1. Yaxşılıq və xeyirxahlıq Allah-Taalanın gözəl adlarındandır:
ШҐЩђЩ†Щ‘ЩЋШ§ ЩѓЩЏЩ†Щ‘ЩЋШ§ Щ…ЩђЩ†Щ’ Щ‚ЩЋШЁЩ’Щ„ЩЏ Щ†ЩЋШЇЩ’Ш№ЩЏЩ€Щ‡ЩЏ ШҐЩђЩ†Щ‘ЩЋЩ‡ЩЏ Щ‡ЩЏЩ€ЩЋ Ш§Щ„Щ’ШЁЩЋШ±Щ‘ЩЏ Ш§Щ„Ш±Щ‘ЩЋШЩђЩЉЩ…ЩЏ
"Biz bundan əvvəl (dünyada) Ona ibadət edirdik. Şübhəsiz ki, yaxşılıq edən və mehriban məhz Odur!" ("Ali-İmran", 7.)
2. Yaxşılıq və xeyirxahlıq mələklərin xüsusiyyətlərindəndir:
ШЁЩђШЈЩЋЩЉЩ’ШЇЩђЩЉ ШіЩЋЩЃЩЋШ±ЩЋШ©ЩЌ. ЩѓЩђШ±ЩЋШ§Щ…ЩЌ ШЁЩЋШ±ЩЋШ±ЩЋШ©ЩЌ
"(O mələklər) yaxşı iş görən əzizlərdir." ("Əbəsə", 16.)
3. Yaxşılıq və yaxşıların tanıtdırılması:
Щ„Щ‘ЩЋЩЉЩ’ШіЩЋ Ш§Щ„Щ’ШЁЩђШ±Щ‘ЩЋ ШЈЩЋЩ† ШЄЩЏЩ€ЩЋЩ„Щ‘ЩЏЩ€Ш§Щ’ Щ€ЩЏШ¬ЩЏЩ€Щ‡ЩЋЩѓЩЏЩ…Щ’ Щ‚ЩђШЁЩЋЩ„ЩЋ Ш§Щ„Щ’Щ…ЩЋШґЩ’Ш±ЩђЩ‚Щђ Щ€ЩЋШ§Щ„Щ’Щ…ЩЋШєЩ’Ш±ЩђШЁЩђ Щ€ЩЋЩ„ЩЋЩЂЩѓЩђЩ†Щ‘ЩЋ Ш§Щ„Щ’ШЁЩђШ±Щ‘ЩЋ Щ…ЩЋЩ†Щ’ ШўЩ…ЩЋЩ†ЩЋ ШЁЩђШ§Щ„Щ„Щ‘Щ‡Щђ Щ€ЩЋШ§Щ„Щ’ЩЉЩЋЩ€Щ’Щ…Щђ Ш§Щ„ШўШ®ЩђШ±Щђ Щ€ЩЋШ§Щ„Щ’Щ…ЩЋЩ„ШўШ¦ЩђЩѓЩЋШ©Щђ Щ€ЩЋШ§Щ„Щ’ЩѓЩђШЄЩЋШ§ШЁЩђ Щ€ЩЋШ§Щ„Щ†Щ‘ЩЋШЁЩђЩЉЩ‘ЩђЩЉЩ†ЩЋ Щ€ЩЋШўШЄЩЋЩ‰ Ш§Щ„Щ’Щ…ЩЋШ§Щ„ЩЋ Ш№ЩЋЩ„ЩЋЩ‰ ШЩЏШЁЩ‘ЩђЩ‡Щђ Ш°ЩЋЩ€ЩђЩЉ Ш§Щ„Щ’Щ‚ЩЏШ±Щ’ШЁЩЋЩ‰ Щ€ЩЋШ§Щ„Щ’ЩЉЩЋШЄЩЋШ§Щ…ЩЋЩ‰ Щ€ЩЋШ§Щ„Щ’Щ…ЩЋШіЩЋШ§ЩѓЩђЩЉЩ†ЩЋ Щ€ЩЋШ§ШЁЩ’Щ†ЩЋ Ш§Щ„ШіЩ‘ЩЋШЁЩђЩЉЩ„Щђ Щ€ЩЋШ§Щ„ШіЩ‘ЩЋШўШ¦ЩђЩ„ЩђЩЉЩ†ЩЋ Щ€ЩЋЩЃЩђЩЉ Ш§Щ„Ш±Щ‘ЩђЩ‚ЩЋШ§ШЁЩђ Щ€ЩЋШЈЩЋЩ‚ЩЋШ§Щ…ЩЋ Ш§Щ„ШµЩ‘ЩЋЩ„Ш§Ш©ЩЋ Щ€ЩЋШўШЄЩЋЩ‰ Ш§Щ„ШІЩ‘ЩЋЩѓЩЋШ§Ш©ЩЋ Щ€ЩЋШ§Щ„Щ’Щ…ЩЏЩ€ЩЃЩЏЩ€Щ†ЩЋ ШЁЩђШ№ЩЋЩ‡Щ’ШЇЩђЩ‡ЩђЩ…Щ’ ШҐЩђШ°ЩЋШ§ Ш№ЩЋШ§Щ‡ЩЋШЇЩЏЩ€Ш§Щ’ Щ€ЩЋШ§Щ„ШµЩ‘ЩЋШ§ШЁЩђШ±ЩђЩЉЩ†ЩЋ ЩЃЩђЩЉ Ш§Щ„Щ’ШЁЩЋШЈЩ’ШіЩЋШ§ШЎ Щ€Ш§Щ„Ш¶Щ‘ЩЋШ±Щ‘ЩЋШ§ШЎ Щ€ЩЋШЩђЩЉЩ†ЩЋ Ш§Щ„Щ’ШЁЩЋШЈЩ’ШіЩђ ШЈЩЏЩ€Щ„ЩЋЩЂШ¦ЩђЩѓЩЋ Ш§Щ„Щ‘ЩЋШ°ЩђЩЉЩ†ЩЋ ШµЩЋШЇЩЋЩ‚ЩЏЩ€Ш§ Щ€ЩЋШЈЩЏЩ€Щ„ЩЋЩЂШ¦ЩђЩѓЩЋ Щ‡ЩЏЩ…ЩЏ Ш§Щ„Щ’Щ…ЩЏШЄЩ‘ЩЋЩ‚ЩЏЩ€Щ†ЩЋ
