Manaf onları biabır etdi, nУ™lУ™r demУ™di ki? Pulgir, rüşfУ™txor, "atanşik", uğursuz vУ™ s. Onlara - pulu qoy kУ™nara, xoş münasibУ™t dУ™ göstУ™rmУ™di. NУ™ etmУ™k olar? Siz Manafın ağlayaraq qapısından qovulmuş, pУ™rt olmuş, alçaldılmış gУ™nclУ™rin ardınca kinayУ™li gülüşünü görУ™ydiniz. NecУ™ deyУ™rlУ™r, sУ™n saydığını say, gör fУ™lУ™k nУ™ sayır.
İllУ™r-aylar ötdü. HakimiyyУ™t dУ™yişdi, yeni qanunlar qüvvУ™yУ™ mindi, Manafın güvУ™ndiyi adamlar işdУ™n çıxdı, ya çıxarıldı. Bir sözlУ™ çarxıfУ™lУ™k geri fırlandı. ƏldУ™ etdiklУ™ri bir-bir У™lindУ™n çıxdı. Ona hörmУ™t edib "mУ™llim" deyУ™n qonşular, yekУ™qarın dostlar onu adıyla çağırmağa başladılar. Evinin gУ™liş-gedişi azaldı. MülkiyyУ™tindУ™ olan vУ™saitlУ™r borcları ödУ™mУ™k üçün satıldı. Arvadı onu tУ™rk edib başqa bir varlıya У™rУ™ getdi. Uşaqlarından xУ™bУ™r ala bilmУ™di. Ata evi böyük qardaşında olduğu üçün ora da gedУ™ bilmУ™di. Axı necУ™ getsin, qardaş indi yadına düşüb? KirayУ™dУ™ yaşamağa başladı. O şУ™xsin evindУ™ ki, vaxtilУ™ onu işdУ™n qovmuşdu ayağını basdalayıb deyУ™. Manafa heç kУ™s yardım göstУ™rmУ™di, heç kУ™s. Unuduldu, yaddan çıxdı. İrУ™li çıxmış qarını qabırğalarına yapışdı. Saç-saqqalı günü-gündУ™n daha çox ağardı. DişlУ™ri töküldü, rУ™ngi saraldı, У™n У™sası, onkoloji xУ™stУ™liyУ™ tutuldu. Bir gün Manaf yerli kanalların birinУ™ çıxdı. TУ™sУ™vvür edirsiniz, ömür boyu У™lУ™ saldığı, "qoluboy" adlandırdığı şУ™xsin şou verlişinУ™. Timsah yaşları axdı gözündУ™n, yalvardı, sızladı, imdad dilУ™di! O, xalqdan elУ™ imdad dilУ™yib yalvarmağa başladı ki, indiyУ™ qУ™dУ™r heç kim ona belУ™ ağız açmamışdı. ElУ™ bilirsiz, tУ™sir etdi? Ay-hay, У™sla yox! Qış günlУ™rindУ™n biri idi, soyuq idi, çox üşüyürdü. NУ™ qaz var idi, nУ™ dУ™ soba. Kim idi kommunal xУ™rcini ödУ™yУ™n? Gözü dolabdakı ipУ™ sataşdı, başqa çarУ™si yox idi. Onsuz da gec-tez ölУ™cУ™kdi. NУ™ fУ™rqi var, bu gün, ya sabah? ÖlmУ™k ölmУ™kdir, xırıldamaq nУ™ demУ™kdir? Ipi çılçıraqdan asdı. Ayağının altına taburetka qoyaraq hУ™yatla vidalaşmaq üçün onun üzУ™rinУ™ qalxdı. Hönkürtü vurub ağladı. Anladı ki, hУ™yat boyu yardıma ehtiyacı olanları unudub, ehtiyacı olmayanların qarnını doyuzdurub. "Ilahi, mУ™ni bağışla, MУ™n yekУ™baş bu mal-dövlУ™ti mУ™nУ™ nУ™ üçün verdiyini anlamamışdım. SУ™n vermişdin, layiq olmadığına görУ™ dУ™ aldın! MУ™n elУ™ düşünürdüm ki, bütün qazandıqlarım öz gücümün sayУ™sindУ™dir. Yanılmışam! SУ™nУ™ tövbУ™ etmУ™yУ™ dУ™ dilim gУ™lmir. MУ™n У™sl cУ™hУ™nnУ™mliyУ™m!" Bunları deyib yüksУ™k sУ™slУ™ çığırdı. Ayağını taburetkaya vurub, onu salmaq istУ™yirdi ki qapı döyüldü. Qapını döyУ™n - bir zamanlar qapısından qovduyğu xeyriyyУ™çi uşaqlar idi...
FУ™rid Abdullah