"Yaxşılıq yalnız üzlərinizi (ibadət üçün) şərq və qərbə tərəf çevirmək deyildir. Lakin həqiqi yaxşılıq Allaha, axirət gününə, mələklərə, (səmavi) kitaba və peyğəmbərlərə iman gətirən, eləcə də, öz malını, çox sevməsinə (və ona ehtiyacı olmasına) baxmayaraq Allah eşqinə qohumlarına, yetimlərə, yoxsullara, yolda qalanlara, dilənçilərə və qullar(ın azad olunmasın)a verən, namaz qılan, zəkat verən, əhd-peyman bağlayan zaman öz əhdinə vəfalı olanlar, (məxsusən,) maddi çətinlikdə, cismani zərərlərdə və cihad zamanı səbirli olan kəs(in iman və əməli)dir. Onlardır doğru danışanlardır və onlardır təqvalılar! (Ümumiyyətlə, yaxşılıq üç cəhətdən-etiqad, əməl və əxlaqdan ibarətdir.)" ("Bəqərə", 177.)
...Щ€ЩЋЩ„ЩЋЩЉЩ’ШіЩЋ Ш§Щ„Щ’ШЁЩђШ±Щ‘ЩЏ ШЁЩђШЈЩЋЩ†Щ’ ШЄЩЋШЈЩ’ШЄЩЏЩ€Щ’Ш§Щ’ Ш§Щ„Щ’ШЁЩЏЩЉЩЏЩ€ШЄЩЋ Щ…ЩђЩ† ШёЩЏЩ‡ЩЏЩ€Ш±ЩђЩ‡ЩЋШ§ Щ€ЩЋЩ„ЩЋЩЂЩѓЩђЩ†Щ‘ЩЋ Ш§Щ„Щ’ШЁЩђШ±Щ‘ЩЋ Щ…ЩЋЩ†Щђ Ш§ШЄЩ‘ЩЋЩ‚ЩЋЩ‰ Щ€ЩЋШЈЩ’ШЄЩЏЩ€Ш§Щ’ Ш§Щ„Щ’ШЁЩЏЩЉЩЏЩ€ШЄЩЋ Щ…ЩђЩ†Щ’ ШЈЩЋШЁЩ’Щ€ЩЋШ§ШЁЩђЩ‡ЩЋШ§ Щ€ЩЋШ§ШЄЩ‘ЩЋЩ‚ЩЏЩ€Ш§Щ’ Ш§Щ„Щ„Щ‘Щ‡ЩЋ Щ„ЩЋШ№ЩЋЩ„Щ‘ЩЋЩѓЩЏЩ…Щ’ ШЄЩЏЩЃЩ’Щ„ЩђШЩЏЩ€Щ†ЩЋ
"...Yaxşılıq evlərə (cahiliyyət dövründə olduğu kimi) onların arxa tərəfindən daxil olmağınız deyil, lakin yaxşılıq günahdan çəkinən şəxs(in əməli)dir. Evlərə onların qapısından daxil olun və Allahdan qorxun, bəlkə nicat tapasınız." ("Bəqərə", 189.)
4. Yaxşılığa nail olmağın yolu sevilən şeylərdən Allah yolunda xərcləməkdir:
Щ„ЩЋЩ† ШЄЩЋЩ†ЩЋШ§Щ„ЩЏЩ€Ш§Щ’ Ш§Щ„Щ’ШЁЩђШ±Щ‘ЩЋ ШЩЋШЄЩ‘ЩЋЩ‰ ШЄЩЏЩ†ЩЃЩђЩ‚ЩЏЩ€Ш§Щ’ Щ…ЩђЩ…Щ‘ЩЋШ§ ШЄЩЏШЩђШЁЩ‘ЩЏЩ€Щ†ЩЋ Щ€ЩЋЩ…ЩЋШ§ ШЄЩЏЩ†ЩЃЩђЩ‚ЩЏЩ€Ш§Щ’ Щ…ЩђЩ† ШґЩЋЩЉЩ’ШЎЩЌ ЩЃЩЋШҐЩђЩ†Щ‘ЩЋ Ш§Щ„Щ„Щ‘Щ‡ЩЋ ШЁЩђЩ‡Щђ Ш№ЩЋЩ„ЩђЩЉЩ…ЩЊ
"Sevdiyiniz şeylərdən (Allah yolunda) xərcləməyincə, əsla yaxşılığa nail ola bilməzsiniz. Allah, şübhəsiz ki, (Onun yolunda) xərclədiyiniz hər şeyi biləndir." ("Ali-İmran", 92.)
5. Yaxşıların və xeyirxahların məqamı:
ШҐЩђЩ†Щ‘ЩЋ Ш§Щ„Щ’ШЈЩЋШЁЩ’Ш±ЩЋШ§Ш±ЩЋ Щ„ЩЋЩЃЩђЩЉ Щ†ЩЋШ№ЩђЩЉЩ…ЩЌ
"Həqiqətən, yaxşılar (axirətdə) bolluca nemət içində olarlar." ("İnfitar", 13.)
...Щ€ЩЋЩ…ЩЋШ§ Ш№ЩђЩ†ШЇЩЋ Ш§Щ„Щ„Щ‘Щ‡Щђ Ш®ЩЋЩЉЩ’Ш±ЩЊ Щ„Щ‘ЩђЩ„ШЈЩЋШЁЩ’Ш±ЩЋШ§Ш±Щђ
"...Allah yanında olanlar yaxşılar üçün daha xeyirlidir." ("Ali-İmran", 92.)
ШҐЩђЩ†Щ‘ЩЋ Ш§Щ„Щ’ШЈЩЋШЁЩ’Ш±ЩЋШ§Ш±ЩЋ ЩЉЩЋШґЩ’Ш±ЩЋШЁЩЏЩ€Щ†ЩЋ Щ…ЩђЩ† ЩѓЩЋШЈЩ’ШіЩЌ ЩѓЩЋШ§Щ†ЩЋ Щ…ЩђШІЩЋШ§Ш¬ЩЏЩ‡ЩЋШ§ ЩѓЩЋШ§ЩЃЩЏЩ€Ш±Щ‹Ш§
"Şübhəsiz ki, yaxşılar (Cənnətdə) kafur qatılmış (xoşətirli) camdan içəcəklər." ("İnsan", 5.)
6. Yaxşılar və xeyirxahların sırasında ölmək ağıl sahiblərinin duası:
...Ш±ЩЋШЁЩ‘ЩЋЩ†ЩЋШ§ ЩЃЩЋШ§ШєЩ’ЩЃЩђШ±Щ’ Щ„ЩЋЩ†ЩЋШ§ Ш°ЩЏЩ†ЩЏЩ€ШЁЩЋЩ†ЩЋШ§ Щ€ЩЋЩѓЩЋЩЃЩ‘ЩђШ±Щ’ Ш№ЩЋЩ†Щ‘ЩЋШ§ ШіЩЋЩЉЩ‘ЩђШ¦ЩЋШ§ШЄЩђЩ†ЩЋШ§ Щ€ЩЋШЄЩЋЩ€ЩЋЩЃЩ‘ЩЋЩ†ЩЋШ§ Щ…ЩЋШ№ЩЋ Ш§Щ„ШЈШЁЩ’Ш±ЩЋШ§Ш±Щђ
"...Ey Rəbbimiz, günahlarımızı bizə bağışla, pisliklərimizi bizdən təmizlə və bizi yaxşıların sırasında öldür!" ("Ali-İmran", 193.)
7. Yaxşılar və xeyirxahların məqamına yüksəlmək üçün əlbir olmaq:
...Щ€ЩЋШЄЩЋШ№ЩЋШ§Щ€ЩЋЩ†ЩЏЩ€Ш§Щ’ Ш№ЩЋЩ„ЩЋЩ‰ Ш§Щ„Щ’ШЁШ±Щ‘Щђ Щ€ЩЋШ§Щ„ШЄЩ‘ЩЋЩ‚Щ’Щ€ЩЋЩ‰ Щ€ЩЋЩ„Ш§ЩЋ ШЄЩЋШ№ЩЋШ§Щ€ЩЋЩ†ЩЏЩ€Ш§Щ’ Ш№ЩЋЩ„ЩЋЩ‰ Ш§Щ„ШҐЩђШ«Щ’Щ…Щђ Щ€ЩЋШ§Щ„Щ’Ш№ЩЏШЇЩ’Щ€ЩЋШ§Щ†Щђ...
"...Yaxşılıq etmək və təqvalı olmaqda əlbir olun, günah iş görməkdə və düşmənçilik etməkdə bir-birinizə kömək göstərməyin..." ("Maidə", 2.)
8. Özlərini unudub başqalarına yaxşılıq və xeyirxahlığı əmr etməyin məzəmmət olunması:
ШЈЩЋШЄЩЋШЈЩ’Щ…ЩЏШ±ЩЏЩ€Щ†ЩЋ Ш§Щ„Щ†Щ‘ЩЋШ§ШіЩЋ ШЁЩђШ§Щ„Щ’ШЁЩђШ±Щ‘Щђ Щ€ЩЋШЄЩЋЩ†ШіЩЋЩ€Щ’Щ†ЩЋ ШЈЩЋЩ†ЩЃЩЏШіЩЋЩѓЩЏЩ…Щ’ Щ€ЩЋШЈЩЋЩ†ШЄЩЏЩ…Щ’ ШЄЩЋШЄЩ’Щ„ЩЏЩ€Щ†ЩЋ Ш§Щ„Щ’ЩѓЩђШЄЩЋШ§ШЁЩЋ ШЈЩЋЩЃЩЋЩ„Ш§ЩЋ ШЄЩЋШ№Щ’Щ‚ЩђЩ„ЩЏЩ€Щ†ЩЋ
"(Səmavi) kitabı oxumağınıza baxmayaraq, camaata yaxşılığı əmr edir, özünüzü isə unudursunuz?! Heç fikirləşmirsiniz?!" ("Bəqərə", 44.)
9. Valideynə yaxşılığın mədh edilməsi:
ЩЉЩЋШ§ ЩЉЩЋШЩ’ЩЉЩЋЩ‰ Ш®ЩЏШ°Щђ Ш§Щ„Щ’ЩѓЩђШЄЩЋШ§ШЁЩЋ ШЁЩђЩ‚ЩЏЩ€Щ‘ЩЋШ©ЩЌ Щ€ЩЋШўШЄЩЋЩЉЩ’Щ†ЩЋШ§Щ‡ЩЏ Ш§Щ„Щ’ШЩЏЩѓЩ’Щ…ЩЋ ШµЩЋШЁЩђЩЉЩ‘Щ‹Ш§. Щ€ЩЋШЩЋЩ†ЩЋШ§Щ†Щ‹Ш§ Щ…Щ‘ЩђЩ† Щ„Щ‘ЩЋШЇЩЏЩ†Щ‘ЩЋШ§ Щ€ЩЋШІЩЋЩѓЩЋШ§Ш©Щ‹ Щ€ЩЋЩѓЩЋШ§Щ†ЩЋ ШЄЩЋЩ‚ЩђЩЉЩ‘Щ‹Ш§. Щ€ЩЋШЁЩЋШ±Щ‘Щ‹Ш§ ШЁЩђЩ€ЩЋШ§Щ„ЩђШЇЩЋЩЉЩ’Щ‡Щђ Щ€ЩЋЩ„ЩЋЩ…Щ’ ЩЉЩЋЩѓЩЏЩ† Ш¬ЩЋШЁЩ‘ЩЋШ§Ш±Щ‹Ш§ Ш№ЩЋШµЩђЩЉЩ‘Щ‹Ш§
"Ey Yəhya! Kitabdan bərk yapış. Biz uşaq ikən ona hikmət verdik. Biz həm də ona Öz dərgahımızdan bir mərhəmət və paklıq bəxş etdik. O, (çox) müttəqi idi. (Yəhya) ata-anasına qarşı da olduqca itaətkar (nəvazişkar) idi: zalım, asi (dikbaş) deyildi." ("Məryəm", 12-14.)
Milli.Az